سرویس سیاسی جوان آنلاین: انتخابات رياست جمهوري به همان ميزان كه در فضاي داخلي داراي اهميت است و مي‌تواند تغييرات چشمگيري در عرصه‌هاي مختلف سياسي، اقتصادي و فرهنگي رقم بزند، به همان ميزان نيز براي غربي‌ها و به ويژه امريكايي‌ها حائز اهميت است، به طوري كه با نيم‌نگاهي به اظهارات برخي سياستمداران غربي مي‌توان پي برد كه موفقيت يا شكست يك شخص و يك جريان در انتخابات مذكور مي‌تواند موجي از دلگرمي و نااميدي را براي آنها به ارمغان بياورد.
غرب همواره نسبت به كيفيت برگزاري انتخابات رياست جمهوري و فرد منتخب مردم توجه خاص داشته است چراكه كيفيت برگزاري انتخابات و روحيات و ويژگي‌هاي فرد منتخب مردم مي‌تواند تغييرات قابل توجهي را در عرصه سياست خارجه و به ويژه در رويارويي با غرب ايجاد كند، همانطور كه طي هشت سال به رغم آنكه غرب سطح دشمني خود را با ايران حفظ كرد، طرف ايراني از دريچه‌اي جديد با غربي‌ها روبه‌رو شد.
هدف غرب در انتخابات ايران
فارغ از گمانه‌زني‌هاي كه طي دو روز اخير درباره نامزدهاي تأييد صلاحيت شده شوراي نگهبان وجود داشت و بدون توجه به تركيب نامزدهاي انتخاباتي رياست جمهوري دوره اخير، مي‌توان درباره اولويت‌هاي نظام سلطه در انتخابات كشورمان بحث كرد؛ نخست آنكه اولويت نظام سلطه در انتخابات ايران، مشاركت حداقلي با هدف مشروعيت‌زدايي از جمهوري اسلامي ايران است؛ هدفي كه در صورت تحقق مي‌تواند پشتوانه مردمي دولت آينده و مهم‌تر از آن نظام اسلامي را تضعيف کند و حتي قدرت چانه زني را در عرصه‌هاي بين‌المللي و منطقه‌اي به صورت ويژه كاهش دهد، به خصوص آنكه يكي از مباحث مورد نظر در دولت آينده بحث مذاكرت هسته‌اي است كه همچنان كلاف سردرگم آن باقي است و امريكايي‌ها و اروپا علاقه فراواني براي پيوند زدن آن با موضوعات موشكي و منطقه‌اي نيز دارند. مهم‌تر اينكه مشاركت حداقلي، وزانت سياسي و اجتماعي نظام اسلامي را كه طي 42سال گذشته انتخابات آن با مشاركت‌هاي مطلوب برگزار شده است، كاهش مي‌دهد و اين مي‌تواند آغازي براي افزايش فشارهاي اقتصادي و بين‌المللي بر ايران با هدف تشديد و گسترش نارضايتي‌هاي عمومي با هدف براندازي و فروپاشي باشد.
هدف دلخواه ديگر غرب در انتخابات ايران، موازي با تلاش براي ثبت مشاركت حداقلي در انتخابات ايران، روي كار آمدن افرادي خاص با روحيات و ديدگاه‌هاي نشانه‌دار است.
مطلوبيت غرب
امريكايي‌ها به خوبي مي‌دانند كنار آمدن با يك جريان سياسي براي امتيازگيري از طرف ايراني در جهت استانداردسازي رفتار ايران بسيار راحت‌تر از گفتوگو با طرفي است كه پافشاري روي اصول و گفتمان انقلاب اسلامي آنها به قدري زياد است كه راه «توافق به هر قيمتي» را بسته و مي‌تواند بسياري از اهداف نظام سلطه را با بن‌بست روبه‌رو سازد.
غرب و در رأس آنها ايالات متحده امريكا در دو دوره زماني سال‌هاي 1383 و 1394 با طرف ايراني بر سر يك متن مشترك در زمينه هسته‌اي به توافق مشترك دست پيدا كرده‌اند و به جز آن همواره مذاكرات با طرف ايراني به ويژه طي سال‌هاي 1392 تا 1394 به رغم فشردگي و گستردگي به بن‌بست مطلق خورده است. در دو مقطع مورد اشاره نيز طيفي در ايران قدرت اجرايي را در دست داشته كه انعطاف آنها عامل اصلي منعقد شدن توافقنامه بوده است و طبيعي است كه طرف غربي با توجه به تجربيات مورد اشاره خواهان روي كار آمدن اين جريان در انتخابات پيش رو باشد.
تلاش‌هاي هدفمند امريكايي‌ها
فروردين ماه سال 92 و دو ماه مانده به انتخابات رياست جمهوري ايران، كميته روابط خارجي سنا قطعنامه‌اي را تصويب كرد كه برنامه هسته‌اي ايران را تهديد بين‌المللي مي‌خواند و اجراي كامل تحريم‌ها را توسط دولت باراك اوباما خواستار شد.
