به عنوان کسی که به انتخاب مجموعهای از فیلمها کمک کرده است و یک کار تیمی با دوستان انجام دادیم تا ۲۰ الی ۳۰ فیلم انتخاب شوند نمیتوانم به صراحت بگویم که خوب بوده است یا خیر. در میان کارهای اول کارهای درخشان دیده میشود، اما برخی فیلمسازان مطرح ما هنوز با گذشته خودشان فاصله دارند.
طی ادوار مختلف جشنواره همواره نوعی گرایش مضمونی و محتوایی در میان آثار به چشم میخورد. در این دوره به طور کلی چه موضوعاتی بیشتر مورد توجه فیلمسازان بوده است؟
بخش قابل توجهی از فیلمها به مباحث اجتماعی و آسیبهای اجتماعی پرداخته بودند و بخش عمدهای از بدنه فیلمهایی که ساخته شده این طور است. یک تعداد اندکی هم فیلم طنز در میان آنها دیده میشود که تعدادشان نسبت به کل تولیدات سینمای ایران کم است، این در صورتی است که شرایط اجتماعی ما ایجاب میکند تعداد بیشتری از این فیلمها داشته باشیم، اما متأسفانه ادبیات حاکم بر فیلمها در میان همین تعداد هم به سمت ادبیات نامناسب سوق پیدا کرده است و خنده را در فضای غیرسالمی جستوجو میکند. برخی هم انصافاً کارهای خوبی را به نمایش گذاشته بودند و فضای تمییز و پاکی را برای ایجاد یک فضای با نشاط و مفرح ارائه کرده بودند، البته در حال حاضر نمیتوانم اسمی از آنها ببرم، چون در مرحله داوری هستند و اظهار نظر در مورد آنها یک جور پیشداوری و قضاوت زودهنگام است ولی بدنه اصلی فیلمها همان مباحث اجتماعی، آسیبها و معضلات اجتماعی و مشکلات عمومی را نشان میدهد.
در این دوره به نظر میرسد به لحاظ نام و نشاندار بودن فیلمسازها نسبت به دورههای پیشین جشنواره فجر دست پرتری دارد. یکی از اعضای هیئت داوران اخیراً به این نکته اشاره کرده بود که آثار امسال به لحاظ کیفی از سطح بالاتری نسبت به سالهای پیش برخوردار است. این میتواند امیدوارکننده باشد. نظر شما چیست؟
ب
له به نظرم به لحاظ کیفی میتوان گفت: نسبتاً شاهد نوعی ارتقا هستیم. در میان تعدادی از تولیدات بچههای کار اولی که ما موفق شدیم ببینیم، کارهای خوب وجود داشت، حتی احساس من این است که نسبت به سال گذشته تعداد بیشتری از کارهایی که فیلم اولیها تولید کرده بودند موفقتر از سال قبل بود؛ کارهایی که مشخص بود برای تهیه و تولید آن زحمت جدی کشیده شده بود که انشاءالله این موضوع فردای بسیار روشن و موفقی برای سینما و تلویزیون در پی خواهد داشت. امسال در میان کارها فیلمهای خوب و با کیفیت زیادی دیده میشود و به نظر من کارهایی بودند که مخاطب با دیدن آنها بتواند با تلویزیون و سینما ارتباط برقرار یا ارتباطش را با سینما تثبیت نماید.
رویکرد مضمونی و محتوایی آثار بیشتر چه سمت و سویی را نشان میدهد یا به عبارتی دیگر چه رویکردی بیشتر غلبه دارد؟
همانطور که عرض کردم بیشتر آسیبها و مسائل اجتماعی مد نظر فیلمسازان قرار گرفته بود و عمدتاً نگاه آسیب شناسانه داشت. علی القاعده وقتی شما به موضوعات اجتماعی میپردازید، طبیعتاً تلخ است و در آن نوعی حس تلخی و ناکامی و شکست وجود خواهد داشت. برای همین هم عرض کردم باید یک تعادلی بین این نوع کارها که مبتلا به نوعی رئالیسم روشنفکری هستند با کارهای طنز ایجاد شود که سینما حالت کاریکاتورگونه پیدا نکند و از چهره واقعی فاصله نگیرد.
در میان فیلمهای جشنواره امسال چند درصد به آثار انقلابی چه در حوزه دفاع مقدس و مدافعان حرم و چه در حوزههای دیگر انقلاب پرداخته شده است؟
در این حوزه هم کارهای خوبی وجود داشت، البته برخی از این فیلمها انتخاب شدند و بر خی هم انتخاب نشدند، متأسفانه نمیتوانم در حال حاضر از آنها نام ببرم. در حوزه دفاع مقدس، انقلاب، در حوزه تاریخی و معاصر هم تولیداتی بود که رویکردهای خوبی هم داشتند و برخی از معضلات انقلاب اسلامی ایران و مسائل انقلاب که نظام با آنها دست به گریبان بوده و بر آنها فائق آمده است موضوع برخی از این فیلمها بود.
شاید نسبت به کل سینما نسبت بالایی نباشد، ولی درصدی از آثار تولید شده با این موضوعات وجود داشت که مثبت است. مواردی هم در حوزه مدافعان حرم بود. حال اینکه همه این آثار به جمع ۳۲ فیلم جشنواره راه پیدا کرده است یا نه، شاید عمده آن راه پیدا نکرده باشد ولی برخی در رزرو هستند و ممکن است اگر کسی انصراف بدهد، اینها بیایند و بالا قرار بگیرند و تعدادی آثار هم راه پیدا کردهاند که به نظرم در میان آنها اثر قابل توجه به لحاظ کیفی دیده میشود.