جوان آنلاین: ۲۴اردیبهشت در تقویم رسمی کشور به روز فتوای تاریخی میرزای‌شیرازی مبنی بر تحریم توتون و تنباکو به وسیله ایشان نامگذاری شده است؛ روزی که به تعبیری مبدأ مبارزه با استعمار است و بزرگ‌ترین ضربه‌ای بود که بر پیکر استعمار وارد آمد؛ پیامی که اتحاد و ایثارگری مردم ایران در حفظ استقلال و هویت اسلامی کشور خود را به جهانیان نشان داد.
تاریخچه انقلاب اسلامی به خوبی نشان می‌دهد مردم ایران همواره در برابر استعمار و دست‌درازی قدرت‌های سلطه‌گر ایستادگی کرده و هیچ‌گاه به مصالحه با دشمنان بر سر منافع ملی رضایت نداده‌اند. از رویداد‌های مهم و سرنوشت‌سازی که این خصلت ایرانیان را روایت می‌کند، نهضت تنباکو است. این نهضت در زمان اوج استعمار انگلیس به وقوع پیوست و نمایی آشکار از قدرت درونی مردم و روحانیت ایران را برای دنیای امریالیستی غرب ترسیم کرد. صدور فتواى تحریم تنباکو از سوی مرجع عالیقدر جهان تشیع میرزاى شیرازى بزرگ‌ترین ضربه را بر پیکر دولت استعمارگر انگلیس وارد کرد و او را در اهداف شوم خود ناکام گذاشت. لازم به ذکر است نهضت تنباکو، از مهم‌ترین صفحات تاریخ سیاسی معاصر ایران به شمار می‌رود و بیشتر مشروطه‌نویسان آن را مبدأ و پیش‌درآمد انقلاب مشروطیت دانسته‌اند. به گفته صاحبنظران، این نهضت اولین مقاومت فراگیر مردمی و مذهبی در ایران علیه نفوذ استعماری محسوب می‌شود.
تاریخچه مختصر
جنبش تحریم توتون و تنباکو و فتوای تاریخی میرزای شیرازی در جریان سومین سفر ناصرالدین شاه به اروپا شکل گرفت که در آنجا امتیازی را در زمینه کشت، توزیع و فروش توتون و تنباکو به یکی از مشاوران و نزدیکان نخست وزیر انگلیس به نام «ماژور تالبوت» واگذار و در مقابل ۲۵ هزار لیره دریافت کرد. مطابق این قرارداد کمپانی «رژی» باید سالانه ۱۵ هزار لیره به صندوق دولت ایران واریز می‌کرد و در مقابل کشت و فروش توتون و تنباکو را در انحصار خود می‌گرفت، یعنی از زارعان ارزان می‌خرید و گران می‌فروخت.
در مقابل این قرارداد که نشانه‌ای از تسلط بیگانگان بود، مردم شهر‌های مختلف به رهبری روحانیت به مخالفت و مقابله پرداختند. در این زمان سیدجمال‌الدین اسدآبادی به پیشنهاد سیدعلی اکبر فال اسیری که در تبعید بود، نامه‌ای در این زمینه به میرزای شیرازی نوشت. بعد از ارسال نامه یاد شده میرزای شیرازی تلگرافی نزد شاه می‌فرستد و می‌گوید کسانی را که تبعید کرده به کشور بازگرداند و درباره قرارداد، مخالفت خود را ابراز می‌کند، اما ناصرالدین شاه به این تلگراف اعتنایی نمی‌کند، به همین دلیل میرزای شیرازی فتوای تاریخی خود را به این شرح صادر کرد: «الیوم استعمال توتون و تنباکو بای نحو کان در حکم محاربه با امام زمان (عج) است.»
با صدور این فتوا با جنبش عظیمی که به راه افتاد، در تاریخ ۲۳ جمادی‌الاول ۱۳۰۹ اعلانی در کوچه و بازار زده می‌شود که «بر حسب حکم جناب میرزای شیرازی، اگر تا ۴۸ ساعت دیگر امتیاز دخانیات لغو نشود، یوم آتیه جهاد است، مردم مهیا شوید.» پس از آن مردم در بیشتر شهر‌های ایران، چون تهران، شیراز، تبریز، اصفهان، مشهد، قزوین، یزد و کاشان دکان‌ها و بازار را بستند و تظاهرات بی‌سابقه‌ای نیز به‌پا داشتند. ناصرالدین شاه ابتدا قصد مقاومت داشت، اما در مقابل جنبش مردمی عظیمی که به راه افتاده بود، مجبور شد ابتدا امتیاز داخله و سپس کل امتیاز را لغو کند.
تداوم نهضت‌های ضداستعماری تا به امروز
نهضت تنباکو به‌عنوان تجربه موفق در مبارزه با استعمار خارجی، نشان داد صف‌آرایی مردم به رهبری روحانیت و مرجعیت قادر است استعمار خارجی و استبداد داخلی را به زانو درآورد، بنابراین ملت ایران با آگاهی از این ظرفیت و کسب اعتمادبه‌نفس مضاعف، در سال‌های بعد انقلاب مشروطه را رقم زدند که نهضت تنباکو پیش‌درآمد آن تحول بزرگ و جریان‌ساز محسوب می‌شود. اگرچه آرمان‌های نهضت تنباکو و انقلاب مشروطه در ستیز با استبداد و استعمار به طور کامل به ثمر ننشست ولی پیروزی انقلاب اسلامی به آرمان تمامی نهضت‌های ضداستعماری جامه عمل پوشاند.
نقشه راه جمهوری اسلامی مبتنی بر مبارزه و ایستادگی دربرابر هر نوع زیاده‌خواهی تا به امروز ادامه یافته و در عرصه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جاری گشته است. مردم ایران همگام با روحانیت، هیچ‌گاه به دشمنان اجازه تعدی و تجاوز را نداده‌اند و هم اکنون شرارت‌های دولت‌های غربی با تدبیر و مقاومت مردم مواجه شده است. دلیل اصلی ناکامی راهبرد براندازی آنها ریشه در این مسئله دارد. با وجود آنکه تاکتیک‌هایی همانند آشوب‌آفرینی، تفرقه‌افکنی، تهاجم فرهنگی و تنش‌زایی سیاسی در چارچوب تقابل سخت‌افزاری و نرم‌افزاری همچنان علیه کشور به کار بسته می‌شود، اما تا به امروز نتوانسته‌اند راه به جایی برسانند.
دشمنی پایان‌ناپذیر غرب با جمهوری اسلامی
مهم‌ترین دلیل دشمنی و مخالفت دشمنان با ایران، رویکرد استقلال‌طلبانه و ضداستعماری ریشه‌یافته در ساختار جامعه و سیاست آن است. وجه تمایز انقلاب اسلامی، به‌عنوان نتیجه این رویکرد، با دیگر انقلاب‌ها، اصول و تئوری‌هایی است که از بنیاد دین اسلام سرچشمه گرفته‌اند. ایران ثابت کرده در اسلام ظرفیتی موجود است که اگر بر آن تکیه شود می‌توان در مقابل تهاجم بیگانگان ایستاد. حضرت امام‌خمینی (ره) در وصیت‌نامه الهی- سیاسی خود این وجه تمایز را در انگیزه انقلاب و قیام در پیدایش و در کیفیت مبارزه اعلام می‌کنند و می‌فرمایند: «بنابراین شک نباید کرد که انقلاب اسلامی ایران از همه انقلاب‌ها جداست، هم در پیدایش و هم در کیفیت مبارزه و هم در انگیزه انقلاب و قیام.».
اما دلیل دیگر هجمه‌های فزاینده امریکا و متحدانش علیه ایران، الگو شدن انقلاب اسلامی برای سایر آزادیخواهان جهان است؛ خطر بالقوه‌ای که تسری روحیه انقلابی و رویارویی با استعمار در جهان وجود دارد، سبب شده است امریکا تمام قوای خود را برای آنچه مهار ایران می‌نامد، به خدمت بگیرد.
در منطقه، امریکا قصد دارد رژیم‌صهیونیستی را بر سرنوشت کشور‌های اسلامی حاکم کند تا بتواند امنیت منطقه را مورد تهدید قرار دهد و مدل استعمار مدرن‌شده را پیاده‌سازی کند، اما به طور معکوسی تکثیر انقلاب اسلامی در منطقه منافع آنها را به خطر انداخته و راه آن را مسدود کرده است. رفتار وحشیانه و تجاوزات مکرر رژیم‌صهیونیستی علیه مردم منطقه، نمودی از شکست راهبردی امریکا و رژیم‌صهیونیستی در استقرار این نظام دلخواه است.
فعالیت‌های ضدایرانی امریکا در مقیاس جهانی نیز در حالی که نظام تک‌قطبی قدرت جهانی در حال فروپاشی است، تشدید شده است، زیرا گذار نظم بین‌الملل به نظم چندقطبی بر تأثیر قدرت منطقه‌ای ایران روی معادلات جهانی تأثیر شگرفتی دارد و راه توسعه الگوی انقلاب اسلامی را تسهیل می‌کند. از طرفی، الگوی موفق انقلابی سبب شده است سیاست‌های ضداستعماری که در کشور‌های جنوب جهانی در حال تقویت است، تشدید شود.
امریکا برای مهار این تهدید، تلاش می‌کند ایران را محور شرارت یا عامل بی‌ثباتی در منطقه و جهان معرفی کند و تا به امروز با ادبیات گوناگون آن را مطرح کرده، اما در عمل، این استراتژی با مقاومت ایران روبه‌رو شده است. ایران با تقویت پیوند‌های منطقه‌ای و گسترش نفوذ فرهنگی و سیاسی، جایگاه خود را به‌عنوان قدرتی اثرگذار تثبیت کرده است. این امر امریکا را وادار کرده است به روش‌های پیچیده‌تر، مانند جنگ نرم و دیپلماسی فشار روی آورد.
