جوان آنلاین: نرخ سود بانکی به عنوان یکی از ابزار‌های مهم سیاست‌های پولی به حساب می‌آید. این نرخ تعیین کننده هزینه وام‌ها و سرمایه گذاری‌ها در اقتصاد است و بر تصمیم‌گیری‌های افراد و شرکت‌ها تأثیر مستقیم دارد.
اهمیت نرخ سود بانکی در اقتصاد کشور‌ها به شرح زیر است:
۱. تنظیم تعادل بین پس‌انداز و سرمایه‌گذاری: نرخ سود بانکی می‌تواند تعادل مناسبی بین پس‌انداز و سرمایه‌گذاری در اقتصاد فراهم کند. نرخ سود مناسب می‌تواند افراد را ترغیب کند که پس‌انداز کنند و به سرمایه‌گذاری‌های موثر در اقتصاد بپردازند.
۲. تأثیر بر رشد اقتصادی: نرخ سود بانکی می‌تواند تأثیر زیادی بر رشد اقتصادی داشته باشد.
۳. کنترل تورم: نرخ سود بانکی می‌تواند تورم را کنترل کند. نرخ سود بالا ممکن است تورم را کاهش دهد، زیرا هزینه وام‌ها و سرمایه گذاری‌ها افزایش می‌یابد.
۴. تأثیر بر نرخ ارز: نرخ سود بانکی می‌تواند تأثیر زیادی بر نرخ ارز داشته باشد. نرخ سود بالا ممکن است باعث تقویت ارز ملی شود، در حالی که نرخ سود پایین ممکن است باعث ضعف ارز ملی شود.
با توجه به اهمیت این موضوع، نرخ سود بانکی در اقتنصاد کشورمان همواره مورد حساسیت و البته مناقشه قرار گرفته و بر این اساس در ادوار مختلف تصمیماتی درست و غلط اتخاذ شده است. در نیمه دوم دهه ۹۰ زمانی که سیاستگذار وقت با هدف کمک به تولید، تصمیم به کاهش نرخ سود بانکی گرفت، شاید کمتر کسی تصور می‌کرد که اقتصاد ایران متحمل چنین تورم افسار گسیخته و طاقت فرسایی شود، اما نتیجه آن چیزی شد که نباید می‌شد. چند ماه بعد از کاهش نرخ سود بانکی، سیل پول‌های سرگردان راهی بازار‌های مختلف شد که تنها یک نمونه از تاثیر مخرب آن، افزایش ۱۰۰۰ درصدی قیمت مسکن تنها در ۶ سال بود.
غرض ازاین مطلب، بهانه‌ای برای تبیین اهمیت اقدام اخیر بانک مرکزی مبنی بر تعیین سود ۳۰ درصد در بانک‌ها است. بانک‌ها از چهارشنبه هفته گذشته عرضه اوراق گواهی سپرده ۳۰درصدی را آغاز کردند. در شرایطی که قرار بود این عرضه تا یک هفته ادامه داشته باشد، در روز چهارم از اجرای آن، ۹۸ درصد از اوراق به فروش رفت و بانک‌ها اعلام کردند که سقف سپرده‌گذاری تکمیل شد. رئیس کل بانک مرکزی نیز در آخرین اظهارنظر، استقبال از این طرح ۲۸۰ همتی را تایید کرد.
این موضوع حاوی چند نکته مهم است. اول اینکه جذاب سازی نرخ سود بانکی همچنان قدرت رقابت با بازار دارایی‌ها از جمله ارز و طلا را دارد. کمااینکه از اواخر هفته گذشته که قیمت دلار به مرز ۶۰ هزار تومان نیز رسیده بود، تغییر مسیر داد و هم اکنون در لحظه ثبت این یادداشت در ساعت ۱۳ روز دوشنبه ۱۶ بهمن به ۵۴ هزار تومان رسیده است که در واقع در کمتر از یک هفته کاهش حدود ۶ هزار تومانی را تجربه کرد.
نکته دوم اینکه استقبال گسترده مردم از این سود، نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در بانک‌ها در صورت دریافت سود مناسب هنوز برای بسیاری اعتبار دارد. در سال‌های گذشته بار‌ها و بار‌ها کارشناسان نسبت به منفی بودن سود واقعی بانک‌ها نسبت به تورم هشدار داده اند. به طور قطع در شرایطی که نرخ تورم بالای ۴۰ درصد است نرخ سود بانکی ۱۸ درصدی نمی‌تواند موثر باشد و نتیجه آنکه نقدینگی در طرفه العینی سر از بازار‌های پربازده‌تر در می‌آورد.
نکته دیگر این است که ابزار نرخ سود، یکی از مهم‌ترین ابزار‌های بانک مرکزی در هر اقتصادی است که می‌تواند برای مدیریت انتظارات از آن بهره ببرد.
