زمانی که واژه دم اسب را می‌شنوید ممکن است در ابتدا به یاد دم اسب بیفتید، اما این واژه برای تعریف گیاه طبیعی و قدرتمندی به کار می‌رود که می‌تواند مزآیای زیادی برای بدن داشته باشد. این گیاه یکی از گنجینه‌های پنهان طبیعت برای سلامت افراد است. واقعیت این است که تحقیقات انجام شده ترکیبات مفید متعددی را در این گیاه پیدا کرده اند که از جمله آن‌ها می‌توان به ترکیبات زیر اشاره کرد:
ویتامین C
تیامین یا همان ویتامین B۱
ریبوفلاوین یا همان ویتامین B۲
نیاسین یا همان ویتامین B۳
پانتوتنیک اسید یا همان ویتامین B۵
پیرودوکسین یا همان ویتامین B۶
فولات
ویتامین E
ویتامین K
پتاسیم
سدیم
کلسیم
منیزیم
آهن
روی
مس
ترکیبات فنولی
سیلیکا
کلروفیل
با وجود چنین ترکیباتی، جای تعجب نیست که گیاه دم اسب برای مشکلات متعددی همچون عفونت‌های مجاری ادرار، بیماری مفاصل، ریزش مو، ناخن‌های شکننده، سلامت پوست، دیابت، پوکی استخوان و ... مورد استفاده قرار می‌گیرد.
گیاه دم اسب چیست؟
دم اسب یک گیاه جاودانی متعلق به گونه Equisetum است. حداقل ۱۵ گونه مختلف از Equisetum در سرتاسر جهان یافت می‌شود و دم اسبی اغلب برای توضیح کل گروه مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور کلی، بخش بالای زمین این گیاه برای ساخت دارو مورد استفاده قرار می‌گیرد. گیاه دم اسبی رایج گونه پرکاربردی است که در پزشکی استفاده می‌شود. این گیاه را می‌توان در خاک مرطوب و غنی و در آب و هوای معتدل نیمکره شمالی همچون آسیا، آمریکای شمالی و اروپا رشد داد.
[yektanet.com]علف دم اسبی اغلب به عنوان گیاه تزیینی در باغ‌ها یا سایر موارد استفاده می‌شود. این گیاه دو نوع ریشه متمایز دارد. اولین ریشه در اوایل بهار رشد پیدا می‌کند و شبیه مارچوبه است، اما این ریشه قهوه‌ای است و مخروط در برگیرنده اسپور دارد. گیاه دم اسب بالغ در تابستان رشد پیدا می‌کند و ریشه‌های سبز و نازکی دارد که شبیه دم اسب است.
۶ مزیت اصلی گیاه دم اسب برای بدن:
به بهبود ناخن‌های شکننده کمک می‌کند
باعث رشد موها می‌شود
زخم را درمان می‌کند و سوختگی را تسکین می‌بخشد
ادیما (Edema) را بهبود می‌بخشد
بیماری مفاصل را بهبود می‌بخشد
در برگیرنده خاصیت ضد میکروبی طبیعی است
در ادامه به بررسی دقیق‌تر ۶ خاصیت فوق میپردازیم:
به بهبود ناخن‌های شکننده کمک می‌کند:
یکی از کاربرد‌های شناخته شده این گیاه، کاربرد آن برای بهبود ناخن‌های شکننده است. اگر این گیاه را به صورت موضعی بر روی ناخن‌های خود بزنید یا آن را با مشورت با پزشک مصرف نمایید می‌توانید جلوی شکنندگی ناخن‌ها را بگیرید.
گزارش‌های متعدد نشان می‌دهد این گیاه توانایی بهبود شکنندگی ناخن‌ها را دارد. این موضوع به خاطر محتوای بالای اسید سالیسیلیک و سیلیکات در این گیاه است که می‌تواند دو الی سه درصد از سیلیکون عنصری را فراهم کند و همین امر باعث تقویت موها، پوست و سلامت ناخن‌ها می‌شود.
تحقیقات علمی نشان می‌دهد که Equisetum arvense غنی از سیلیکات ارگانیک است و می‌تواند مزآیای زیادی داشته باشد. یکی از بررسی‌های بالینی نشان می‌دهد در صورت ترکیب دم اسب با دهنده‌های گوگرد در محلول آب و الکل و اعمال آن به مدت ۲۸ روز بر روی ناخن می‌تواند مزآیای زیادی داشته باشد.
