جوان آنلاین: گزارش نیویورکتایمز درباره چراغ سبز دولت بایدن به انتقال سلاح هستهای به اوکراین، خشم مسکو را برانگیخت. معاون شورای امنیت ملی روسیه به صراحت و با عطف به دکترین هستهای کرملین، چنین اقدامی را برابر با اعلان جنگ هستهای به روسیه تلقی کرده است. اروپاییها هم از گسترش دامنه جنگ نگرانند تا جایی که صدراعظم پیشین آلمان، احتمال استفاده از تسلیحات هستهای را وحشتناک توصیف کرده و کشورش نیز در تدارک آماده کردن پناهگاه است.
در بحبوحه انحلال اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱، اوکراین با فشار داخلی و بینالمللی برای تسلیم کلاهکهای هستهای استراتژیک و سلاحهای هستهای تاکتیکی که در قلمرو خود داشت، مواجه شد. کییف در سال ۱۹۹۴، با امضای یادداشت بوداپست در برابر تضمینهای امنیتی، با انتقال کل زرادخانههای هستهای خود به روسیه تا اواسط سال ۱۹۹۶ در ازای تضمینهایی مبنی بر احترام به حاکمیت و تمامیت ارضیاش موافقت کرد. با گذشت بیش از دو سال و نیم از جنگ اوکراین، تسلیحات هستهای یک بار دیگر به چالشی برای کییف تبدیل شده است. هفته گذشته روسیه دکترین هستهای خود را به روز رسانی کرد. روزنامه امریکایی نیویورکتایمز هم همان زمان، به نقل از برخی مقامات غربی که نامشان را فاش نکرد، گزارش داد که آنها به جو بایدن، رئیسجمهور امریکا پیشنهاد دادهاند تا برای اوکراین تسلیحات هستهای تأمین کند، کاری که روسیه را به واکنش وادار کرده و مسکو آن را به منزله اعلان جنگ هستهای علیه خود تلقی خواهد کرد.
پسکوف: ذرهای مسئولیتپذیری ندارند
دیمیتری مدودف، معاون شورای امنیت ملی روسیه و رئیسجمهور سابق این کشور دیروز با انتشار پیامی در کانال تلگرامی خود نوشت: «تهدید انتقال تسلیحات هستهای به رژیم کییف را میتوان به عنوان آمادهسازی برای جنگ هستهای با روسیه تفسیر کرد.» وی که به اتخاذ مواضع سخت علیه غرب شهرت دارد، در ادامه توضیح داد: «انتقال واقعی چنین تسلیحاتی معادل حمله تمام عیار علیه کشور ماست؛ همانگونه که در پاراگراف ۱۹ سیاست بازدارندگی هستهای ما تصریح شده و پیامدهای چنین اقدامی کاملاً روشن است و سیاستمداران و روزنامهنگاران امریکایی به صورت جدی در حال بحث درباره عواقب تسلیم تسلیحات هستهای به کییف هستند.» دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین هم در واکنش به گزارش نیویورکتایمز گفت: «منابعی که این اظهارات را مطرح کردهاند، ذرهای مسئولیتپذیری ندارند.» او گفت که غربیها به دقت به آنچه ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه میگوید، گوش دهند. پسکوف هم مانند مدودف، پیشتر گفته بود که اگر غرب برای اوکراین سلاح هستهای تأمین کند، مسکو آن را حمله مستقیم به روسیه تلقی خواهد کرد و زمینه برای پاسخ هستهای متقابل فراهم خواهد شد. تدارک کاخ سفید برای چنین اقدامی، در امریکا هم با استقبال مواجه نشده است. تیلورگرین، قانونگذار جمهوریخواه امریکایی، هرگونه اقدام جو بایدن برای کمک به اوکراین جهت دستیابی به سلاح هستهای را جنونآمیز خواند و به منزله نوعی خیانت دانست. همچنین، جدیدترین نظرسنجی مؤسسه یوگاو و شبکه سیبیاس حاکی از این است که ۵۱ درصد امریکاییها مخالف ادامه حمایت نظامی واشینگتن از اوکراین در جنگ مقابل روسیه هستند. در این نظرسنجی، ۳۳درصد شرکتکنندگان گفتند که دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب امریکا باید محدود کردن کمک به اوکراین را در اولویت قرار دهد.
بورل: آینده اروپا در خطر است
تنش میان واشینگتن و مسکو بر سر بحران اوکراین، اروپاییها را هم نگران کرده است. جوزف بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا معتقد است که آینده اتحادیه اروپا در خطر است زیرا همزمان با چندین بحران مواجه است و این اتحادیه دیگر نمیتواند برای دفاع از خود به امریکا تکیه کند. او خاطرنشان کرد که در میان انبوه خطرهایی که اروپا را تهدید میکند، یک خطر جدی وجود دارد. آنهم این است که درگیری اوکراین میتواند به تحکیم ائتلاف بقیه علیه غرب کمک کند. سخنگوی وزارت کشور آلمان هم اگرچه به احتمال گسترش دامنه جنگ اوکراین اشاره نکرده است، اما گزارش روزنامه بیلد در این زمینه، گویای چرایی موضعگیری وی است. او با اعلام اینکه دولت آلمان در حال تهیه فهرستی از ساختمانهای عمومی است تا در صورت وقوع جنگ بزرگ از آنها به عنوان پناهگاه استفاده شود، به خبرنگاران گفت: «از جمله سازههای در نظر گرفته شده ایستگاههای مترو، پارکینگهای زیرزمینی و برخی ساختمانهای دولتی دیگر است. شهروندان همچنین تشویق خواهند شد زیرزمینها و گاراژهای خود را به سرپناه تبدیل کنند. پس از تهیه فهرست، آلمانیها میتوانند از یک اپلیکیشن برای یافتن نزدیکترین پناهگاه خود استفاده کنند.» مجموعه اقدامات آلمانیها میتواند زمینهساز تغییر دکترین هستهای و حرکت در جهت دستیابی به سلاح هستهای در این کشور اروپایی باشد. به ویژه که آنگلا مرکل، صدراعظم سابق آلمان روز دوشنبه طی گفتوگویی با شبکه تلویزیونی «بیبیسی»، به اراده و قدرت نظامی روسیه اشاره کرد و هشدار داد: «ما نباید از ترس فلج شویم، اما باید بپذیریم که روسیه بزرگترین یا در کنار ایالات متحده یکی از دو قدرت هستهای بزرگ جهان بهشمار میرود و احتمال استفاده از تسلیحات هستهای در جنگ اوکراین ترسناک است.» مرکل تأکید کرد: «ما باید هر کار ممکنی را انجام دهیم تا از کاربرد تسلیحات هستهای جلوگیری کنیم.»