سرویس اقتصادی جوان آنلاین: به گزارش «فارس»، دولت دوازدهم در سال ۱۳۹۵ به کشور‌های تشکیل‌دهنده اتحادیه اوراسیا که از همسایگان ایران به شمار می‌روند، پیشنهاد پیوستن ایران به اتحادیه اوراسیا را داد که این پیشنهاد بعد از دو سال مذاکره اوایل سال ۹۷ نتیجه داد و در نهایت گام اول این پروسه یعنی موافقتنامه موقت ترتیبات منطقه آزاد تجاری ایران با اوراسیا در تاریخ ۶ شهریور ۱۳۹۸ توسط سفیر ایران به دبیرخانه اوراسیا تحویل شد.
بر این اساس موافقتنامه ترتیبات ترجیحی بین ایران و اوراسیا از ۵ آبان ۱۳۹۸ اجرایی می‌شود که با اجرای این موافقتنامه گام‌های آغازین پیوستن به اتحادیه اوراسیا که شامل پنج کشور روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، بلاروس و ارمنستان است، آغاز می‌شود.
اتحادیه اقتصادی اورارسیا (EAEU) در سال ۲۰۱۴ و با توافق میان کشور‌های بلاروس، روسیه، ارمنستان، قرقیزستان و قزاقستان شکل گرفت و براساس پیمان این اتحادیه تعرفه گمرکی در تجارت کالایی بین اعضای آن صفر است. به گفته حمید زاد بوم، رئیس سازمان توسعه تجارت ایران این موافقتنامه شامل ۸۶۲ قلم کالاست که ۳۶۰ قلم ترجیحات اعطایی ایران به اوراسیا و ۵۰۲ قلم هم ترجیحات اعطایی اوراسیا به ایران است.
فعالان و کارشناسان اقتصادی معتقدند پیوستن به این اتحادیه فرصت مناسب برای اقتصاد و توسعه صادرات ایران فراهم می‌کند و با توجه به شرایط حاکم و فشار تحریم‌ها مبادلات اقتصادی با کشور‌های عضو این اتحادیه می‌تواند در رونق اقتصادی ایران مؤثر باشد.
گام‌های پیوستن ایران به اتحادیه تجاری اوراسیا
حسین مدرس خیابانی، قائم مقام وزیر صنعت در امور بازرگانی گفت: در گام اول هدف ما اجرایی کردن تفاهمنامه تعرفه تجارت ترجیحی است و در مراحل بعد به دنبال پیوستن به این اتحادیه هستیم.
وی افزود: پس از یک سال از اجرای موافقتنامه موقت ترتیب منطقه آزاد تجاری بین ایران و اتحادیه اوراسیا ظرف سه سال باید موافقتنامه تجارت آزاد را مذاکره و امضا کنیم.
هرویک یاری جانیان، رئیس اتاق مشترک ایران و ارمنستان در گفتگو با خبرنگار فارس در رابطه با تأثیرات مثبت پیوستن به این اتحادیه در خصوص توسعه صادرات گفت: پیوستن ایران به اتحادیه اوراسیا یکی از بزنگاه‌های تاریخی است، اما تجربیات سالیان گذشته نشان داده که به هیچ‌وجه نتوانسته‌ایم از فرصت‌های اقتصادی استفاده کنیم و آن طور که شایسته است به جایگاه اقتصادی و واقعی خود دست یابیم.
وی بیان داشت: پذیرفته‌شدن به عنوان عضو ناظر یا عضو الحاقی در این پیمان‌های منطقه‌ای برای ما بسیار حائز اهمیت است، زیرا از این طریق می‌توانیم جایگاه خودمان را از نظر اقتصادی در بدنه کشور‌های دیگر جای دهیم.
سازوکار بانکی برای تجارت ترجیحی
رئیس اتاق مشترک ایران و ارمنستان اظهار داشت: متأسفانه وزارت صمت در دو سال اخیر با تصمیمات بسیار شتابزده و یک‌شبه اقتصاد بخش خصوصی را دچار چالش کرده‌است؛ بنابراین انتظار می‌رود تا در مواجهه با این مسائل و برقراری تجارت از طریق پیمان‌های منطقه‌ای کمی با برنامه‌تر و با حوصله‌تر به موضوعات پرداخته شود.
وی بیان داشت: به‌رغم اینکه قرار است موافقتنامه ترتیبات ترجیحی ایران و اتحادیه اوراسیا از ۵ آبان آغاز به کار کند هنوز مشخص نشده که سیستم بانکی ما قرار است با چه مکانیسمی با کشور‌های عضو این اتحادیه کار کند و سازوکار دقیقی برای تجارت با این اتحادیه تدوین نشده‌است.
یاری‌جانیان بیان داشت: متأسفانه در سال‌های گذشته تجارت ما با افغانستان و عراق به دلیل اینکه روابط تجاری راحتی با این کشور‌ها داشته‌ایم و سختگیری‌های خاصی برای کالا‌های صادراتی نداشته‌اند بدنه صادرات ما را تنبل کرده‌است.
ظرفیت ۴۰۰ میلیارد دلاری تجاری کشور‌های عضو اتحادیه اوراسیا
وی با اشاره به ظرفیت ۴۰۰ میلیارد دلاری کشور‌های عضو اتحادیه اوراسیا بیان داشت: برای استفاده از این بازار صادراتی باید داد و ستد بین ایران و کشور‌های عضو دو طرفه باشد، اما با توجه به برنامه‌های تجاری هدف ما بیشتر صادرات به این کشور‌ها است که اینگونه نگرش صادراتی ما را نمی‌تواند در رسیدن به اهداف تجاری موفق کند. این گزارش می‌افزاید، در حال حاضر سهم ایران از صادرات به کشور‌های همسایه ۲ درصد است که طی یک برنامه دو ساله تا سال ۱۴۰۰ براساس استراتژی جدید صادراتی این سهم باید به ۴ درصد یعنی از ۲۴ میلیارد دلار به ۴۸ میلیارد دلار برسد.
گفتنی است در حالی که روسیه سالانه ۲۰۰ میلیارد دلار واردات دارد، اما سهم ایران از صادرات به این کشور سالانه ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلیون دلار است که پیش‌بینی می‌شود با توسعه قرارداد‌های تجاری با کشور‌های عضو اتحادیه اوراسیا که روسیه هم جزو آنهاست، سهم ایران از تجارت با روسیه افزایش یابد.