این مطالعه نشان می‌دهد ۸۵ درصد از افرادی که از این محلول استفاده کرده بودند شاهد کاهش شکنندگی ناخن‌های خود بودند. در این میان، کنترل درمان نشده تغییر قابل توجهی در سلامت ناخن‌ها نداشته است.
در یکی از مطالعات دیگر، ۲۲ زن که شکنندگی ناخن داشتند محصول آزمایشی که دربرگیرنده گیاه دم اسب بود را بر روی ناخن‌های خود زدند. این کار ۱۴ روز ادامه پیدا کرد.
این محصول ازمایشی توانست تغییر قابل توجهی در ناخن‌ها و دوام آن داشته باشد.
به رشد موها کمک می‌کند:
سوال اینجاست که آیا گیاه دم اسب می‌تواند به رشد موها کمک کند؟ اگر نگاهی به اینترنت و محتوای آن بیندازید می‌بینید که گیاه دم اسب برای سلامت موها مفید است. همانطور که قبلا نیز ذکر کردیم، این گیاه منبع غنی از سیلیکای ارگانیک است که می‌تواند به رشد موها و سلامت ناخن‌ها و موها کمک کند.
مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۲ نشان می‌دهد مصرف روزانه مکمل‌های حاوی سیلیکات که از گیاه دم اسب گرفته شده است می‌تواند رشد موها را بعد از ۹۰ الی ۱۸۰ روز افزایش دهد. شرکت کنندگان این مطالعه خانم‌های بین ۲۱ الی ۷۵ سال بودند که موهایشان در حال نازک شدن بود.
مطالعات دیگری که بعدا منتشر شد نشان داد رشته‌های مو که دارای محتوی سیلیکونی بیشتری هستند کمتر می‌ریزند و همین امر باعث رشد آن‌ها می‌شود.
بر اساس گفته‌های متخصصان زیبایی، گیاه دم اسبی یکی از بهترین منابع سیلیکات در زمین است و می‌تواند موها را نرم و زیبا سازد. شما می‌توانید چای دم اسبی را برای سلامت موها مصرف کنید. می‌توانید این چای را دم کنید و از آن برای شستن موها استفاده نمایید.
زخم را درمان می‌کند و سوختگی را تسکین می‌بخشد؟
آیا دم اسب برای پوست خوب است؟ همانطور که گفتیم این گیاه در برگیرنده سیلیکات است که ترکیبی از سیلیکون و اکسیژن می‌باشد.
سیلیکون یک ماده کلیدی برای سنتز کلاژن است و کلاژن نیز بلوک سازنده اصلی پوست است و برای قدرت و کشسانی آن ضروری است.
مطالعات مختلف نشان می‌دهد این گیاه برای درمان زخم مفید است.
مطالعه انجام شده در سال ۲۰۱۵ که در Iranian Red Crescent Medical Journal منتشر شد نشان می‌دهد پماد‌های تهیه شده از گیاه دم اسب می‌تواند زخم را درمان کند و درد موجود را در طول دوره زمانی ۱۰ روزه تسکین ببخشد. مطالعه دیگری که در شرکت کنندگان حیوانی استفاده کرده بود نشان داد پماد حاوی ۵ الی ۱۰ درصد گیاه دم اسبی می‌تواند درمان زخم‌های دیابتی را تسریع نماید.
برای درمان سوختگی و زخم ها، می‌توان گیاه دم اسبی را به طور مستقیم بر روی ناحیه مدنظر اعمال کرد.
ادیما یا همان آماس را درمان می‌کند:
گیاه دم اسب یک ادرارآور طبیعی است و می‌تواند ادیما را بهبود ببخشد. یکی از مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۴ که نتایج آن در Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine منتشر شد از داوطلبان خواست از عصاره خشک شده Equisetum arvense در دوز ۹۰۰ میلی گرم در روز استفاده کنند. گروه دارونما نیز از همان دوز یا دوز ۲۵ میلی گرم از داروی ادیما در روز استفاده کردند.
