جوان آنلاین: طاهری معتقد است در مستند «اصحاب الخیر» با بهره‌گیری از پدیدارشناسی و متن‌پژوهی کوشیده تصویری بی‌پیرایه از امام باقر (ع) ارائه دهد؛ رویکردی که به گفته او، مخاطب امروز راحت‌تر با آن ارتباط برقرار می‌کند.
مسعود طاهری، کارگردان و مستندساز درباره علت انتخاب سوژه «اصحاب‌الخیر» به «جوان» گفت: درباره طرح و تلاش امام باقر (ع) و یارانش برای طرح‌ریزی اعتقادات بنیادین شیعه و انتقال میراث حدیثی شیعه به محدثان و نسل‌های بعدی باورمندان مذهب شیعه است. در واقع زمانی که پروژه «الکافی» را می‌ساختم متوجه شدم، منابعی که کافی استفاده کرده‌است، همان طرح امام باقر (ع) و اصحاب ایشان بوده‌است که به صورت سلسله تاریخی به مرحوم کلینی وصل می‌شود. از این رو به سراغ این سوژه رفتم.
این مستندساز درباره منابع مطالعاتی این پروژه بیان کرد: منابع مورد استفاده، برخی تاریخی هستند و برخی دیگر پژوهش‌های حدیثی. باید گفت این فیلم دو بخش بازسازی تاریخی و مصاحبه دارد.
کارگردان «حرفه‌ای» با اشاره به نوع مخاطبان مستند‌هایی که سوژه‌های تاریخی و دینی دارند، گفت: معمولاً چنین آثاری را مخاطب دانشگاهی بیشتر تماشا می‌کند. به هر حال بحث این نوع آثار مستند، بحث‌های دانشگاهی است. هر چند که من تلاش می‌کنم آثاری که در این زمینه می‌سازم با مخاطب عام هم ارتباط برقرار کنم. در واقع به این آثار نمی‌توان نگاه سرگرمی داشت و مخاطبی که به تماشای آن می‌نشیند، حتماً دغدغه چنین مسائلی را دارد.
طاهری با اشاره به اهمیت پرداخت به سوژه‌های مرتبط با تاریخ اسلام، به ویژه ائمه (ع)، افزود: درباره امام باقر (ع) یا حتی بیشتر ائمه (به‌جز امام‌رضا (ع) که به هر حال آستان قدس در این زمینه خیلی از پروژه‌ها حمایت می‌کند)، تقریباً هیچ کار جدی ساخته نشده‌است. آن معدود آثاری هم که ساخته شده‌اند، روایت‌هایی هستند که پشتشان یک ایدئولوژی خاص قرار دارد؛ به این معنا که امام باقر (ع) ذیل همان ایدئولوژی، تعریف یا روایت شده‌است. من سعی می‌کنم روایت‌هایی که ارائه می‌دهم، رویکردی پدیدارشناسانه داشته‌باشد؛ یعنی بدون هیچ‌گونه پیش‌داوری، یا دست‌کم با کمترین میزان آن روایات را ارائه دهم. در عین حال یک نگاه متن‌پژوهی هم دارم که در بستر همان زمان معنا پیدا می‌کند. اینها روش‌های دانشگاهی هستند که باعث می‌شوند مخاطبی که امروز به سراغ این مسئله می‌آید، وقتی بداند چنین اتفاقاتی در روایت‌ها رخ داده، ارتباط بیشتری با موضوع برقرار کند؛ تا اینکه ما صرفاً بخواهیم امام باقر (ع) را تعریف کنیم ذیل یک مسئله ایدئولوژیک، سیاسی یا اقتصادی و بگوییم حق است یا باطل. به بیان دیگر، ما امروز نسبت به امام باقر (ع) همان چیزی را می‌خواهیم بازگو کنیم که هست، نه آنچه را که دیگران بخواهند به ما بگویند باید باشد. مرکز گسترش مستند نیز هیچ‌گاه در این مسائل دخالت نمی‌کند و به نظر من، این یکی از حسن‌های مرکز است، چراکه هیچ‌وقت نمی‌خواهد در نگاه فیلم‌ساز دست ببرد، بلکه نگاه فیلم‌ساز را محترم می‌شمارد.
وی در پایان رویکرد بی‌طرفانه در ساخت آثار تاریخی را مهم شمرد و اضافه کرد: من با نگاه مستقل، از رویکرد پدیدارشناسی و در کنار آن از متن‌پژوهی دانشگاهی در این مستند استفاده می‌کنم تا روایتی کاملاً بی‌طرف از امام باقر (ع) یا هر پدیده تاریخی ارائه شود. در واقع، این دو دیدگاه موجب می‌شوند با مسئله به‌صورت عریان و بدون هیچ پوشش یا حجاب برخورد کنیم؛ یعنی به اصل و حقیقت آن نزدیک شویم و بتوانیم آن را روایت کنیم. تمام تلاش من در این پروژه همین است. در پروژه‌های پیشین مانند «الکافی» یا «حرفه‌ای» و «مستشرق»، این رویکرد مورد استقبال جامعه دانشگاهی و حوزه قرار گرفت. نکته مهم دیگری که برای من ارزش دارد، این است که در هر پروژه سعی می‌کنم سلیقه یا گرایش خاصی بر کار حاکم نباشد. از تمام سلایق استفاده می‌کنم تا روایت تک‌بعدی و تک‌محور نباشد، بلکه همه دیدگاه‌ها درباره آن موضوع بازتاب پیدا کنند.
