مستند «حلقه» ساخته رایحه مظفریان و زهرا دشتبشی، روایت زندگی زوجی با چالشهای بسیار است که حاصل نزدیک به هفت سال فیلمبرداری بیواسطه، در نوزدهمین جشنواره بینالمللی «سینماحقیقت» به نمایش درآمد. جوان آنلاین: فیلم مستند «حلقه» ساخته رایحه مظفریان و زهرا دشتبشی، نوزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» به نمایش درآمد.
رایحه مظفریان، کارگردان فیلم، درباره شکلگیری ایده اصلی این مستند توضیح داد: این فیلم در یک خط داستانی، روایت زندگی زوجی است که چند سال از ازدواجشان میگذرد و در طول مسیر با چالشهایی مواجه میشوند. ایده ساخت فیلم برآمده از سالها تحقیق و پژوهش شخصی من روی یک موضوع مشخص بوده است؛ تحقیقاتی که شامل نگارش کتاب، مقالات تخصصی، فعالیتهای مشاورهای و همراهی با پایاننامههای دانشگاهی میشد و در نهایت من را بهدنبال یافتن سوژهای با امکان پرداخت عمیقتر و جزئیتر سوق داد.
او ادامه داد: در جریان این جستوجوها، این زوج به من معرفی شدند و احساس کردم میتوانند نمایندهای واقعی و صادقانه برای آن موضوع باشند. پروژه از سال ۱۳۹۷ آغاز شد و به دلیل ماهیت خاص فیلم، در چند مقطع زمانی مختلف فیلمبرداری و تدوین شد تا نهایتاً در سال ۱۴۰۳ به پایان رسید.
زهرا دشتبشی، دیگر کارگردان فیلم، نیز با اشاره به روند تولید و چالشهای مسیر ساخت گفت: ما در این فیلمسازی، رویکردی کاملاً بیواسطه داشتیم؛ یعنی بدون طراحی از پیش و سناریوی از قبل تعیینشده با سوژه جلو رفتیم. همین موضوع گاهی برای ما چالشبرانگیز میشد، چون ممکن بود مدتها فیلمبرداری کنیم، اما اتفاق دراماتیک خاصی رخ ندهد و تنها کاری که میتوانستیم انجام دهیم، صبر کردن بود.
او افزود: به همین دلیل، روند فیلمبرداری حدود هفت تا هشت سال طول کشید. بارها خسته شدیم، فیلم را کنار گذاشتیم و دوباره به آن برگشتیم. اما در نهایت تصمیم گرفتیم سوژه را رها نکنیم و منتظر بمانیم تا زندگی، خودش مسیر روایت را به ما نشان دهد.
این مستند پس از نمایش در جشنواره، با واکنشهای مثبت مخاطبان همراه شد. دشتبششی درباره بازخوردها گفت: بیشتر مخاطبان ارتباط خوبی با فیلم برقرار کردند. حدود ۹۰ درصد بازخوردهایی که دریافت کردیم، مثبت بود و بسیاری معتقد بودند که این صبر طولانی در نتیجه نهایی فیلم کاملاً محسوس است.
مظفریان در ادامه، با نگاهی انتقادی به جایگاه سینمای مستقل در جشنوارهها گفت: فیلم ما پیشتر در جشنواره فیلم کوتاه تهران نمایش داده شد و با استقبال خوبی مواجه شد. انتظار داشتیم در «سینماحقیقت» نیز با توجه به ماهیت مستند و مخاطبان تخصصی، استقبال گستردهتری از فیلم شود. اما بهنظر میرسد فیلمهای مستقل، بهدلیل نداشتن پشتوانه سازمانی یا سرمایهگذارهای شناختهشده، کمتر در معرض توجه رسانهای قرار میگیرند.
او تأکید کرد: این موضوع ما را به فکر فرو برد که جایگاه سینمای مستقل در جشنوارهای که نام «حقیقت» را با خود دارد، کجاست؟ کار مستقل، بهمراتب دشوارتر است و انتظار میرود همه آثار راهیافته به جشنواره، با نگاهی برابر دیده شوند.
با وجود این نگاه انتقادی، مظفریان حضور در «سینماحقیقت» را یکی از آرزوهای حرفهای خود دانست و گفت: راه یافتن فیلم به این جشنواره، برای من یک نقطه مهم در زندگی کاریام بود. این اتفاق حاصل ایستادن یک تیم کوچک کنار هم، بهویژه همراهی تدوینگر پروژه در تمام این سالهاست که اجازه داد فیلم متوقف نشود.
این دو مستندساز همچنین فضای نوزدهمین دوره جشنواره را نسبت به دورههای پیش پرشورتر توصیف کردند و نمایش آثاری با دسترسی محدود، از جمله فیلمهای مستندسازان شاخص، را از امتیازهای مهم «سینماحقیقت» دانستند؛ امکانی که به گفته آنها، شاید برای بسیاری از مخاطبان تنها یکبار فراهم شود.
در پایان، زهرا دشتبشی با اشاره به قاب ماندگار فیلم گفت: یکی از تأثیرگذارترین قابهای فیلم برای ما، همان تصویری است که روی پوستر استفاده شده؛ تصویری سیلوئتگونه از سوژه که بار معنایی عمیقی دارد و بهنوعی عصاره احساسی فیلم را در خود جای داده است.
نوزدهمین جشنواره بینالمللی «سینماحقیقت» به دبیری محمد حمیدیمقدم، از ۱۹ تا ۲۵ آذرماه در پردیس سینمایی ملت در حال برگزاری است.