جوان آنلاین: ایلام نه فقط در ایام محرم و صفر که در تمام طول سال محل تردد زائران برای رسیدن به شهرهای مقدس عراق است. بر همین اساس و فقط در بازه ۲۰ روز اول امسال که رشد ۸۰ درصدی گردشگران مذهبی را به ثبت رساند، بیش از نیم میلیون نفر از مرز مهران به عتبات عالیات مشرف شدند. اتفاقی که بیانگر حساسیتها و اهمیت مرزهای ایلام است. این میزان حضور زائران، وظیفه ایلامیها برای برگزاری اربعین ۱۴۰۴ را سنگینتر میکند و از هماکنون باید برنامهریزی برای آمادهسازی امکانات لازم در جهت میزبانی از میلیونها عاشق سیدالشهدا (ع) را انجام دهند. موضوعی که استاندار هم به آن اشاره و تأکید میکند: «باید با برنامه زمانبندی دقیق با نظارت میدانی روزانه، پروژههای اربعین تا پیش از آغاز پیادهروی و حرکت زوار به بهرهبرداری برسد.»
شاید خیلی عجیب نباشد که از حالا به فکر اربعین و راهپیمایی عظیم آن باشیم. چند سالی میشود که حضور میلیونی مسلمانان و عاشقان اباعبداللهالحسین (ع) در این گردهمایی بزرگ نگاه تمام جهانیان را به سمت مرزهای ایران و مسیر کربلای معلی چرخانده است. در این میان میزبانی سالانه بیش از ۵ میلیون زائر سیدالشهدا (ع) از سوی ایلامیها موجب شده تا مسئولان این استان تمام تجهیزات و امکانات از جمله سیستم نظارت دقیق بر امنیت و ورود و خروج مسافران، تأمین وسایل استراحت و اقامت و خواب و همچنین تغذیه آنان را در دستور کار داشته باشند.
آغاز عاشقی
سرآغاز راهپیمایی اربعین و حضور زائران در مرزها را میتوان در سال ۱۳۹۳ دانست و در طول این سالها تحولات چشمگیری در حوزه زیرساختهای ایلام ایجاد شده است و در احداث ابنیه، جاده، پارکینگها، سایبان، روشنایی و دیگر زیرساختها در استان انقلاب عمرانی و فنی شکل گرفت با این وجود به علت محرومیت بالای استان در حوزه زیرساختی از جمله راه توسعه بخشهای مرتبط با خدماتدهی به زائران عتبات عالیات همچنان نیازمند اعتبارهای کلان و توجه ویژه دولتمردان به ایلام است.
یکی از مهمترین مسائلی که امسال باید از طرف مسئولان استانی ایلام و همچنین موکبداران مورد توجه باشد، بحث تأمین برق و آب است.
ناترازی انرژی، قطعی احتمالی برق و تأمین آب پایدار در شهر مهران، پایانه شهید سلیمانی و پارکینگ اربعین به ویژه برای مواکب باید مورد توجه باشد و مواکب نیز در بحث تأمین برق اضطراری و وسایل سرمایشی مناسب برنامهریزی کنند.
تأمین بهترین خدمات و زیرساختها
استاندار ایلام از اربعین به عنوان یکی از اساسیترین اولویتهای استان یاد کرده و میگوید: «ایلام میزبان دائمی زائران عتبات عالیات است و باید در تمام طول سال دستگاههای مرتبط و مدیران با تمام ظرفیت پایکار اربعین باشند.»
احمد کرمی با بیان اینکه همه ما به خادمی زائران امام حسین (ع) افتخار میکنیم، ادامه میدهد: «مهران به خاطر موقعیت خاص خود، انتخاب اول زائرین کشور است و ما نیز باید بهترین خدمات و زیرساختها را برای آن فراهم کنیم.»
وی به ساماندهی پارکینگهای شخصی، تعیین تکلیف قرارگاه رسانهای، تکمیل سایبانها، جانمایی کارشناسی شده مواکب، ساماندهی دستفروشان، تکمیل پروژههای مسیرهای ششگانه منتهی به مرز مهران، جانمایی غرفههای صنایعدستی استان و... تأکید کرده و تصریح میکند: «دیپلماسی اربعین با استانهای همسایه باید برقرار شود و مسائل مرز با تشکیل هیئت مشترک، روزانه رصد و حل و فصل شود.»
ایلام نیازمند اعتبارات ملی
فاصله مرز شلمچه تا کربلا ۵۴۹ کیلومتر و تا نجف ۴۶۰ کیلومتر و مسافت چذابه تا کربلا ۴۶۰ کیلومتر و تا نجف ۳۹۰ کیلومتر است.
