سرویس اقتصادی جوان آنلاین: از زمان برگزاری جلسه وزرای اقتصادی دولت با مجلس نرخ ارز و طلا متعادل شده و ترخیص کالا‌های دپو شده در گمرک با تغییراتی همراه بوده است. معیشت، نقطه‌ای بوده که بهارستان آن را نشانه رفته است و طرح معیشتی پس از کار کارشناسی تصویب شده‌است که در سکوت وزرای اقتصادی دولتمردان، سخنگوی دولت در برابر این طرح موضع منفی گرفته است.
شواهد می‌گوید تیم کنونی مجلس به شکل دقیق در حوزه نظارت بر رفتار اقتصادی دولت و همچنین دخل و خرج وزارتخانه‌ها و شرکت‌های دولتی و مؤسسات وابسته و محل‌هایی که مزیت افزایش درآمد برای دولت دارد، ورود کرده است و به شکل مصمم معتقد است طرح حمایت از معیشت مردم اصلاً بار مالی در حوزه افزایش کسری بودجه برای دولت ندارد.
مشکل فرماندهی
با این وجود، یکی از مشکلات بزرگ و شاید اصلی‌ترین نقطه ضعف دولت تدبیر و امید، عدم فرماندهی واحد در حوزه اقتصاد است. از همان سال۹۲ تا به امروز این چالش بار‌ها برای کشور دست‌انداز‌های بسیاری ایجاد کرده است و البته دولت، بدون توجه به این ضعف به کار خود مشغول بوده است.
گروه‌های مختلف در بخش اقتصادی که هر یک برای خود مدعی «عقل کلی» بوده و هستند، موجب شده تا اصطکاک‌ها در نهاد‌های اقتصادی دولت به اوج خود برسد. از اختلاف سازمان برنامه و بودجه به وزارت بهداشت گرفته تا اختلاف‌های شدیدی که میان وزارت اقتصاد و وزارت نفت بر سر واگذاری‌ها وجود دارد.
در این شرایط، معیشت مردم به گروگان بزرگی تبدیل شده است که گروگان‌گیران، هر طور که دوست دارند با آن برخورد میکنند. این گروگان‌گیری، متأثر از ناهماهنگی‌های بزرگ نهاد‌های دولتی است که دعوا‌ها را به سطح رسانه‌ها کشانده و روزی مردم را تحت الشعاع خود قرار داده است.
روغن؛ مثالی دیگر
ماجرای رسوب ۲۰۰هزار تن برنج در گمرک، تنها یک نمونه ساده از عدم فرماندهی اقتصاد کشور است که طی روز‌های گذشته حاشیه‌ساز شده است. نمونه دیگر را می‌توان در کمیاب شدن روغن خوراکی مشاهده کرد. با وجود اینکه هیچ کمبودی در تأمین نیاز‌های روغنی مردم وجود ندارد، اما پاسکاری‌های نهاد‌های دولتی نگرانی را به بار آورده تا در این وانفسا، دلالان به میان بیایند و بازار را طوری به پیش ببرند که منافع عده‌ای محدود تأمین شود.
یزدان سیف، مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران نیز طی چند روز اخیر در واکنش به کمبود روغن در بازار گفته‌بود: در حال حاضر در فروشگاه‌های زنجیره‌ای و مراکز توزیع به میزان لازم روغن داریم و اتفاقی نیفتاده که این محصول کمیاب یا نادر شود، بلکه امروز روغن در کشور به وفور وجود دارد.
این در حالی است که تولیدکنندگان می‌گویند مشکل روغن، تأمین ارز است، بانک مرکزی هم پاسخ می‌دهد، این بانک تأمین ارز کالا‌های اساسی را طبق مصوبه ستاد اقتصادی دولت به طور کامل انجام داده‌است. اگر شرکتی مدعی است که مشکل تأمین ارز دارد، دلیل آن به «اولویت‌بندی»هایی برمی‌گردد که توسط وزارتخانه مربوطه انجام شده و خارج از تخصص نهادی بانک مرکزی است و این بانک نقشی در آن ندارد.
