سرویس جامعه جوان آنلاین: کتاب «پیشگیری از جرم، پیشگیری رشدمدار» به قلم دکتر محمود مهدوی توسط انتشارات سمت در سال ۱۳۹۹ به زینت چاپ سوم آمیخته شد. آقای دکتر محمود مهدوی استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران از سال ۱۳۹۱ تدریس را در این دانشکده آغاز کرده است.
آثار متعددی از دکتر محمود مهدوی منتشر شده است که شامل دانشنامه پلیس پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی ۱۳۹۵، دانشنامه بزه دیدهشناسی و پیشگیری از جرم نشر میزان ۱۳۹۴ و... است.
بزهکاری پدیدهای است که در طول تاریخ زیست بشر، ابعاد فردی و اجتماعی زندگی وی را تحت تأثیر قرار داده است. به همین دلیل پیشگیری از ارتکاب جرم همواره مورد توجه جوامع مختلف بوده و رویکردهای گوناگونی برای نیل به این هدف به کار گرفته شده است.
توفیق نداشتن رویکردهای کیفری و وضعی در پیشگیری از جرم و تلاش جامعهشناسان، جرمشناسان و روانشناسان در شناخت بهتر زمینههای ارتکاب جرم، رویکرد نوین پیشگیری رشدمدار را محور مطالعات و اقدامات پیشگیرانه سازمانها قرار داد.
این رویکرد معتقد است گرایش به ارتکاب جرم، مسیری است که از دوران کودکی و نوجوانی آغاز میشود. از همین رو کتاب حاضر دارای یک بخش تمهیدی، دو بخش اصلی و فصول جانبی است.
در بخش تمهیدی نویسنده به تبیین پیشگیری رشدمدار، کلیات و تعاریف پرداخته و در فصل نخست این بخش مفاهیم پیشگیری، طفل و خطر را بیان میکند و در فصل دوم حقوق رشدمدارانه اطفال در اسناد بینالمللی و قوانین داخلی مورد مداقه قرار میگیرد.
**بخش نخست در قالب چهار فصل، عوامل خطر گرایش اطفال و نوجوانان به بزهکاری را از دیدگاه رشدمدار تشریح نموده که این عوامل را در سطح فردی و نیز نهادهای اولیه تربیتی کودکان و نوجوانان یعنی خانواده، مدرسه، گروه همسالان و رسانهها مورد بررسی قرار میدهد.
** در بخش دوم، نویسنده در قالب پنج فصل به بیان عوامل و اقدامات حمایت کننده در شرایط و زمینههای مختلف خطر میپردازد و پیش از بیان عوامل و اقدامات حمایتکننده اصول لازم الرعایه در طراحی و اجرای مداخلات پیشگیرانه را به منظور تبیین نحوه اجرای مداخلات پیشگیرانه رشدمدار تشریح مینماید.
این عوامل و اقدامات حمایتکننده شامل عوامل حمایتکننده فردی، عوامل حمایتکننده خانوادگی، عوامل حمایتکننده در مدرسه و عوامل و اقدامات حمایتی در زمینه برنامههای حمایتی همسالان و رسانهها را دربرمیگیرد.
در نتیجه نویسنده نتایج حاصل از نظریه عمومی خطر گرایش به بزهکاری از دیدگاه رشدمدار و دیدگاه حق محور از پیشگیری رشدمدار ارائه مینماید. این نتایج و پیشنهادات در سه زمینه پیشنهادهای ساختاری و نهادی، پیشنهادهای اجرایی و پیشنهادهای پژوهش تکمیلی ارائه شده است تا زمینه برای پژوهش دانشجویان را فراهم کند.
در انتهای این کتاب هم تصریح شده که هر شهری که در آن امور فرهنگی و دینی رشد داشته باشد پروندهها کمتر، اما در شهری که بُعد معنوی کم است، پروندههای قضایی نیز بیشتر خواهد شد. اگر بعد معنوی در جامعه وجود نداشته باشد مشکل امروز جامعه نیز مثل جامعه زمان پیامبر و امام حسین (ع) خواهد شد، بنابراین باید امروز کاری کنیم معروفها در جامعه ثابتقدم مانده و مردم به معنویات پایبند باشند.
جامعه تبلور عدالت را در دستگاه قضا میبیند که این منش و رفتار را اسلام به جامعه آموخته است، بنابراین دستگاه قضایی یکی از اصول دین را در جامعه اجرایی میکند. دستگاه قضائیه امروز هر آسیبی را شناسایی میکند و به موقع زنگ خطر را در جامعه به صدا در میآورد، بنابراین باید پیامدهای کارکرد عدالتخواهی و توحید افعالی در جامعه رصد شود.
دستگاه قضا باید بزنگاههای اختلاف را شناسایی و تشکیلات فرهنگی اندیشه جامعه را درست کند و این همان معنای همگرایی است. اکنون منشأ بسیاری از اختلافات خانوادگی، دعوا و نزاع کمرنگ شدن اصول اخلاقی است پس باید رعایت آن را ابتدا از خودمان شروع کنیم و لازمه تبلور عدالت و توحید افعالی در جامعه اخلاق است.