جوان آنلاین: همه چیز از ظهور فمینیسم شروع شد تا آدمها را تشویق به حقوق برابر کند، یعنی با شعار برابری از آنها خواست فارغ از سنت از حقوق برابر صحبت کنند. یکی از این حقوق، حق اشتغال بود که بر اساس آن زنان حق دارند وارد بازار کار شوند و شغلی داشته باشند و از آن شغل درآمد کسب کنند و به استقلال مالی برسند. گزارهای ساده که امروز باعث شده است زنان حالا بیآنکه متوجه باشند، از همان چیزی حرف بزنند که ماقبل از این به صورت بدیهی وجود داشت. مدتی است که زنان خانهدار و مادران چه در کسوت خانهداری و همسرداری و مادری و چه در حال فعالیت و دارا بودن شغل و همزمانی فعالیت در خانه و بزرگ کردن فرزندان در فضای مجازی درصدد پررنگ جلوه دادن نقش مادری و همسری خود هستند. گذاشتن فیلمها و عکسهایی که سایرین را متوجه کنند از صبح تا شب اگر بیشتر از مردان کار نکنند، کمتر فعالیت نمیکنند، این در حالی است که آنها در حال دفاع از بدیهیات هستند، اما به همت ابزارهای نوین امروزی مغز دختران و زنان ما بیآنکه متوجه باشند، نسبت به جایگاه رفیع خود تنزل داده شده است و حالا آنها امروز در حال دفاع از چیزی هستند که قرنها پیش نسبت به اهمیت آن صحبت شده است، شعرا در وصف مادری شعرها سروده و نویسندگان قصه نوشتهاند و در نهایت اینکه نمونهها و الگوهای شناختی و رفتاری از آن در کتاب آسمانی و دینمان آورده شده است. حضرت زهرا (س) چگونه میتواند سرمشقی برای زن ایرانی باشد؟ همان زن ایرانی که میخواهد بهرغم تمام بدآموزیها، دنبالهرو ایشان باشد؟ چرا امروز زنان ما فکر میکنند به صرف تربیت فرزند و خانهداری ضعیف هستند و خود را موظف به کار بیرون از منزل میدانند، در حالیکه تربیت نسل را رها کردند و دغدغه ندارند؟ مادران امروز چگونه بر خصوصیات معاشرت و آینده فرزندانش تأثیر میگذارند؟ اینها سؤالاتی است که معصومه ظهیری، دبیر ستاد راهبری زن و خانواده، استاد حوزه و دانشگاه، مشاور خانواده، فعال امور زنان و کارشناس رسانه در گفتگو با «جوان» پاسخ داده است.
الگوی کامل برای زنان
ظهیری به نکات اصلی درباره شخصیت حضرت زهرا (س) اشاره میکند و میگوید: الگوها در ۱۴ معصوم بنا بر آیه «انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت ویطهرکم تطهیرا» دقیق ذکر شده است چنانکه طبق آن خداوند متعال میفرماید: «فقط میخواهد آلودگی را از شما خاندان (پیامبر) بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند.» در واقع ۱۴ معصوم از زشتی و شر دورند و برای بشریت الگوی کامل هستند و در نهایت زهرای مرضیه (س) در تمامی ابعاد الگو محسوب میشوند.
در تراز یک پیامبر
به اعتقاد دبیر ستاد راهبری زن و خانواده حوزههای علمیه خواهران سراسر کشور شخصیت حضرت زهرا (س) در کنار پیامبر معرفی میشود و ایشان را به عنوان ام ابیها میشناسیم. در خانه امیرالمؤمنین (ع) ایشان را زنی آرامش بخش، همدل، همراه و فرزندآور و سادهزیست و اهل قناعت و قنوت میشناسیم، در برابر همسر متواضع است و این شیوه عملکرد نیاز به نشان دادن چهره حضرت زهرا (س) در رسانهها ندارد بلکه بازخوانی از مدل و سبک زندگی ایشان لازم داریم.
ظهیری با تأکید بر اینکه زهرای مرضیه (س) الگوی تمام و کاملی است که به عصر خاصی تعلق ندارد، ادامه میدهد: ایشان در بعد اجتماعی کنشگری فعال، آگاه به زمان، مسئولیتپذیر و در مقابل وقایع دارای عکسالعمل بجا بوده است، بر همین اساس او را مدافع ولایت و پیرو امام نامیدند. حضرت امام میفرمایند زهرای مرضیه اگر زن نبود پیامبر میشد.
به اعتقاد این استاد حوزه و دانشگاه زهرای مرضیه وجوه ملکوتی دارد که همین معصوم بودن و نازل شدن جبرئیل برای ایشان و سخن گفتن و پیام آوردن و مسئله احاطه به علوم باید مورد اشاره قرار گیرد که خاص معصوم است و شاید نتوانیم به حد کامل مثال بزنیم، اما باید تلاش کنیم خود را تطبیق دهیم و دنبالهروی کنیم.
این فعال امور زنان و خانواده با اشاره به حدیثی از امام صادق (ع) میفرمایند: مادرمان زهرا برگزیده خاندان عصمت و طهارت برای همه انسانهای خوب است و اختصاص به زنان ندارد بلکه برای همه انسانهای خوب میتوانند رهگشا و چراغ راه باشند.
این کارشناس رسانه میافزاید: بعد معنوی حضرت زهرا (س) به تکوین و معصومیت ایشان مرتبط بوده و مقایسه نمیکنیم. خدا استثنائاتی را روی زمین گذاشته تا فقط نمونه معرفی کند، اما دیگران باید تلاش کنند نزدیکترین چهره به ایشان باشند همانند فرزندان ایشان که نزدیکترین چهرهها هستند. ما باید به مخاطب خود آموزش دهیم با ممارست و تمرین میتوان خوب ماند.
