یکی از دفاتر مجموعه «شخصیتهای مانا» که از سوی انتشارات سوره مهر نشر یافته، به روایت و تحلیل حیات زندهیاد حاج سید احمد خمینی، فرزند گرامی رهبر کبیر انقلاب اسلامی اختصاص یافته است. جواد کامور بخشایش، مؤلف این اثر در دیباچه خویش بر آن در اهمیت موضوع این پژوهش چنین آورده است:
«زندگی سید احمد خمینی را میتوان از دو دیدگاه متفاوت تحلیل کرد. اول آنکه: اگر فرزند امام خمینی نبود و با ایشان ارتباط نمییافت و در مرکز ثقل مبارزه- بیت امام- قرار نمیگرفت، به همین اندازه به شهرت و اعتبار میرسید؟ از این زاویه، مقایسه فعالیتهای سیاسی وی با دیگر روحانیون همسنگ او نشان میدهد که انتسابش به امام و شهرتش در بین مبارزان، تا چه حد فعالیتهای سیاسی او را- اگر چه اندک- تأثیرگذار جلوه داده است. دوم آنکه، اگر سید احمد فرزند امام خمینی نبود و از حساسیتهای عوامل امنیتی به دور میماند و فعالیتهای سیاسیاش تا این حد زیر ذرهبین مأموران ساواک قرار نمیگرفت و مانند هممسلکان خود مبارزات سیاسیاش را ادامه میداد و در سالهای بعد هم به دلیل همراهی همیشگیاش با امام، تلاشهای او در برهههای مختلف در سایه نمیماند، شهرت و اعتبارش بیش از محبوبیت و شهرت کنونیاش نبود و نقش او پررنگتر نمیشد؟
حجتالاسلاموالمسلمین سید احمد خمینی، آخرین فرزند پسر امام، در خانهای پرورش یافت که بعدها مرکز ثقل فعالیتهای سیاسی علیه رژیم پهلوی شد. او در حمایت پدری بزرگ شد که شالوده رژیم پهلوی را از هم گسست و نظامی اسلامی را در ایران برپا کرد. سید احمد از دوره نوجوانی و جوانی، با الفبای فعالیت سیاسی و شخصیتهای مبارز آشنا شد و شاکله ذهنیاش، بر همان مبنا شکل گرفت. وی در دوره جوانی، فعالیتهای سیاسیاش را در غیاب پدر-، اما با راهنمایی ایشان- آغاز کرد. فعالیت سیاسی او در دوران دوری از پدرش، بیش از یک دهه به طول انجامید، تا جایی که جزو تصمیمگیرندگان اصلی کانون مبارزه (بیت امام) به شمارمیرفت. فعالیتهای سیاسی سید احمد از اولین سالهای تبعید امام آغاز شد، اما ورود جدی او به عرصه سیاست از زمانی بود که از نظر سنی به مرحله پختگی رسیده و به سبب حضور در حلقه درس پدر، برادر و استادان حوزه علمیه قم، به لباس روحانیت ملبس شده بود. او به دلیل آنکه فرزند امام بود، جایگاه خاصی در جامعه یافت و در همه سالهایی که امام در تبعید نجف به سر میبرد، بیت امام را- البته در کنار شخصیتهایی مانند: آیتالله سید مرتضی پسندیده، شیخ حسن صانعی و عدهای دیگر- اداره میکرد و مشعل مبارزه را در قم روشن نگه میداشت. حضور شایسته و صادقانه او در بیت امام، این اطمینان را هم به خود امام داده بود که هر بیانیه و اعلامیهای که صادر کند، پس از ارسال به ایران، بلافاصله و بیکموکاست، در اختیار رهبران مبارزه قرار خواهد گرفت. نهضت اسلامی این جریان بیواسطه و مطمئن را مدیون سید احمد خمینی است. او در سالهای اوج نهضت اسلامی (۱۳۵۶ و ۱۳۵۷)، با سفر به نجف و استقرار در بیت امام، نقش رابط بین ایشان و روحانیت و رهبران مبارزه را پررنگتر کرد و پس از فوت برادرش سید مصطفی، مسئولیت اداره بیت امام در نجف و برقراری ارتباط با داخل و خارج کشور را بر عهده گرفت. هنگامی که عرصه برای حضور امام خمینی در عراق تنگ شد، همراه با ایشان به فرانسه رفت و حدود چهارماه در دهکده نوفللوشاتو مستقر شد و در آنجا هم اداره امور را بر عهده گرفت. سید احمد همراه امام به ایران آمد و با حضور در کنار ایشان، در بسیاری از رویدادهای سالهای اول پیروزی انقلاب اسلامی، نقش مؤثری داشت. در کنار آن، رابط امین بین امام و مسئولان بود. مسئولیت مهم ایشان در آن دوران، حفظ امنیت و سلامت امام بود. با رحلت امام، سید احمد خمینی از سیاست کناره گرفت و به ریاضت و معنویات و اداره امور حرم امام مشغول شد، تا سرانجام در ۲۶ اسفند ۱۳۷۳ چشم از جهان فروبست...».