جان كري وزير خارجه امريكا در شوراي روابط خارجي امريكا در بخشي از سخنانش در مخالفت با تصميم كميته روابط خارجي سنا و با اشاره به انتخابات رياست جمهوري ايران از سناتورهاي امريكايي كه براي دور ديگري از تحريم‌ها عليه ايران اعمال فشار مي‌كنند، درخواست مي‌كند تا شكيبايي به خرج دهند.
رويترز در گزارش خود در اين باره مي‌گويد: جان كري، وزير امور خارجه امريكا در جلسه استماع كميته روابط خارجي سنا گفت كه «فكر مي‌كنم اكنون زمان آن است كه ما اندكي شكيبا باشيم.»
رويترز در ادامه مي‌نويسد: «كري گفت كه ممكن است دولت بعدي از مذاكره درباره تحريم‌ها استقبال كند. وي از ارائه جزئيات بيشتر درباره موضعش در قبال تحريم‌هاي بيشتر خودداري كرد و گفت كه در يك جلسه محرمانه مي‌تواند در اين باره حرف بزند. اين اولين بار بود كه كري پس از عهده‌دار شدن رياست بر وزارت امور خارجه در برابر كميته‌اي توضيحات ارائه مي‌داد كه پيش‌تر رياست آن را به عهده داشت.»
همچنين جان كري قبل از انتخابات رياست جمهوري سال 1396 و در دفاع از برجام مي‌گويد: «به ايران امروز نگاه كنيد، مي‌بينيد كه كشوري داراي مردمي با تحصيلات است كه قبلاً با بيشتر كشورهاي منطقه از جمله اسرائيل روابطي دوستانه داشت. مي‌دانيد كه پارس‌ها، تاريخي طولاني دارند و واقعيت اين است كه اين جوانان كه ۲۵درصد آنان بيكار هستند، به فكر آينده هستند. آنچه مي‌دانم اين است؛ دوستان، اگر به اين توافق پشت كنيم، يك پيام بزرگ به افراطي‌ها مي‌فرستيم و آنها احساس خوبي پيدا مي‌كنند و ما شاهد آنها خواهيم بود. چه كسي مي‌داند كه در انتخابات چه مي‌شود؟ اما روحاني و ظريف كه خود را در مذاكره با غرب به خطر انداختند و توانستند با غرب مذاكره كنند و به يك نتيجه برسند، به نظرم به دردسر جدي مي‌افتند.»
وي درباره همكاري با ايران در ديگر موضوعات منطقه‌اي نيز گفت: «من هيچ راهي براي پيش‌بيني ندارم. ظريف به من گفت اول از همه او براي مذاكره درباره آن موضوعات مقام و اختيار ندارد. من در بسياري از مواقع سخت تلاش كردم اين موضوعات را مطرح كنم اما او مقام و اختيار آن را نداشت، البته هم رئيس‌جمهور روحاني و وزير خارجه ظريف تصريح كرده‌اند كه با اين توافق آنها براي بحث درباره موضوعات منطقه آماده مي‌شوند.»
هيلاري كلينتون نيز در كتاب خاطرات خود درباره تحولات مربوط به انتخابات رياست جمهوري سال 1392 مي‌نويسد: «روزهاي آخر قبل از انتخابات بود كه يك اتفاق قابل‌توجه رخ داد. در ميانه [روند برگزاري] انتخابات به دقت برنامه‌ريزي‌شده حكومت، اين سرخوردگي‌ها وارد فضاي عمومي [كشور] شد و ناگهان اختلاف‌نظرها و شكست‌هاي سياستي حكومت، مقابل تمام [مردم] كشور مورد بازخواست واقع شد. مخالفان جليلي در يك مناظره «انفجاري» كه در تلويزيون سراسري ايران پخش مي‌شد، به خاطر سوءمديريت وي در سياست‌هاي هسته‌اي و عوارض وحشتناك آن براي اقتصاد كشور، بي‌رحمانه به او حمله كردند.»
كلينتون در ادامه مي‌گويد: «حسن روحاني» كه خود، مذاكره‌كننده ارشد سابق ايران در موضوع هسته‌اي بود و به دليل بحث درباره «تعامل سازنده با جهان» نزديك‌ترين گزينه به يك كانديدای ميانه‌رو محسوب مي‌شد، جليلي را به خاطر اجازه دادن [و كم‌كاري درباره] تحريم‌هاي شوراي امنيت سازمان [عليه ايران]، كوبيد؛ «همه مشكلات ما از همين ناشي مي‌شود. خوب است كه سانتريفيوژهاي ما بچرخد، اما به شرط آنكه چرخ زندگي و معاش مردم هم بچرخد.»
هموار كردن مسير استانداردسازي رفتار ايران
تجربه نشان داده است برخي از رؤساي جمهور ايران مي‌توانند تا حدودي برخي خطوط قرمز نظام را در عرصه سياست خارجي جابه‌جا و اولويت‌هاي جرياني و سياسي خود را جايگزين اولويت‌هاي نظام كنند و امريكايي‌ها با درك اين مسئله تمايل دارند فردي روي كار بيايد كه توانايي قبح‌شكني و ساختارشكني در عرصه سياست خارجی را داشته باشد و مسير استانداردسازي را ميسر كند.
دقیقا 
