حفظ وحدت در کشور و کاهش عوامل تفرقه، یکی از تذکرات و توصیه‌های رهبر حکیم انقلاب اسلامی در بیانات اخیرشان به‌مناسبت حماسه ۱۹ دی بود: «تذکر بعدی که به نظر من این هم بسیار مهم است، مسئله حفظ وحدت در کشور است. ما عوامل تفرقه را هرچه می‌توانیم باید کم کنیم. البته اختلاف سلیقه‌ها وجود دارد، اختلاف‌نظر‌ها وجود دارد، اختلاف‌روش‌ها و منش‌ها وجود دارد، این‌ها هست، منتها نباید بگذاریم که این‌ها به جبهه‌گیری در مقابل یکدیگر بینجامد، آن انسجام عمومی مردم با این اختلاف‌ها اوج پیدا بکند.»
چرایی تذکر به حفظ وحدت در کنار تذکراتی، چون توجه به حساسیت‌زدایی از اصول، تقویت امید و چشم‌انداز آینده، بیان موفقیت‌ها و دستاورد‌های نظام، مردمی بودن و توجه به ظرفیت‌های مردمی و تلاش مضاعف مسئولان برای حل مشکلات کشور از زبان رهبری نظام که با اشراف بر وضعیت راهبردی، دغدغه خنثی‌سازی تهدیدات و حل مشکلات اساسی را دارد، در پیوند با چند عامل و دلیل قابل فهم می‌باشد.
۱- تلاش دشمنان و معاندان برای نا‌امن‌سازی و ایجاد بی‌ثباتی در کشور از مسیر اختلاف‌افکنی و فعال‌سازی گسل‌های اجتماعی-سیاسی که با تحریک احساسات مذهبی، قومی و محلی دنبال می‌شود.
۲- سوءاستفاده و بهره‌برداری ابزاری برخی بازیگران سیاسی از تفاوت‌ها و افتراق‌های موجود در جامعه یا خواسته‌ها و مطالبات گروه‌ها، اقوام و اصناف مختلف در میدان رقابت‌های سیاسی که می‌تواند زمینه‌ساز فعال شدن گسل‌های سیاسی- اجتماعی تا مرز معارضه و شکل‌گیری آشوب و بی‌ثباتی شود.
۳- پدید آمدن برخی تغییرات اجتماعی مولد شکاف‌های جدید مثل افزایش حاشیه‌نشینی و فاصله طبقاتی که به مثابه زخم و آسیبی برای شکل‌گیری هرگونه التهاب و تنش و فراهم شدن بستر موج‌سواری گروه‌های معاند و دشمنان بیرونی به حساب می‌آیند.
۴- تشدید جنگ روانی و ادراکی دشمنان و تمرکز بر اختلاف‌افکنی و سوق دادن کشور به سمت منازعه و جنگ داخلی که درصورت موفقیت در فعال‌سازی یک شکاف اجتماعی یا سیاسی، می‌تواند شکاف‌های دیگر را نیز تشدید و سطح تضاد‌ها و تعارض‌ها را نیز افزایش دهد و به هدف شوم خود یعنی بی‌ثبات‌سازی و شورش داخلی دست پیدا کند.
۵- سطح‌نگری یا وجود نگاه افراطی و احساسی برخی از نیروهای خودی که با تصور مقابله با برخی مواضع و ادعا‌های اشتباه یا اهانت عناصر خطاکار و منحرف، ناخواسته وارد عرصه اختلاف و فعال‌سازی گسل‌های قومی-مذهبی می‌شوند.
این درحالی است که انسجام و وحدت ملی در شرایط فعلی، یک عامل استحکام‌بخش درونی و پشتوانه‌ای برای قدرت ملی به حساب می‌آید که می‌تواند محاسبات و رفتار دشمنان را تنظیم و آنان را مجبور به و مراعات منافع ملی ما نماید.
با توجه به اهمیت وحدت و انسجام ملی در سرنوشت کشور و دستیابی به منافع و دفاع از عزت از یک سو و تمرکز دشمن بر خط اختلاف‌افکنی و وجود زمینه‌ها و شکاف‌هایی چندگانه که می‌تواند اختلاف را به عامل شتاب‌دهنده بی‌ثباتی و ناامنی داخلی تبدیل نماید از دیگر سو، ضروری می‌نماید که تمامی دلسوزان و علاقه‌مندان مردم و سرنوشت کشور به تقویت وحدت و انسجام و از بین بردن زمینه‌های تفرقه و مقابله با اختلاف‌افکنی همت گمارند. برخی عواملی که می‌تواند وحدت و انسجام ملی را تقویت کند، عبارت‌اند از:
۱- آگاه‌سازی افکار عمومی نسبت به خط تفرقه‌افکنی و تعارض‌آفرینی دشمنان برای قرار دادن کشور در وضعیت شکنندگی و ضعف داخلی که بتوانند خواسته‌های خود را به کشور تحمیل نمایند.
۲- منزوی‌سازی برخی عناصر سطحی‌نگر و افراطی داخلی که وحدت و انسجام را مخدوش یا با تصور مقابله با اشتباهات برخی عناصر خاطی و هنجارشکن به فضای مجادله و بگومگوی اختلافی دامن می‌زنند.
۳- برجسته‌سازی و واگویی نقاط و وجوه مشترک بین اقوام و مذاهب و محور قرار دادن منافع ملی و مصالح کشور در مواضع و رفتار‌ها و تعاملات گروهی و جناحی که خود ترغیب‌کننده به سمت وحدت و انسجام می‌باشد.
۴- تقویت هویت‌های انسجام‌بخش و ترمیم‌کننده گسل‌ها و شکاف‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مثل هویت دینی و هویت ملی که امکان چسبندگی بین تمام اقوام و خرده‌فرهنگ‌ها را فراهم می‌آورد.
۵- حساس‌سازی نخبگان فکری و اصحاب رسانه نسبت به این موضوع و برانگیختن مشارکت نهاد‌های مدنی برای تقویت وحدت و انسجام داخلی، مجموعه‌هایی که هرکدام می‌توانند مخاطبان خود را نسبت به اهمیت وحدت ملی و خطرات اختلاف و تفرقه هشدار داده یا اقناع نمایند.
اختلاف برآمده از گسل‌ها و شکاف‌های اجتماعی-سیاسی مثل زلزله ناشی از گسل‌های زمین‌شناختی هستند که اگر آمادگی قبلی وجود نداشته باشد، می‌تواند خسارت‌های بزرگ به بار آورده و این خسارت‌ها دامن تمامی اهالی منطقه را می‌گیرد و ترمیم و جبران آن هم سال‌ها و نسل‌ها طول می‌کشد.
شاید بشر در برابر گسل‌های جامعه‌شناختی، ناتوان است و کاری از او برنمی‌آید، ولی هم ترمیم گسل‌های اجتماعی و سیاسی مقدور است و هم با تکیه بر عقلانیت و اخلاق می‌توان از فعال شدن آن‌ها جلوگیری کرد. چنین خواسته‌ای از دشمنان نمی‌توان داشت، اما از بازیگران داخلی انتظار می‌رود که با محوریت منافع ملی و مصالح کشور نسبت به هرگونه اختلاف داخلی که می‌تواند زمینه‌ساز موج‌سواری معاندان و دشمنان نظام و کشور باشد، ملاحظه لازم را به عمل آورند.
