کد خبر: 1090476
تاریخ انتشار: ۰۸ خرداد ۱۴۰۱ - ۲۱:۰۰
صبر در کلام و سیره پیشوایان

لقمان به زیارت حضرت داود (ع) رفت، دید او به درست کردن و بافتن زره مشغول است، لقمان که قبلاً چنین چیزى ندیده بود، نمى‏دانست او چه مى‏سازد، سکوت و صبر کرد و همچنان به تماشاى خود ادامه داد تا اینکه داود (ع) یک زره را به طور کامل بافت، سپس برخاست و آن را پوشید و به لقمان گفت: «به راستى چه وسیله دفاعى خوبى براى جنگ با دشمنان است.» لقمان گفت: «صبر نیز یار و پناه خوب و برطرف‌کننده اندوه است.» به راستى صبر و مقاومت، کیمیایى اعظم و خمیرمایه پیروزى‏ها و رشد و پیشرفت‏هاست. آنچه در ادامه می‌خوانید گزیده‌ای از نوشتار محمدمحمدی اشتهاردى درباره صبر در کلام و سیره پیشوایان است که در نشریه پاسدار اسلام منتشر شده است.

باید توجه داشت که صبر به معنى تحمل در برابر ظالم، و دست روى دست نهادن در برابر شکست‏ها نیست، بلکه واژه صبر در لغت به معنى عزم و جزم براى انجام عمل است، بنابراین معنى درست بر ضدتحمل عجزآمیز و معنى حقیقى آن مقاومت و استقامت در کوران‏هاى حوادث و در برابر گناهان و شدائد است و باعث ایجاد روحیه قوى در راه اهداف عالیه انسانى و انجام وظیفه مى‏شود. بر همین اساس قرآن مى‏فرماید: «وَ اِن یکن مِنکم عِشرُونَ صابِرُونَ یغلِبُوا مِأَتَین؛ و هرگاه ۲۰ نفر از شما با استقامت باشند، بر ۲۰۰ نفر غلبه کنند.»
بنابراین اگر صبر در اسلام به معنى تحمل عجزآمیز بود، موجب ضعف مى‏شد نه اینکه روحیه انسان را ۱۰ برابر نیرومندتر و مقاوم‏تر کند. رسول خدا (ص) فرمود: «اَلصبرُ خَیرُ مَرکبٍ، ما رَزَقَ اللهُ عَبداً خَیراً لَهُ وَ لا اَوسَعُ مِنَ الصبرِ؛ صبر و استقامت، مرکب نیکى است، خداوند به بنده‏اش چیزى که بهتر و نیرومندتر از صبر و استقامت باشد، نداده است.»
حضرت على (ع) مى‏فرماید: «اَلصبرُ اَحسَنُ حُلَلِ الاِیمانِ، و اَشرَفُ خَلائِقِ الاِنسانِ؛ صبر و استقامت برترین زیور ایمان و شریف‏ترین خوى‏هاى انسان است.»
امام صادق (ع) در ضمن گفتارى فرمود: «لا ینبَغِى لِمَن لَم یکن صَبُوراً اَن یعَد کاملاً؛ کسى که صبور و استوار نباشد، شایسته آن نیست که در شمار افراد کامل شمرده شود.»
و از سخنان على (ع) است: «بِالصبرِ تُدرَک مَعالِى الاُمُورِ؛ ارزش‏ها و مقام‏هاى عالى در پرتو صبر و مقاومت، به دست مى‏آید.»
امام صادق (ع) فرمود: «هرگاه شخصى از مؤمنان به بلایى گرفتار شود و در این راستا صبر و استقامت کند، پاداشى همچون پاداش هزار شهید را دارد.» از گفتار پیشوایان فهمیده مى‏شود که صبر و استقامت سه گونه است: ۱- صبر در برابر ناگوارى‏ها ۲- صبر در راه اطاعت ۳- صبر در برابر گناه. چنان که این مطلب از پیامبر (ص) روایت و از حضرت على (ع) نقل شده است که فرمود: «صبر در برابر گناه، بهتر و ارزشمندتر از صبر در راه اطاعت و صبر در گرفتارى است» و نیز از اقسام صبر و برترین صبر، صبر جمیل است، چنان که یعقوب (ع) در برابر عمل بى‏رحمانه فرزندانش نسبت به فرزند دیگرش یوسف (ع) فرمود: «فَصَبرٌ جَمِیلٌ؛ صبر زیبا و نیک مى‏نمایم» و خداوند خطاب به پیامبر اسلام (ص) مى‏فرماید: «فَاصبِر صَبراً جَمِیلاً؛ پس صبر جمیل پیشه کن.» از امام باقر (ع) و امام صادق (ع) نقل شده است: «صبر جمیل، صبرى است که در آن شکایت به مردم نباشد» و از گفتار پیامبر (ص) است که: «سه چیز از نشانه‌هاى صبر و استقامت است؛ ۱- انسان روحیه‏اش را کسل نکند. ۲- روحیه‏اش را خسته و پژمرده نکند ۳- به درگاه خدا شکایت نکند، زیرا کسالت موجب تباهى حق می‌شود و خستگى و پژمردگى موجب ناشکرى و شکایت از پروردگار موجب نافرمانى از او خواهد شد.» صبر و استقامت در زندگى درخشان پیامبر (ص) به قدرى آشکار و گسترده بود که در سراسر زندگی‌اش، در عرصه‌هاى مختلف دیده مى‏شد. به عنوان نمونه، آن حضرت در سال‏هاى آغاز بعثت آنچنان شاگردان صبور و پراستقامت پرورانده بود که در برابر سخت‏ترین شکنجه‌ها استقامت مى‏کردند، افرادى مانند: بلال حبشى، عمار یاسر، یاسر و سمیه تا آنجا که یاسر پدر عمار و سمیه مادر عمار زیر شکنجه به شهادت رسیدند. صبر و استقامت حضرت على (ع) نیز در همه دوران‏هاى زندگی‌اش، به راستى عجیب و بى نظیر است. مقاومت او در جنگ‏هاى صدر اسلام، مقاومت او در برابر منافقان، استقامت او در عصر خلافت خودش در جنگ‏هاى ناخواسته همچون جنگ جمل، صفین و نهروان، هر کدام آینه شفافى براى نشان دادن استوارى و مقاومت است.
حضرت على (ع) بعد از پیامبر (ص) با سخت‏ترین حوادث روبه‌رو شد که اگر بر کوه وارد مى‏شدند، فرو مى‏ریخت، آن حضرت در برابر حوادث طاقت‌فرسا دو رکعت نماز به جا مى‏آورد و این آیه را مى‏خواند: «وَ استَعِینوا بِالصبرِ وَ الصلاهِ؛ از صبر و نماز یارى جویید» و در پناه نماز و قرآن مقاومت مى‏کرد.
به امید آنکه از روحیه عالى و صبر و مقاومت استوار و خلل‏ناپذیر پیشوایان در همه ابعاد زندگى، سازنده‏ترین درس‌ها را بیاموزیم.

نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار