پژوهشگران معتقدند مهمترین علت گرایش نوجوانان و جوانان به سیگار، اعتیاد والدین به مواد دخانی است. در واقع سیگار کشیدن والدین حتی به صورت تفننی در مقابل فرزندان میتواند احتمال سیگاریشدن آنان را در بزرگسالی یا حتی در سنین نوجوانی چندین برابر افزایش دهد. شاید بتوان رفتار و گفتار دوگانه در برابر کودکان و نوجوانان را مهمترین چالش تربیتی در همه زمینهها برشمرد، یعنی گفتار و رفتار والدین معمولاً در مقابل فرزندان یکی نیست و این درحالی است که بچهها بیش از آنکه از گفتار بزرگترها درس بگیرند متأثر از رفتار آنها هستند. این موضوع در رابطه با استعمال سیگار و سایر مواد دخانی نیز صدق میکند. والدین سیگاری، فرزندان خود را از کشیدن سیگار و قلیان به شدت نهی و حتی در صورت مشاهده با آنها برخورد میکنند، اما برای ترک اعتیاد خودشان هیچ تلاشی نمیکنند. حتی منطقیترین و مهربانترین والدین به این اکتفا میکنند که با هزار دلیل، اعتیاد خود را به دخانیات توجیه کنند، اما هزار دلیل هم میآورند که فرزندان نوجوان و جوان خود را از گرایش به دود منع کنند. نکته قابل توجه اینکه حتی اگر فرزندان ما به کشیدن سیگار و قلیان روی نیاورند، همین که والدین سیگاری داشته باشند مثل این میماند که آنها هم اهل دود هستند، زیرا در جوار والدین سیگاری، از مضرات بیشمار مواد دخانی در امان نمیمانند. در آستانه دهم خرداد، روز جهانی بدون دخانیات، بد نیست کلاه خود را قاضی کنیم و منصفانه ببینیم با استعمال دخانیات چه آسیبهایی به خودمان و خانوادهمان میزنیم.