جوان آنلاین: آیا می‌دانستید بسیاری از لوازم خانگی را هرگز نباید به یک پریز برق مشترک وصل کرد؟ بی‌توجهی به این نکته ساده می‌تواند منجر به قطع شدن مدار، آسیب به دستگاه‌ها یا حتی آتش‌سوزی شود. متخصصان برق توصیه‌هایی دقیق برای ایمنی در این زمینه ارائه داده‌اند. در ادامه به استناد گزارشی از پایگاه «بتر هومز‌اند گاردنز» که از سوی «فرارو» ترجمه و منتشر شده است، به این نکات ایمنی می‌پردازیم.
کدام وسایل برقی نیاز به پریز اختصاصی دارند؟
قاعده‌ای ساده در این زمینه وجود دارد: اگر وسیله‌ای انرژی زیادی مصرف می‌کند، باید در یک پریز مجزا به برق وصل شود. وسایلی مانند بخاری برقی، مایکروویو، توستر، کولر‌های قابل‌حمل، تردمیل یا هر وسیله‌ای که گرما تولید می‌کند یا موتور دارد، باید پریز مخصوص به خود داشته باشد. اگر مطمئن نیستید، بهتر است این وسایل را از هم جدا کنید. به طور کلی اگر وسیله‌ای گرما ایجاد می‌کند، سرما تولید می‌کند یا می‌چرخد، احتمالاً نیاز به پریز اختصاصی دارد.
فراتر از پریز برق، برخی وسایل باید به مدار اختصاصی متصل شوند. زیرا ممکن است مدار به طور هم‌زمان چندین پریز را تغذیه کند و استفاده از دو وسیله پرمصرف در دو پریز مختلف، اما روی یک مدار، باعث قطع مدار شود. در این صورت ممکن است برق در بخشی از خانه قطع شود.
حداکثر توان قابل‌تحمل در یک مدار
دنیل ماجانو، مدیر برنامه در بنیاد ایمنی برق بین‌المللی، توضیح می‌دهد ظرفیت مدار بر اساس آمپر آن مشخص می‌شود. معمولاً مدار‌ها توان باری معادل هزارو۴۴۰ تا هزارو۹۲۰ وات را می‌توانند به‌صورت مداوم تحمل کنند.
او می‌گوید: «فرمول محاسبه وات، حاصل‌ضرب آمپر در ولتاژ است. برای مثال مدار ۱۵آمپر با ولتاژ ۱۲۰ولت، حداکثر هزارو۸۰۰ وات خروجی دارد. اما برای ایمنی، فقط ۸۰درصد این مقدار، یعنی هزارو۴۴۰ وات را باید در نظر گرفت.» بنابراین اگر مجموع توان دو وسیله برقی هم‌زمان از این عدد تجاوز کند، احتمال بروز حادثه وجود دارد. وسایلی که تولید گرما می‌کنند، بیش از سایر وسایل مستعد بالا بردن بار مدار هستند. از این‌رو، توصیه می‌شود وسایل گرمایی مانند بخاری، توستر، مایکروویو و... به مدار‌های مجزا متصل شوند. برای درک بهتر از توان مصرفی وسایل، به این آمار تقریبی توجه کنید:
خشک‌کن لباس: ۲هزارو۷۹۰ کیلووات‌ساعت، قهوه‌ساز: هزار کیلووات‌ساعت، کامپیوتر رومیزی: ۷۵ کیلووات‌ساعت، سشوار: ۷۱۰ کیلووات‌ساعت، مایکروویو: هزارو۵۰۰ کیلووات‌ساعت، بخاری برقی: هزارو۳۲۰ کیلووات‌ساعت، توستر: هزارو۵۱ کیلووات‌ساعت، جاروبرقی: ۵۴۲ کیلووات‌ساعت.
نشانه‌های اضافه‌بار در پریز یا مدار
یکی از نشانه‌های اضافه‌بار در پریز، قطع شدن مدار است. در این حالت، برق قطع می‌شود و باید از طریق جعبه فیوز، کلید مربوطه را مجدداً روشن کرد. در خانه‌های قدیمی که هنوز از سیستم فیوز‌های قدیمی استفاده می‌شود، ممکن است فیوز بسوزد و نیاز به تعویض داشته باشد به‌غیر از این، نشانه‌های دیگری نیز وجود دارد. اگر پریزها داغ شوند، تغییر رنگ دهند، نور لامپ‌ها چشمک بزند یا بوی سوختگی به مشام برسد، احتمال زیادی وجود دارد، مدار بیش از حد تحت فشار باشد و نیاز به بررسی از سوی متخصص دارد. صدای جرقه، ترک‌خوردگی، صدای وزوز از پریزها، یا احساس برق‌گرفتگی خفیف هنگام لمس کلید‌ها یا وسایل برقی از سایر نشانه‌های اضافه بار در پریز یا مدار است.
قوانین طلایی برای ایمنی برق در خانه
ماجانو مجموعه‌ای از قواعد ساده و کاربردی برای افزایش ایمنی برقی خانه ارائه می‌دهد: تمام وسایل اصلی خانگی مانند یخچال، ماشین لباس‌شویی و اجاق‌گاز باید مستقیماً به پریز دیواری وصل شوند. وسایل گرمایشی را به یک پریز وصل کنید و از سه راهی استفاده نکنید. از سیم‌های رابط یا چندراهی‌ها برای وسایل سنگین استفاده نکنید.
وسایلی که هرگز نباید به چندراهی برق متصل شوند
همان‌طور که نباید وسایل پرمصرف را در یک پریز مشترک وصل کرد، استفاده از چندراهی برق برای این وسایل نیز ممنوع است. وسایلی با مصرف وات بالا همیشه باید به پریز دیواری متصل شوند. استفاده از چندراهی برای این وسایل می‌تواند منجر به داغ شدن بیش‌ازحد و خطر آتش‌سوزی شود. باید به این نکته توجه داشت که چندراهی‌ها فقط تعداد پریز را افزایش می‌دهند، اما توان الکتریکی را تغییر نمی‌دهند. چندراهی‌ها بیشتر برای وسایل کم‌مصرف مانند شارژر موبایل، تلویزیون یا لپ‌تاپ مناسب‌اند. هرگز نباید وسایلی مانند یخچال، بخاری یا قهوه‌ساز را به آنها وصل کرد. برای حفاظت از وسایل گران‌قیمت در برابر نوسانات ولتاژ، به‌ویژه وسایل بزرگی مانند یخچال یا سیستم تهویه مطبوع، ماجانو توصیه می‌کند از سیستم‌های محافظ برق کل‌خانه‌ای استفاده شود.
