نویسنده: زهرا چیذری
پرچم مطالبه «حضور زنان در ورزشگاهها» به اولويت نخست اين روزهاي حلقه جريان اصلاحات و رسانهاي وابسته به اين جريان تبديل شده است؛ موضوعي كه حتي در فهرست اولويتهاي گروهها و جريانات فمينيستي و اپوزيسيون هم جزو اولويتهاي دسته چندم به شمار ميرود. علم كردن پرچم جريان «حضور زنان در ورزشگاهها» كه مطالبه درصد ناچيزي از جامعه زنان به شمار ميرود، اما انگار امري فراتر از اين مطالبه و به نوعي خطشكني براي هموار كردن مسير در دستيابي به اولويتهاي دسته اول جريان اصلاحات به شمار ميرود.
«حضور زنان در ورزشگاهها» تا همين چند سال پيش اصلاً مطالبه نبود، اما اين موضوع طي سالهاي اخير با تحريك برخي چهرههاي دولتي توانسته خود را در ميان مطالبات زنان جاي دهد، اما با تمام تلاشها و جريانسازيهاي رسانهاي هنوز هم اين مسئله در رده مطالبات اولويت دار هيچ گروهي از زنان جامعه ما نميگنجد. اينكه چرا چنين موضوعي از انتهاي فهرست اولويتهاي حوزه زنان آن هم با وجود عملياتي نشدن موضوعات مهمي همچون بيمه زنان خانهدار، كاهش ساعت كاري زنان با شرايط خاص و افزايش مرخصي زايمان به يكباره به اولويت نخست دولتيها تبديل ميشود، حكايت از طراحي جرياني دارد كه به دنبال خطشكني هستند.
حضور زنان در ورزشگاهها؛ از هدف تا وسيله
بديهي است هدف اين جريان ساختارشكنانه دستيابي به حضور زنان در ورزشگاهها براي تماشاي مسابقات ورزشي نيست، بلكه اين جريان اهداف كلانتري را در سر ميپروراند؛ اهدافي كه سابقه اين جريان نشان ميدهد هر چند در ابتدا و ظاهر امر در پوسته مباحث عوامفريبانهاي چون آزاديهاي مدني و مباحثي با سرفصل حقوق زنان پيش ميرود، اما در نهايت به برداشتهاي سكولار از دين ميرسد. بر اين اساس ابتدا نيازمند حركتي خطشكنانه براي عبور از ساختارهايي هستيم كه به نوعي تابوي فرهنگي و مذهبي به شمار ميروند سپس به مصداق «چونكه صد آيد نود هم پيش ماست» با عبور از اين مرحله دستيابي به اهداف اولويتدار كار چندان سختي نيست.
از سوي ديگر جريان اصلاحات همواره كوشيده تا در افكار عمومي جامعه، خود را داعيهدار حقوق زنان نشان بدهد و در اين مسير همواره از ظرفيت اقدامات جنجالي و نمايشي بهرهبرداري كرده است. حضور زنان در ورزشگاهها هم يكي از همين مانورهاي تبليغاتي است. اين در حالي است كه بيشترين دستاوردها در حوزه زنان و خانواده در همان ابتداي انقلاب و با نگاه فراجنسيتي حضرت امام (ره) حاصل شد؛ روندي كه در ادامه رهبر انقلاب نيز بر آن تأكيد داشتند و اين دستاوردها قابل مصادره نيست.
موضوعي كه يكباره مطالبه شد
حضور زنان در ورزشگاه چند سال پيش براي نخستين بار مطرح شد و پس از جريانسازيهاي رسانهاي به بايگاني اخبار رفت. با وجود اين اما در آستانه انتخابات دولت دوازدهم اين موضوع از بايگاني خارج شد و معاونت زنان و خانواده رئيسجمهور در مصاحبهاي گفت: مانع عملياتي شدن اجراي ساز و كار حضور زنان در ورزشگاهها شدند. شهيندخت مولاوردي با بيان اينكه بعضي حاشيهسازيها يا برخي فشارها بر روند و خروجي عملكردمان تأثير گذاشت و بعضاً موفق نشديم، هدفي را كه داشتيم، بهطور كامل دنبال كنيم و به نتيجه برسانيم، يكي از مصاديق اين فشارها و حاشيهسازيها را حضور زنان در ورزشگاهها دانسته و اينگونه توضيح داده بود: «به هر حال باتوجه به مطالبه جامعه، يكي از اين بحثها همان موضوع ورود زنان و دختران به ورزشگاهها بود! البته اين مسئله به اين شكل نبوده كه دولت اين موضوع را بهعنوان مطالبه اصلي تمامي جامعه در دستور كار قرار داده باشد؛ بلكه بهعنوان مطالبه بخشي از زنان جامعه بر لزوم اجرايي شدن آن در چارچوب و ساز و كاري مشخص اصرار داشتيم. در اين راستا سعي داشتيم با رعايت يك ساز و كار شرعي، قانوني و عرفي زمينه حضور سالم زنان در ورزشگاهها را فراهم كنيم كه هم به اين مطالبه پاسخ داده باشيم و هم نگراني قشر متدين جامعه در رابطه با اين مسئله مرتفع شود. بر اين اساس بهدنبال طراحي چنينساز و كاري بوديم كه متأسفانه اساساً اجازه عملياتي شدن و ادامه اين مسئله داده نشد.»
تقسيم كار در سناريوي تازه
حالا و با پيروزي دكتر روحاني در انتخابات و تكرار دولت يازدهم، اما موضع خانم مولاوردي و اصرارش بر تحقق اين ماجرا چرخشي 180 درجه را داشته است؛ چرخشي كه البته حكايت از سناريوي تازه جريان اصلاحات يعني تقسيم كار براي به ثمر رساندن اين ماجرا حكايت دارد. در اين راستا مولاوردي در پاسخ به سؤالات درباره سرنوشت اين ماجرا خود را كنار ميكشد و با انداختن اين توپ در زمين وزير ورزش ميگويد: «حضور زنان در استاديوم ورزشي براي تماشاي مسابقات ليگ جهاني واليبال در حوزه مسئوليت وزارت ورزش و جوانان است و اين وزارتخانه بايد پاسخگو باشد و از آقاي سلطانيفر در اينباره بپرسيد.» در برابر اين، مسعود سلطاني فر وزير ورزش و جوانان از فراهم شدن زمينه حضور زنان در ورزشگاهها به مرور زمان خبر ميدهد. وي ميگويد: «ما تلاش ميكنيم با همفكري و هماهنگي لازم، زمينه حضور بانوان در ورزشگاهها فراهم شود. انشاءالله به مرور تلاش ميكنيم با زمينهسازي، توجيه كردن و هماهنگي بين همه عناصر دست اندر كار بتوانيم شاهد حضور خانوادهها در ورزشگاهها باشيم. وزير ورزش و جوانان معتقد است به نظر ميرسد تابوي حضور بانوان در استاديومهاي ورزشي در حال شكستن است و به زودي بانوان نيز قادر خواهند بود با حضور در استاديوم به حمايت از ورزشكاران بپردازند.»
حالا بايد ديد پايان اين ماجرا به كجا ختم ميشود.