خشکسالي، تغييرات اقليمي، آتش‌سوزي جنگل‌ها و عوامل مختلفي که منجر به تخرب زيستگاه‌ها به دست انسان‌ها مي‌شود، همگي محيط زيست را با چالش‌ها و تهديد‌هاي گوناگوني مواجه کرده است. از جمله اين معضلات مي‌توان به کاهش ذخاير غذايي زيستگاه‌هاي طبيعي اشاره کرد که به دنبال آن افزايش حملات انواعي از جانداران همچون يوزپلنگ، خرس، گرگ و غيره را به مناطق روستايي تشديد مي‌کند. از اين رو کشاورزان و دامداران براي حفاظت از جان و مال خود به ناچار با اين جانداران مقابله مي‌کنند و اغلب منجر به تلف شدن گونه‌هاي ارزشمند جانداري مي‌شود.
حالا در اين بين مسئولان سازمان حفاظت از محيط زيست بيمه خرس قهوه‌اي در سال 97 را مطرح کرده‌اند، تا خرس‌هايي که در نبود موادغذايي به مناطق روستايي و کشاورزان پناه مي‌برند؛ خسارتي که به مزارع وارد مي‌کنند جبران شود. در اين خصوص دبیر اجرایی کمیته ملی حفاظت از خرس سازمان حفاظت از محیط زیست با اشاره به اينکه بیمه گونه‌هایی از جمله پلنگ و یوزپلنگ انجام شده است و اکنون پیگیر بیمه خرس قهوه‌ای و سیاه هستیم، مي‌گويد:« زمانی که این گونه‌ها گرسنه می‌شوند به مزارع هجوم برده و موجب ترس کشاورزان می‌شوند که در این حالت ممکن است کشاورزان به این حیوانات تعارض کنند.»
بنابراين پیمان ولی‌زاده مي‌افزايد:« برای جبران خسارت کشاورزان سازمان حفاظت محیط زیست با صندوق بیمه کشاورزی توافقنامه‌ای را امضا کرده است» که همان بيمه شدن خرس‌هاي قهوه‌اي و سياه است. حالا مسئله مورد توجه اين است که براي جلوگيري از تلف شدن نه تنها يوزپلنگ و خرس قهوه‌اي بلکه براي تمام جانداران حيات وحش بايد به کشاورزان متضرر خسارت پرداخت شود. علاوه بر اين، مسئلهاي که بايد در خصوص حمله خرس‌هاي قهوه‌اي مورد توجه قرار گيرد تخريب محيط زيست و کاهش ذخاير غذايي زيستگاه‌ها است که در اين خصوص محيط زيست وظيفه جدي‌تري نسبت به پرداخت خسارت کشاورزان دارد.
خرس‌هاي پارک‌هاي ملي هم در امان نيستند
لازم به ذکر است که در سال گذشته در استان‌هاي مختلفي چون گلستان، گيلان، چهارمحال بختياري و غيره حملات مکرري از سوي خرس‌ها به بخش‌هاي مسکوني وارد شده که در برخي از موارد نيز منجر به تلف شدن اين گونه‌ها شده است. حالا نکته جالب اين است که خرسي که در استان گلستان به مناطق روستايي حمله کرده بود نيز متعلق به منطقه حفاظت شده پارک ملي گلستان بوده است. همين موضوع از وضعيت نابه سامان زيستگاه‌هاي جانداران استان‌ها حکايت مي‌کند که اين حيوانات نه امنيت و نه مواد غذايي براي ادامه بقا دارند.
البته طي سال‌هاي گذشته اقداماتي در راستاي حفاظت از گونه‌هاي وحشي صورت گرفته است اما همچنان کافي نيست. درحال حاضر براي محافظت از خرس قهوه‌اي در استان‌هاي سيستان و بلوچستان و کرمان عمليات مقاوم سازی و امن کردن مناطق مورد تعرض حیات وحش از جمله زمین‌های کشاورزی، دامداری و زنبورداری انجام شده است؛ اما هر ساله جاده‌هاي برون شهري جان تعداد زيادي از گونه‌هاي جانداران را مي‌گيرد که اين موارد هم بايد در ليست مسئولان محيط زيست ديده شود. علاوه بر تمام اينها، فرهنگ سازي در حفظ محيط زيست نيز حرف اول را در حفظ گونه‌هاي جانداري مي‌زند که هنوز مورد توجه متوليان قرار نگرفته است.