شأن زنان حفظ شود
وی با اشاره به اینکه زنان ما برخی ابعاد را بزرگنمایی میکنند، میگوید: پسند جامعه اینگونه است که عملی و تکلیفی از زنان را خرد و ناچیز میداند. کم اهمیت جلوه دادن خانوادهداری و خانه داری و مسئولیت همسری، مادری و فرزندپروری به دلیل بیاهمیت جلوه دادن متولیان فرهنگی است و به مرور پسند جامعه به سمت شاغل بودن زنان رفت و آن را افتخار دانستند.
به اعتقاد ظهیری استقلال مالی نکته دیگری بود که زنان به بازار کار مراجعه کردند و در اینباره یادآور میشود: امور دغدغهمند اقتصادی از دوش زنان برداشته شده تا دوران وضعحمل و رضا و اسکان آرامش در خانه را به خوبی متحمل شوند و ایفای نقش کنند، اما وقتی مهریه فقط در دفترچههاست و نفقه با رعایت شئون زنان پرداخت نمیشود یا اینکه قانون کار ما تسهیل برای زنان فراهم نکرد تا اهم و مهم در کنار هم قرار بگیرد، زنان نقش مساوی و تشابه نگر را مطالبه کردند.
این مشاوره خانواده با تأکید بر اهمیت برخی امور مهم زنانه مثل معلمی، پرستاری، پزشکی زنان و سایر امور مدیریتی زنانه بیان میکند: ما نتوانستیم قوانین متناسب با تبعیض مثبت با حفظ شئون و پیوست و چایگاه خانواده را تعبیه کنیم. متولیان امر و نظام حاکمیتی باید قوانین را تغییر دهند تا نیاز جامعه از حیث حضور زنان برای شغل مورد نیاز تأمین شود و زنان از اهم نقش خود در خانه باز نمانند.
ظهیری توضیح میدهد: از سوی دیگر بخشی از نیازهای کاذب در جامعه ایجاد شده است مثل تشخصها و فخرفروشی، بالانگریهای کاذب که خانمی حاضر است با همه سختیها و با حداقل حقوق تن به فعالیت در شغلهایی بدهد که در شأن او نیست تا تشخص زن خانه را به خود تخصیص ندهد که این هم نیاز به فرهنگسازی و برهم زدن جورچین کاذب مثل هم بودن و تشابهسازی دارد.
به اعتقاد دبیر ستاد راهبری زن و خانواده حوزههای علمیه خواهران سراسر کشور چنین تغییری نیاز به همدلی، هماندیشی و خلاقیت در تمامی ابعاد دارد و نمیتوان صرفاً به زنان خرده و انگشت اتهام را به سمت آنان گرفت بلکه باید علت را جویا شد و موانع را برطرف کرد. وقتی شعار ما تولید و نقش آفرینی تولید برای اقتصاد است نقش زنان را نباید در تولید و آموزش و جایگاه اجتماعی نادیده بگیریم بلکه باید قوانین تبعیض مثبت از حیث ساعت کار و سن شروع و پایان کار و سایر موارد مثل اشتغال زنان و ساعات کار مدارس داشته باشیم.
فعال امور زنان و خانواده میگوید: نقش مادر یک نقش رشد دهنده، تلقین کننده خوبیها، انتقال دهنده خوبیها و نقش محافظتکننده بوده که مشهود و معقول و پذیرفته شده است، اما کسانی که دشمن کیان خانواده هستند نقش او را ضعیف و بیفایده جلوه میدهند تا او را نسبت به این جایگاه سست کنند.
ضرورت حمایت از مادران
به اعتقاد این فعال رسانه در حوزه زن و خانواده جامعه باید حمایتگر نقش مادری باشد و او را بستاید، در تمامی اشعار مادران به مهرورزی و حمایت و محبت ستوده شدند و به ناچار و خودآگاه و ناخودآگاه مادران الگو هستند، به ناچار، چون همه در دامان مادر پرورش پیدا میکنند و از حیث خودآگاه، چون مادر تعلیم دهنده است و ناخودآگاه، چون از او تجربه و الگو کسب میکنند.
ظهیری میگوید: از صدر اسلام زنان در جبهه حق بودند، در کربلا سر عزیزشان را به سمت دشمن پرت میکردند. زینب کبری (س) برای اینکه حس مادری در او غلیان نکند پرده خیمه میاندازد تا احساسات خود را در شهادت فرزندان بروز ندهد و در نهایت استقامت و پایداری را جلوه دهد و در نهایت شهدای دفاع مقدس و حرم و سلامت که در دامان مادران نجیب، پاکدامن و اهل دیانت و استقامت و پایداری پرورش یافتند. امروز روی سخن ما با کسانی است که نباید صرفاً حضرت زهرا (س) را در تاریخ جستوجو کنند بلکه باید او را در جای جای زندگی خود پیدا کنند؛ انسان والایی که خداوند او را کوثر حیات و خیر کثیر معرفی کرده است.
دبیر ستاد راهبری زن و خانواده حوزههای علمیه خواهران سراسر کشور خاطرنشان میکند: زهرای مرضیه (س) برای بچههای خود در کودکیشان مادری کرد، اما وفاداری، صبوری، ولایتمداری، دینداری، انفاق، ایثار در راه خدا که در آیات خدا در سورههای انسان، کوثر، آیه مباهله و تطهیر جلوه کرده است، حکایت از این دارد حضرت زهرا (س) شهیدپروری بود که خود در این مسیر جان داد.