جوان آنلاین: ۳۰ روز پس از شهادت شهیده منصوره عالیخانی، هنرمندی که در جریان جنگ ۱۲ روزه از سوی رژیم‌صهیونیستی به شهادت رسید. نمایشگاهی ویژه از آثار نقاشی این بانوی هنرمند در نگارخانه عالی حوزه هنری انقلاب اسلامی برگزار شده است. این نمایشگاه فرصتی ارزشمند است تا بخشی از میراث هنری و معنوی این شهیده را که در قالب نقاشی‌هایش به تصویر کشیده شده، بازخوانی کنیم و یاد و خاطره او را گرامی بداریم.
منصوره عالیخانی، از نسل هنرمندان متعهدی بود که هنر را در خدمت ارزش‌ها و آرمان‌های بلند ملی و دینی قرار می‌داد. او نقاشی را به عنوان یک زبان بی‌کلام برای انتقال پیام‌های معنوی و انقلابی خود به کار می‌برد. جنگ ۱۲روزه که در آن رژیم‌صهیونیستی علیه ایران اقدام نظامی کرد، به نقطه اوج ایثار و مقاومت منصوره بدل شد و در نهایت منجر به شهادتش گردید.
حالا در نگارخانه عالی حوزه هنری با مجموعه‌ای منتخب از آثار شاخص او مواجهیم که هر کدام نمایانگر بخشی از جهان‌بینی عمیق، عرفانی و حماسی این هنرمند است.
تجلی حضرت فاطمه (س)
نخستین اثر این مجموعه، تصویری روحانی از حضرت فاطمه زهرا (س) را به نمایش می‌گذارد. پیکری نورانی که در حال عبور از درگاه یا طاقی آسمانی به تصویر کشیده شده است. نور شدید و سفید در اطراف این پیکر به وضوح نماد طهارت قداست و وجودی معصوم است و می‌توان این پیکر را تجلی حضرت فاطمه زهرا (س) دانست.
پرندگان سفید در حال پرواز بالا، مفاهیمی مانند ملائکه، بشارت و همراهی آسمانی را تداعی می‌کنند. معماری طاق‌مانند پس‌زمینه، حال و هوایی شبیه به درگاه‌های بهشتی یا مکان‌های مقدس اسلامی دارد. حضور گل‌های کوچک و ظریف با رنگ‌های بنفش و سفید، نمادی از پاکی، لطافت زنانه و حضور مادرانه حضرت فاطمه است.
استفاده از رنگ‌های سرد و مه‌آلود، فضایی مکاشفه‌گون ایجاد کرده که به ما اجازه می‌دهد فراتر از دنیای مادی، وارد یک لحظه الهی شویم. این نقاشی، نه توصیفی ظاهری، بلکه تفسیری روحانی و شهودی از حضرت زهرا (س) ست.
رزمنده‌ای در خلوت نیایش و شهادت
اثر دوم، روایتگر پیکر مردی تنهاست که دستانش را در حال نیایش گرفته، در حالی که تسبیح، پلاک و دانه‌های قاصدک در فضای اطراف او در حال پخش‌شدن هستند، بدنش در قاب نیمه تاریکی از نور قرار دارد، اما دست‌هایش روشن‌ترند؛ گویی نور الهی از نیایشش سرچشمه می‌گیرد.
زمین پر از گل‌های شقایق است که از دیرباز در فرهنگ ایرانی، نماد خون شهیدان بوده است، اما در این اثر، شقایق‌ها در فضایی مه‌آلود روییده‌اند، بیش از آنکه رئال باشند، انتزاعی هستند.
دانه‌های قاصدک، نماد رفتن آرام و امیدواری به تجدید حیات هستند و همراه با پلاک که نماد هویت شهید است، به نوعی مفهوم فقدان با عزت را القا می‌کنند. این اثر از لحاظ عاطفی، بسیار آرام، اما عمیقاً حزن‌انگیز است.
اسب‌ها و خورشید
سومین اثر، نسبت به دو اثر قبلی از نگاه بصری انتزاعی‌تر است، اما عناصر قابل تشخیصی، چون اسب‌ها و خورشید در آن دیده می‌شود. اسب در فرهنگ ایرانی- اسلامی، همواره نماد جهاد، نجابت و حرکت به‌سوی کمال است.
در این اثر، اسب‌هایی در حال صعود یا جهش از میان درختان و نور هستند. خورشید بزرگ در پس‌زمینه، می‌تواند نمادی از نور الهی یا حقیقت غایی باشد که همه‌چیز در مسیر رسیدن به آن در حرکت است.
ترکیب‌بندی در این تابلو با خطوط منحنی، حس نبرد درونی، تحول و آزادسازی را منتقل می‌کند. اگر آن را در امتداد آثار دیگر هنرمند ببینیم، می‌توان آن را ادامه‌ای از سفر روح، رهایی از خاک و رسیدن به جهان متعالی دانست.
نمایشگاهی با عطر و یاد شهید
آثار شهیده منصوره عالیخانی در این نمایشگاه، ترکیبی از تکنیک‌های رئالیسم و انتزاعند که با فضایی سرد، مه‌آلود و مکاشفه‌گون، مفاهیمی عرفانی، شهودی و حماسی را به نمایش می‌گذارند. این ترکیب به هنرمند اجازه داده است تا با زبانی تصویری، معنویت، مقاومت و ایثار را در هم بیامیزد و پیام‌هایی عمیق و چندلایه به مخاطب منتقل کند.
نگارخانه عالی حوزه هنری انقلاب اسلامی با برگزاری این نمایشگاه، نه تنها یاد و خاطره این شهیده بزرگ را گرامی می‌دارد، بلکه تلاش می‌کند مسیر هنری او را به نسل جوان معرفی کند و اهمیت هنر در پاسداشت ارزش‌های مقاومت را یادآور شود.
این نمایشگاه، از ۲۵ تیر تا ۶ مرداد ۱۴۰۴، روز‌های شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ تا ۱۸ برقرار است و علاقه‌مندان برای بازدید از آثار می‌توانند به نگارخانه ابوالفضل عالی واقع در خیابان سمیه، نرسیده به خیابان حافظ، حوزه هنری مراجعه کنند.