محققان در بازه زمانی که مطالعات را انجام می‌دادند اثر ادرارآوری مکمل تهیه شده از دم اسب را با بررسی تعادل آب داوطلبان در دوره زمانی ۲۴ ساعته مورد بررسی قرار دادند. آن‌ها دریافتند که قرص تهیه شده از گیاه دم اسبی خاصیت ادرار آوری معادل دارو‌های ادرارآور معمولی دارد و تغییری در عملکرد کلیه یا کبد نداشته است. این یک یافته جذاب است، زیرا دارو‌های ادرارآور معمولی باعث ایجاد عدم تعادل در الکترولیت‌های بدن می‌شود.
بیماری مفاصل را بهبود می‌بخشد:
گیاه دم اسبی خاصیت ضد التهابی دارد و سال هاست که برای درمان التهاب مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مطالعات موجود هم نشان می‌دهد این گیاه می‌تواند به شرایط التهابی و بیماری از بین برنده مفاصل کمک کند. یکی از مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۳ که نتایج آن در Annals of Agricultural and Environmental Medicine منتشر شد نشان می‌دهد گیاه دم اسب یکی از گیاهانی است که در برگیرنده kynurenic acid است و می‌تواند خاصیت ضد التهابی، آنتی اکسیدانی و تسکین بخشی درد را برای بدن به همراه داشته باشد.
در میان ۹ مطالعه انجام شده بر روی گیاهان درمانی، گیاه دم اسبی در گروه چهار گیاهی قرار می‌گیرد که محتوای kynurenic acid بالایی دارند. مطالعات قبلی نشان می‌دهد که مقدار این اشید در مایع زلاله‌ای بیمارانی که به آرتریت روماتوئید مبتلا بودند پایین‌تر از بیماران مبتلا به استئوارتریت بود.
به طور کلی، محققان بخ این نتیجه رسیدند که استفاده از گیاهان حاوی مقادیر بالایی از این اسید می‌تواند در درمان آرتریت روماتوئید موثر باشد و به پیشگیری از بیماری‌های روماتیسمی هم کمک کند. استفاده از مدل‌های آزمایشگاهی التهاب شدید در مطالعه دیگر نیز اثر عصاره گیاه دم اسب به صورت درمان ایمن سازی بر روی آرتروز تحریک شده توسط آنتی ژن در موش‌ها را مورد بررسی قرار داد.
محققان این مطالعه نیز به این نتیجه رسیدند که عصاره این گیاه خاصیت ضد التهابی از خود نشان می‌دهد و می‌تواند برای افراد مفید باشد. این گیاه به همراه خاصیت ایمن سازی بر روی لنفوسیت‌های B و T اثر ضد التهابی خوبی از خود نشان می‌دهد.
این لنفوسیت ها، سلول‌های B و سلول‌های T نیز شناخته شده اند و به عنوان گزینه‌های خاص سیستم ایمنی عمل می‌کنند. همین امر باعث شده است این سلول‌ها در مطالعات بیماری‌هایی همچون آرتریت روماتوئید از اهمیت بسیار زیادی برخوردار باشد.
مطالعات انجام شده بر روی حیوانات نیز نشان می‌دهد گیاه دم اسبی می‌تواند تولید مجدد استخوان را افزایش دهد و تغییرات ناشی از استئوآرتریت را برعکس نماید. در حقیقت یکی از مطالعات انجام شده در پرتغال نشان داد که عصاره E. arvense اثر تحریکی استئوبلاست انسانی را افزایش می‌دهد، اما از فعالیت S. aureus پیشگیری می‌کند.
در برگیرنده خاصیت ضد میکروبی طبیعی است:
همانطور که می‌دانید مواد ضد میکروبی موادی هستند که رشد میکروب‌هایی همچون باکتری ها، ویروس ها، قارچ‌ها و انگل‌ها را متوقف می‌کنند. تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد روغن ضروری گیاه دم اسب یک ماده ضد میکروبی فوق العاده است. در حقیقت یکی از مطالعات منتشر شده روغن این گیاه را در برابر عفونت‌های باکتریایی و قارچی خطرناکی همچون استافیلوکوکس، اشیرشیا کولی و سالمونلا مورد بررسی قرار داده است.
محلول رقیق شده به نسبت ۱:۱۰ روغن این گیاه با یک روغن حامل، می‌تواند طیف وسیعی از فعالیت‌های ضد میکروبی را در برابر باکتری‌ها و میکروب‌های تست شده داشته باشد.