درحالی بانک مرکزی در اطلاعیه‌اش از پرداخت ارز مورد نیاز واردات روغن خام و دانه‌های روغنی صحبت می‌کند، امیرهوشنگ بیرشک، دبیر انجمن صنفی صنایع روغن نظر دیگری دارد: متأسفانه هم اکنون ۶۰هزار تن روغن خام در گمرکات دپو شده است. حدود دو ماه است که این روغن‌ها در گمرکات مانده‌اند و مشکل همان بحث تخصیص ارز قابل انتقال است و مرتب در حال رایزنی و پیگیری هستیم که این مشکل رفع شود.
گمرک هم می‌گوید: اولاً برای ورود هر کالایی نیاز به ثبت سفارش در وزارت صمت است. ثانیاً بعد از این اقدام، بانک مرکزی باید منشأ ارز این ثبت سفارش‌ها را تأیید کند.
معاون فنی و امور گمرکی در همین باره از دستگاه‌های دولتی انتقاد کرد و گفت: نباید با الفاظ بازی کنیم. در این جنگ اقتصادی تمام عیار هر صاحب کالایی با پذیرش هرنوع ریسکی می‌تواند کالایی را اعتباری یا غیراعتباری خریداری کند و به بنادر یا گمرکات کشور حمل کند، بعد از رسیدن کالا به بندر گرفتار بازی با الفاظ «صف تخصیص» و «صف تأمین» و «اولویت» و «صف تشریفات گمرکی» و «صف ترخیص» میشود و این کار زیبنده نیست! بار‌ها گفته‌ام به جای اینکه صاحبان کالا را از حقوق مکتسبه‌شان محروم کنید، روند تجارت کشور را اصلاح کنید. روزی نیست مدیرعامل شرکت تولیدی یا کالای اساسی به گمرک مراجعه نکند و التماس نکند تا پیگیر ترخیص کالا‌های وارده باشیم. این موضوع اصلاً زیبنده نیست که در سال «جهش تولید»، تولیدکننده‌ها مستأصل باشند.
دولت به خود می‌آید؟
این نمونه‌ها در کنار بسیاری دیگر از مصادیق دیگر که مستقیماً به معیشت مردم مربوط است، نشان می‌دهد پاشنه آشیل این روز‌های بازار‌های کالایی، عدم هماهنگی نهاد‌های دولتی در مدیریت تأمین و ترخیص کالاهاست.
در روز‌هایی که هر یک از این نهاد‌ها خود را در موضع حق می‌بینند، می‌توان با راهبری همه نهاد‌ها زیر یک فرماندهی واحد و نه تشریفاتی، به بسیاری از مشکلات داخلی پایان داد. انتقادی که سال‌هاست در مباحث کلان اقتصادی به دولت وارد بود، حالا راه به ساده‌ترین امور پیدا کرده است و برای تأمین کالا‌هایی که نیاز مردم است، باید مناظره‌های دستگاه‌های دولتی در رسانه‌ها را شاهد باشیم.
هر چه است، مشکلات برنج و روغن در سایر کالا‌ها مانند شوینده‌ها، آرد و محصولات لبنی نیز دیده خواهد شد تا زمانی که دولت به فکر فرماندهی واحد اقتصاد ایران نباشد و همه دستگاه‌های زیرمجموعه خود را با یکدیگر هماهنگ نکند. این مهم هم به عزم دولت نیاز دارد و نه دعای مردم؛ دلار جهانگیری به اندازه کافی مشکلات بسیاری برای مردم ایجاد کرده است و دیگر نمی‌توان به دعای جهانگیری اعتنایی کرد.
یک کارشناس بورس و اقتصاد پاسخ دهد اینکه عاقل کیست ؟... آیا عاقلان در بورس سرمایه گذاری میکنند یا در دلالی و دامن زدن به تورم و جذب ثروت های باد آورده به طرف خود و خرید ویلاهای و اتومبیل های ... در آمریکا و اروپا البته با خروج ثروت ملی ایران ؟! در اینجا معنی عقل با چالش مواجه میشود که آیا دلالان عاقلند یا معنی عقل را درست تعریف نکرده آیم و یا اقتصاد ما بیمار است و باید با ایجاد یک شاهراه راهبردی پولهای خورد مردم بسوی تولید هدایت شود ؟! ... اما به نظر می‌رسد آنچه می بینیم برعکس آن است و راهبردها در جهت کمک و هدایت سرمایه ها به طرف تولید نیست و این خیلی نگران کننده است ... و خدا از آن بالا به همه ما می خندد اگر تنها دست به دعا برداریم 
