جوان آنلاین: سیستان و بلوچستان به عنوان یکی از استان‌های استراتژیک ایران دارای نقاط بسیار مهم و حساسی است که با بهره‌برداری درست از آنها می‌توان انقلابی در اقتصاد و تعاملات بین‌المللی ایجاد کرد. یکی از نقاط، مکران است که به دلیل ظرفیت‌های بندری و تجاری‌اش به دروازه اقیانوسی ایران شهرت دارد. این منطقه به دلیل دسترسی به آب‌های آزاد می‌تواند به هاب تجاری منطقه تبدیل شود. همچنین بندر چابهار تنها بندر اقیانوسی ایران با قابلیت دسترسی به کشور‌های شرق آسیا، آفریقا و هند است. قرار گرفتن در مسیر کریدور شمال- جنوب و اتصال روسیه و آسیای میانه به اقیانوس هند بزرگترین مزیت این بندر است.
منطقه مکران آنقدر توانمندی و موقعیت ایده‌آل دارد که بیشتر ایرانیان آن را با ظرفیت‌های اقتصادی و بندری‌اش می‌شناسند، اما گردشگری مکران را باید گنجینه ناشناخته بنامیم. این نقطه از سیستان و بلوچستان، با طبیعت بکر، سواحل دست‌نخورده و جاذبه‌های تاریخی، یکی از مقاصد بالقوه گردشگری ایران به شمار می‌آید که با بیش از ۳۰۰کیلومتر خط ساحلی در امتداد دریای عمان از جمله چابهار، گواتر، بریس و پسابندر، دارای شن‌های طلایی، آب‌های زلال و منظره‌های کم‌نظیر است. کوه‌های مینیاتوری چابهار، تنها کوه‌های مینیاتوری جهان هستند که به دلیل فرسایش، مناظری شبیه به شهر‌های تاریخی ایجاد کرده‌اند. در کنار آنها تالاب‌های بین‌المللی مانند تالاب لیپار که تنها تالاب صورتی رنگ ایران است و تالاب جازموریان هم می‌توانند در طول سال میلیون‌ها گردشگر را به سمت خود جذب کنند. جزایر شیطان و جزیره مُسِندَم هم برای طبیعت‌گردی و غواصی ایده‌آل هستند و طرفداران خاص خودشان را دارند.
گردشگری ماجراجویانه
مکران را باید دنیای جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و باستان‌شناسی در نظر داشته باشیم؛ جایی که یکی از مهم‌ترین تمدن‌های باستانی جهان با قدمت بیش از ۵هزار سال و به نام شهر سوخته آنجا قرار دارد.
قلعه‌های تاریخی مانند قلعه پرتغالی‌های چابهار و قلعه تیس در کنار فرهنگ بومی و جذاب این منطقه که آداب و رسوم قوم بلوچ با صنایع دستی منحصر به فردش مانند سوزن‌دوزی و حصیربافی را به تصویر می‌کشد، در دنیا بی‌نظیر است. اگر کسی به اکوتوریسم و گردشگری ماجراجویانه علاقه‌مند است حتماً باید سری به مکران بزند. پارک ملی دریایی گاندو که تمساح پوزه‌کوتاه ایرانی در آن زیست می‌کند یا غار‌های طبیعی مانند غار‌های بان مسیتی و مسیر‌های کوهنوردی و کویرنوردی در مناطق مرزی آنقدر دوست داشتنی هستند که گردشگران زیادی را از نقاط مختلف دنیا به سیستان و بلوچستان بکشد. به گفته کارشناسان گردشگری، این همه ظرفیت به دلیل ضعف در زیرساخت‌های اقامتی و حمل‌ونقل مغفول مانده‌اند و در حال حاضر نیازمند سرمایه‌گذاری در بخش‌های ساخت هتل و جاده‌های ساحلی هستیم. همچنین تبلیغات ناکافی از مکران یک بهشت ناشناخته ساخته که باید با استفاده از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی و جذب توریست‌های خارجی در این مسیر هم گام‌های بزرگی برداشته شود. کشاورزی و آبزی‌پروری مکران هم از دیگر ظرفیت‌های این منطقه است. با توجه به آب‌وهوای گرمسیری، امکان کشت موز، انبه و میگو در این منطقه وجود دارد و استفاده از انرژی خورشیدی و بادی به دلیل تابش بالای آفتاب می‌تواند موضوع تأمین انرژی را هم حل کند. در کنار همه اینها نباید از صنایع معدنی و وجود معادن مس، کرومیت و سنگ‌های تزئینی غافل بود. در مجموع، منطقه مکران با تلفیق ظرفیت‌های گردشگری، تجاری و اقتصادی می‌تواند به موتور محرکه توسعه سیستان و بلوچستان تبدیل شود و برای تحقق این امر باید به توسعه زیرساخت‌های گردشگری مانند فرودگاه‌ها، هتل‌ها، جاده‌ها و اماکن رفاهی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی در بخش‌های بندری و صنعتی، تبلیغات بین‌المللی برای معرفی جاذبه‌های مکران و تقویت همکاری‌های منطقه‌ای با کشور‌های همسایه مثل هند، عمان و پاکستان بیش از پیش توجه کرد.