مسافت مرز خسروی تا کربلا ۳۱۵ کیلومتر و تا نجف ۳۸۰ کیلومتر، فاصله مرز باشماق تا کربلا ۴۶۳ کیلومتر و تا نجف ۵۴۸ کیلومتر و مرز تمرچین تا کربلا ۶۴۵ کیلومتر و تا نجف ۷۱۰کیلومتر است.
با این اوصاف، مشخص میشود مسافت کوتاه مهران تا شهرهای نجف و کربلا که مقاصد اصلی و اولیه همه زائران در سفر به عتبات عالیات است و همچنین ارائه خدمات ۲۴ ساعته سریع و آنی تردد زائران از مرزهای مهران و زرباطیه از جمله دلایل گرایش زائران به مهران در مقایسه با دیگر مرزهای زمینی کشور است.
چند روز پیش طرح جامع ترافیکی اربعین ۱۴۰۴ در نشست شورای راهبری تصادفات استان با حضور جانشین پلیس راهور فراجا بررسی و تصویب شد.
در این طرح به منظور نظمبخشی تردد، جلوگیری از ازدحام و سرگردانی زائران، وظایف همه دستگاهها مشخص شده که باید مبنای همه برنامهها و تصمیمگیریها در اربعین امسال باشد.
آنطور که استاندار ایلام میگوید: «شش مسیر از شهرستانهای مختلف استان به مرز مهران منتهی میشود و مسیر تردد زائران اربعین است که باید در اجرای پروژههای این مسیرها شتاب شود.»
کرمی به تردد سالانه ۸ میلیون نفر در جادههای استان اشاره کرده و ادامه میدهد: «ظرفیت و امکانات جادهای ایلام با این حجم تردد همخوانی ندارد؛ بنابراین باید در تخصیص اعتبارها این موضوع دیده شود. استان ایلام با محدودیت اعتباری مواجه است از طرفی نیز اعتبارها بر اساس سرانه جمعیتی اختصاص داده میشود، در حالی که به واسطه حضور زوار، زیرساختهای استان در خدمت همه جمعیت کشور است.»
وی تأکید میکند که اعتبارهای حوزههای مختلف بهداشتی، عمرانی، راه و شهری نباید تنها براساس سرانه جمعیت ۶۵۰ هزار نفری ایلام تخصیص داده شود، زیرا زیرساختهای استان به نوعی ملی و مورد استفاده همه کشور است.
استاندار ایلام میگوید: «هر چند تعداد زیادی طرح نیمهتمام در مسیر تردد زائران اربعین در این استان وجود دارد، اما اولویت سلامت و حفظ جان زائران است. طراحی و ساخت پایانه شهید سلیمانی مربوط به سال ۸۲ است و اکنون نیاز به توسعه و بازنگری مطابق با نیاز روز دارد.»
تنوع برگههای تردد، اخلال در رفت و آمد
مرز بینالمللی مهران اصلیترین کانون تردد زوار اربعین حسینی و عتبات عالیات در طول سال است. سال گذشته بیش از ۶ میلیون و ۶۲۳ هزار و ۱۷۶ زائر اربعین از مرزهای ششگانه پنج استان هم مرز با عراق تردد کردند که بیش از ۳ میلیون و ۳۲۰ هزار زائر، مرز مهران در استان ایلام را برای تردد برگزیدند.
مرز مهران در حالی پذیرای این شمار زائر در ایام اربعین بوده که برخلاف دیگر استانهای دارای مرز مشترک با عراق، از زیرساخت مهم ریلی محروم و بیبهره مانده است و بدون شک در صورت احداث راهآهن به حجم مسافران این مرز افزوده خواهد شد.
یکی از عوامل اصلی انتخاب مهران به عنوان گذرگاه نخست زائران، امنیت بالا و موقعیت جغرافیایی این مرز است که نسبت به دیگر مرزهای کشور کمترین فاصله را با شهرهای نجف و کربلا دارد به طوری که مسافت پایانه شهید سلیمانی تا کربلا ۲۷۹ کیلومتر و تا نجف ۳۰۳ کیلومتر است.
موضوعی که در سالهای گذشته نیز روی آن بحث بود، موضوع صدور برگههای تردد از طرف سازمانها و نهادهای گوناگون است. تنوع و تعدد برگههای تردد در ایام اربعین سبب اخلال در تردد و نظم ترافیکی میشود. بنابراین باید هر چه زودتر طرحی واحد و منسجم درخصوص ساماندهی آن تهیه شود و کار به دقایق پایانی موکول نشود.