جوان آنلاین: همزمان با نزدیک شدن به مناسک حج و به تکاپو افتادن کارگزاران، کاروانها و حجاجی که خود را در شرف دیدار سرزمین وحی میبینند، دلهای زیادی از بندگان که خانهی امن الهی را از نزدیک زیارت کردهاند و همچنین کسانی که به این سرزمین مشرف نشدهاند و توفیق حضور نداشتهاند، روانهی این قطعه از زمین میشود.
مناسک حج، نمایش پر شکوهی از رهایی انسانهایی است که از تمام لذائذ فانی دنیا و صفات حیوانی و نفسانی عبور کردهاند و خود را در مقابل پروردگار خالق بی همتا قرار میدهند تا با گشتن به گرد کعبه، درسهایی از خانهی خدا بگیرند و سرلوحهی خودشان کنند.
همانطور که خداوند متعال در مورد فلسفهی روزه که تقوا میباشد در قرآن با ما صحبت کرده، در مورد فلسفهی وجودی حج که باز هم تقواست مسائلی را بیان نموده است. رسیدن به تقوا حکمت اصلی اعمال حج و تمام مراسمی است که انسانها بجا میآورند. توجه به آخرت، تقوا را در وجود آدمی نهادینه میکند. میتوان اینگونه گفت که بدون توجه به آخرت، گویا باران بر روی سنگ میبارد و در سنگ نفوذ نمیکند ولی در دل زمین و خاک نفوذ میکند. مؤمنین برای اینکه به گوهرِ تقوا دستپیدا کنند، باید بدانند که برای اَبدیت آفریده شدهاند و مقصد و سرمنزل نهایی ما جای دیگری است.
خداوند متعال برایاینکه انسانها مانند فرشتهها از لذائذ دنیوی بدور باشند تا آثار ظاهری و باطنی فرشتگان در دل اشرف مخلوقات بیشتر هویدا شود و از خوی حیوانی دور شود و به شهوات کم توجهی کند، همان طور که دستور روزه گرفتن میدهد تا از گوارایی و خوشی طبیعی و ذاتی خوردن پرهیز کنند و از انجام دیگر کارهای حیوانی بر حذر باشند، دستور داده تا مانند فرشتگان عرش الهی که در بیت المعمور به یاد حق سرگرم طواف هستند، به نام حق تسبیح میکنند و برای دیگران از خداوند طلب آمرزش و مغفرت میکنند، به طواف خانهی کعبه مشغول شوند. طبق روایات انسان میتواند با طواف خانهی کعبه به صورت شایسته، به عرش الهی نزدیک شود.
کعبه؛ مدرسه آزادی و آزادگی
یکی از صفات مهم و مشهود فرشتگان الهی، آزاد بودن آنها می باشد. آزاد بودن بدین معناست که فرشتگان از تمام رذائل اخلاقی آزاد هستند. در قرآن از کعبه به عنوان «بیت عتیق» یاد شده است و به همین خاطر خداوند متعال خانهی کعبه را – خانهی آزاد و آزادی - معرفی کرده است تا انسانها با طواف کردن، آزاد شدن و آزادگی را بیاموزند و خود را از رذائل حیوانی دور کنند و افسار و زمام نَفسِ خود را بدست احدی غیر خدا نسپارد، چراکه انسان آزاد شده از بند هوای نَفس، طبق فرمودهی امیرالمؤمنین فرشته است. پس خانهی خدا برای انسانها مانند مدرسهای است که با گَشتن به گِردش درس آزادی و آزادگی میدهد و باعث نزدیک شدن هرچه بیشتر به عرش الهی میشود. ایام حج، زمانی مغتنم برای فرشته شدن انسان می باشد.
کعبه؛ خانهای پاک برای پاکان
خانهی خدا توسط دو تن از پیامبران الهی بنا شده که پاک و مطهر است و نتیجه طواف کردن به دورِ آن، منزّه و مطهر شدن است و وقتی انسان به این درجه از پاکی برسد، چشمِدل او به معارف کعبه و مناسک باز میشود همانطور که معصومین به حقیقت و معارف قرآن میرسند و درک میکنند، ما انسانها هم به اندازهی قدر و مرتبت خودمان از معارف خانهی خدا توشهای برمیچینیم. بنابراین همانطور که عرش الهی پاک است و فرشتگان طَیب خداوند در اطراف آن در طواف هستند، خانهی خدا هم پاک از هرگونه آلودگی و شرک است و انسان با طواف بر این بنا، درس طهارت و پاکیزگی میگیرد و محبوب خداوند میشود.
« کعبه؛ مدرسه آزادی و آزادگی »، « کعبه؛ خانهای پاک برای پاکان » و ... از این قبیل توصیفات کعبه و مقام والای خانهی خدا باعث شده که این سفر روحانی و مغتنم برای هر انسانی بهمثابه یک دانشگاهی به وسعت سرزمین وحی باشد تا با جمع شدن در یک زمان معیّن و مشخص و انجام مناسک حج که حقاً برابری، برادری، مساوات فردی، تساوی قومی و نژادی و یکسان بودن فقیر و غنی در آن موج میزند آموزشهای لازم برای ادامهی زندگی را فرا گیرد، سرلوحهی زندگی کند و به همان حکمت اصلی حج که تقوا می باشد برسد.