ظرفیت‌های طبیعی مکران
بی‌شک بیشتر کشور‌های دنیا می‌دانند ایران دارای الماسی به نام مکران است و از این طریق می‌توانند مراودات خود را افزایش دهند. در همین راستا چندی قبل رئیس اتاق ایران با اشاره به اینکه توسعه سواحل مکران برای توسعه اقتصادی کشور و منطقه‌ای و ارتباط با کشور‌های ساحلی حوزه دریای عمان و خلیج فارس، یک ظرفیت و مزیت بزرگ است، گفته بود: «در سال ۱۳۴۲ یک شرکت فرانسوی تحقیقی را با موضوع آمایش و موقعیت آب و هوایی ایران انجام داد و در این پژوهش با توجه به پیش‌بینی بحران آب و کم‌آبی در ایران در دهه‌های آینده، به‌عنوان یک نظر کارشناسی پیشنهاد شد از جمعیت ۳۶ میلیونی آن زمان ایران، باید ۲۵ میلیون نفر به حاشیه دریای جنوبی ایران منتقل شوند و فعالیت‌های اقتصادی و... در این پهنه سرزمینی انجام شود.»
صمد حسن‌زاده با بیان اینکه با محقق شدن این پیش‌بینی، تهدید بی‌آبی کشور را فرا گرفته است، توجه بیشتر به نوار ساحلی کشور به‌عنوان یک ظرفیت و فرصت بزرگ برای مقابله با این بحران و توسعه اقتصادی را خواستار شد. وی با تأکید بر اینکه توسعه مکران با الزاماتی باید همراه باشد، ادامه داد: «پروژه توسعه مکران نباید به سرنوشت برخی پروژه‌های دولتی که پس از مدتی فعالیت، تعطیل شد، گرفتار شود. علاوه بر این دولت باید در این زمینه کار را به بخش خصوصی بسپرد و بدون دخالت، فضای فعالیت را برای سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی آماده کند.» حسن‌زاده با بیان اینکه مکران ظرفیت‌های بزرگ طبیعی برای توسعه دارد، به یک نمونه آن اشاره کرد و گفت: «در حالی اماراتی‌ها پروژه نخل دبی را با سرمایه‌گذاری عظیمی انجام دادند که در مکران چنین ظرفیتی به‌صورت طبیعی وجود دارد و باید برای استفاده از چنین ظرفیت‌هایی که در حوزه‌های مختلف در مکران کم وجود ندارد، برنامه‌ریزی و فضا برای فعالیت بخش خصوصی آماده شود.» معافیت از تحریم‌ها به دلیل همکاری هند در توسعه این بندر از یک طرف و بندر گواتر به خاطر نزدیکی به مرز پاکستان از طرف دیگر، پتانسیل تبدیل شدن آنها به مرکز تجاری با جنوب آسیا را به شدت افزایش داده است. در حال حاضر مناطق آزاد و ویژه اقتصادی به خصوص منطقه آزاد چابهار به دلیل داشتن معافیت مالیاتی و قوانین تجاری تسهیل‌شده برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی آماده هستند تا پروژه‌های کلان مانند احداث شهرک‌های صنعتی، پالایشگاه و خطوط لوله انتقال نفت آنجا راه‌اندازی شود.
