سرویس اقتصادی جوان آنلاین: دراین خصوص، روابط عمومی انجمن صنایع فرآوردههای لبنی ایران توضیحات مفصلی با تیتر «وقتی «ویژه خواران» از انحصار میگویند!» ارسال کرده که بخشهای مرتبط با گزارش «جوان» را در پی میخوانید:
در روزهای اخیر اخبار و محتوایی در رسانههای مختلف منتشر شد که مدعی وجود رانت و انحصار در صنعت لبنیات ایران بود.
انجمن صنایع فرآوردههای لبنی ایران به عنوان تشکلی با سابقه ۲۵ساله که اعضای آن قریب به ۸۰ درصد بازار لبنیات ایران را در اختیار دارد، حسب وظایف مرتبط با حمایت از صنعت و نیز تنویر افکار عمومی توضیحاتی را ارائه میکند تا گامی باشد برای شفافسازی و ابهامزدایی و رفع اتهام از این صنعت راهبردی در تأمین سلامت جامعه ایران.
ماجرای صادرات شیرخشک
فضای رسانهای شکل گرفته در خصوص صادرات شیرخشک نیازمند توضیح مفصل است:
وزارت جهاد حسب وظایف بخشی به دنبال «توسعه تولید شیرخام بر اساس جذابیت قیمتی» است. از سوی دیگر وزارت صمت «وظیفه تنظیم بازار داخلی» را که وظیفهای عام و غیربخشی است، بر عهده دارد. وزارت صمت به دلیل اینکه آزادسازی صادرات شیرخشک میتواند منجر به تحریک قیمت شیرخام شود و افزایش قیمت شیرخام در نهایت به افزایش قیمت محصولات لبنی در بازار داخلی میانجامد، با وجود اینکه ظرف چهارماه گذشته اجازه صادرات ۱۰هزارتن شیرخشک را صادر کرده، اما تداوم آن را به مصلحت ندانسته بود. در واقع اصلیترین دلیل برای جلوگیری از صادرات شیرخشک نه ادعاهایی از قبیل رانت، نفوذ و انحصار برخی شرکتها بلکه جلوگیری از افزایش قیمت شیرخام و به تبع آن افزایش قیمت محصولات لبنی بوده است.
بهرغم مخالفت اصولی انجمن صنایع فرآوردههای لبنی با صادرات شیرخشک، اما با توجه به اینکه در اسفندماه گذشته همزمان با فصل پرشیری دامها و محدودیتهای مرزی ناشی از کرونا، بازار با افزایش عرضه شیرخام روبهرو شده بود و همه تولیدکنندگان با مازاد شیرخشک روبهرو بودند و از این جهت تولیدکنندگان تحت فشار قرار داشتند، انجمن با صادرات ۱۰هزار تن شیرخشک موافقت کرد. مشروط به اینکه قیمت شیرخام تحریک نشود.
موافقت انجمن در اسفندماه با صادرات ۱۰هزارتن شیرخشک در فصل پرشیری دامها (اواسط زمستان و اوایل فروردین) بوده که منجر به تحریک قیمت شیرخام نمیشود. این درحالی است که با ورود به فصل گرما و آغاز فصل کم شیری دامها و در نتیجه کاهش عرضه، قیمت شیرخام خود به خود افزایش مییابد و در صورتی که صادرات شیرخشک نیز اتفاق بیفتد، عامل دیگری برای افزایش قیمت شیرخام و لذا افزایش هزینههای تولید و در نتیجه افزایش قیمت برای مصرفکننده میشود.
موضوع صادرات شیرخشک به نهادهای تخصصی واگذار نشدهاست
تصمیمگیری درباره صادرات شیر خشک و اصرار بر اعمال سهمیهبندی برای صادرات این محصول خارج از فرآیند تخصصی که از الزامات تصمیمگیری یک نهاد سیاستگذار است، اتفاق افتاد. اختیار سیاستگذاری صادرات شیر خشک باید به جای معاونت امور دامی وزارت جهاد و رئیس مرکز اصلاح نژاد دام به دفتر توسعه صادرات یا دفتر امور صنایع کشاورزی و دفتر توزیع و تنظیم بازار و ذخایر راهبردی این وزارتخانه واگذار میشد.
طرح ادعای انحصار در واردات کره کذب است
واردکنندگان کره نه چهار شرکت بلکه بیش از ۱۰شرکت هستند. در عین حال یکی از شرکتهایی که از آن به عنوان ایجادکننده انحصار در صنعت لبنیات نام برده شده اصولاً نه تولیدکننده کره است و نه واردکننده آن. بنگاههای تولیدی که از آنها به عنوان رانتخوار نام بردهشده درصدد انجام اقدامات قانونی و طرح شکایت از طرحکنندگان این خبر کذب و ارجاع آن به نهادهای نظارتی و قضایی هستند.
انجمن صنایع فرآوردههای لبنی آماده است تا پاسخگوی هرگونه ابهام و پرسش درباره صنعت لبنیات باشد. همزمان از رسانهها و نهادهای نظارتی کشور مصرانه میخواهیم که با تحقیق درباره صحت ادعاهای طرح شده، حقیقت را با مردم و افکار عمومی در میان بگذارند و اگر رانت، انحصار یا تخلفی صورت گرفته با متخلفین به سختگیرانهترین شکل برخورد کنند و اگر چنین نشده، کسانی که با طرح چنین ادعاهایی در پی کسب منافع خویش بودهاند، به جد برخورد قانونی و قضایی نمایند.
توضیح «جوان»:
انجمن صنایع لبنی از کلمه ویژهخواران در تیتر جوابیه ارسالی خود استفاده کرده و افشاکنندگان انحصار در این صنعت را ویژهخوار نامیده است.ای کاش سهم ویژهخواران را از این صنعت و واردات کره و صادرات شیرخشک که مورد بحث گزارش «جوان» بود به روشنی اعلام میکرد تا برای افکار عمومی موضوع کاملاً روشن میشد.
همچنین از آنجایی که انجمن صنایع لبنی به دنبال شفافسازی و روشنگری است اگر آماری از میزان واردات کره از سوی اعضای انجمن و میزان مصرف مردم ارائه میکرد شاید رسانهها و مردم میتوانستند قضاوت بهتری نسبت به عملکرد واردکنندگان و مدیریت واردات و بازار داشته باشند. در آن صورت دیگر کسی نمیتوانست واردات ۹۵ درصدی کره را به چهار شرکت قدرتمند فعال در صنعت لبنیات نسبت دهد.
این انجمن از دلایل خود برای مخالفت با صادرات شیرخشک سخن گفته و به نوعی به عدم همکاری برخی صنایع لبنی برای صادرات شیر خشک صحه گذاشته است.
اکنون این سؤال مطرح است که با توجه به توضیحات فوق آیا مخالفان صادرات شیر خشک توان جذب ۴۵هزارتن شیر خشک دپو شده در انبارها را تا قبل از به پایان رسیدن تاریخ مصرف آنها با توجه به کشش بازار را دارند و با این حجم تولید شیر خشک صنعتی همچنان نگران تأمین شیر مورد نیازشان از سوی دامداران هستند؟