مجاهدان شهید با دو فضیلت جهاد و شهادت، هم خود به سعادت می‌رسند و هم جامعه‌ای را سعادتمند می‌کنند. در عین حال هم افتخار جامعه و بازماندگان می‌شوند و هم خسارتی به جامعه و خانواده وارد می‌شود که جبرانش سخت و بعضاً غیر ممکن است. در بحث از سرداران شهید جنگ اخیر تحمیلی امریکا و رژیم صهیونیستی همه این وجوه باید مورد توجه قرار گیرد و از نگاه تک بعدی پرهیز شود.
قرآن کریم، هم مجاهدان و هم شهیدان را بار‌ها ستوده است. به صراحت از برتری مجاهدین بر قاعدین سخن می‌گوید (نسا- ۹۵) و شهیدان را زندگانی می‌نامد که نزد خداوند روزی داده می‌شوند (آل عمران- ۱۶۹).
در نهج‌البلاغه نیر جهاد دری از در‌های بهشت توصیف شده که خداوند آن را برای اولیای خاص خود گشوده است (خطبه ۲۷). بر این اساس از بعد فردی، هم مجاهدان و هم شهیدان به سعادت می‌رسند.
جامعه نیز از جهاد مجاهدان بهره‌مند می‌شود. اگر خداوند برخی از مردم را به وسیله برخی دیگر دفع نمی‌کرد، همانا صومعه‌ها و کلیساها، کنیسه‌ها و مسجد‌هایی که در آنها بسیار نام خدا ذکر می‌شود به شدت ویران می‌شدند (حج- ۴۰). امنیت چه امنیت فردی و چه امنیت کشور که از آن به عنوان نعمت مغفول یاد می‌شود، حاصل مجاهدت همین مجاهدان است.
از سوی دیگر همه جوامع دارای الگو‌هایی به عنوان چراغ راه زندگی افراد خود هستند و از جمله این الگو‌ها کسانی هستند که در راه آرمان‌های الهی و دینی و دفاع از وطن، جان خود را از دست می‌دهند و ما از آنان به عنوان شهید یاد می‌کنیم. چه بسیار مردمی (به ویژه جوانان) که با الگو گرفتن از شهدا به سعادت رسیده‌اند و می‌رسند.
شهادت هر سردار و دانشمندی موجب رویش‌های فراوانی در جامعه می‌شود. بسیاری از سرداران و دانشمندان شهید جنگ اخیر، حاصل رویش شهادت‌های نسل قبل از خود بوده‌اند. همچنین نسل‌هایی که نه سال‌های اولیه انقلاب را درک کرده‌اند و نه حتی سال‌های دفاع مقدس هشت ساله را امروز قدم در جای پای همان کسانی گذاشته‌اند که تا پای جان در دفاع از اسلام، انقلاب و ایران جهاد کردند، هم یادشان را زنده نگه داشتند، هم پرچمی را که آنان برافراشته بودند، افراشته نگه داشتند و این روند ادامه خواهد داشت.
جهاد و شهادت همچنین وحدت و انسجام یک جامعه را به ارمغان می‌آورد؛ دستاوردی که در همین جنگ اخیر به بهترین وجه ممکن محقق شد. همه اقشار جامعه و جریان‌های سیاسی در تجلیل از سرداران و غیر نظامیان شهید، حول محور رهبری و ایران گرد آمدند، به طوری که دشمنان از تحقق اهداف خود از شروع جنگ ناامید شدند و تقاضای توقف جنگ دادند. این هم بهره‌مندی جامعه از شهادت مجاهدان است.
البته در این باب سخن بسیار است و دستاورد‌های زیادی وجود دارد که مجال پرداختن به آنها در این مقال نیست، از جمله اینکه بسیاری از دوگانه‌سازی‌ها در جامعه در این مدت ابطال شد.
اما هر جنگی روی دیگری هم دارد و آن خسارت‌های مادی و انسانی است. بنا بر آمار رسمی هزار و ۶۶ شهید در طول این جنگ تقدیم کردیم که ۲۷۶ شهید غیر نظامی بودند. ۱۰۲ شهید زن و ۳۸ شهید کودک داشتیم، پنج نفر از شهدا امدادگر و ۱۸ نفر از کادر درمان بودند. از بین شهدا ۳۴ نفر دانش‌آموز و پنج شهید از جامعه فرهنگیان بودند و از اساتید و هیئت علمی دانشگاه نیز شهید داشتیم. آسیب به مراکز غیر نظامی را شاهد بودیم و ۳۶ مدرسه در ۱۶ استان آسیب دیدند. ۲۱۹ واحد صنعتی از کارخانه تا واحد صنعتی کوچک‌تر آسیب دیدند. به منزل ۲۲ استاد دانشگاه آسیب وارد شد. هفت بیمارستان و ۱۱ آمبولانس مورد اصابت قرار گرفتند. ۸ هزار واحد مسکونی آسیب دید. نمی‌توان این بعد جنگ را نادیده گرفت؛ اگرچه شروع کننده جنگ ما نبودیم، حتی برای جلوگیری از آن، پای میز مذاکره هم رفتیم و حین مذاکره بود که تهاجم به ایران آغاز شد.
شهادت سرداران و دانشمندان ما در این جنگ روی دیگری هم دارد. آنان سرمایه‌های ارزشمندی بودند که چه بسا جایگزین نداشته باشند. همانطور که بعد‌ها مشخص شد بسیاری از شهدای سال‌های اول بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نظیر شهید مطهری و شهید بهشتی جایگزین نداشتند. این نکته‌ای است که در دوران هشت سال دفاع مقدس نیز تجربه کردیم. در همین جنگ تحمیلی ۱۲ روزه امریکا و رژیم صهیونی نیز سرداران و دانشمندانی را از دست دادیم که بی‌نظیر بودند و این خسارتی است که متوجه نظام و کشور شده است و صد البته خانواده‌های آنان بیش از همه متحمل این خسارت شده‌اند.
امروز که پای صحبت همسر، فرزندان، بستگان، دوستان و همرزمان آنان می‌نشینیم تا از سیره و شخصیت این شهیدان بگویند بیشتر متوجه می‌شویم که آنان در فراق این عزیزان چقدر باید صبور بلکه صبار باشند که نبودن‌شان را در کنار خود باور کنند. قدردانی یک ایران از این شهدا و تجلیل از خانواده‌های آنان می‌تواند کمی از غم بازماندگان کم کند.
خوشا به حال شهیدانی که سعادتمند شدند و نه تنها یک خانواده بلکه جامعه و امتی را هم سعادتمند کردند.
دبیر تحریریه روزنامه جوان
