به گزارش خبرنگار جوان آنلاین از اصفهان ، سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان ، نخستین برنامه «اصفهان در روایت» را در تابستان 95 که در دفتر تخصصی سینما و مرکز اصفهان‌شناسی و خانه ملل برگزار شده بود، تصمیم گرفتند فصل دوم این برنامه را پاییز امسال در موزه هنرهای معاصر برگزار کنند.
«اصفهان در روایت 2» قرار است به خوانش امروز ما از گذشته اصفهان بپردازد و به گفته مصطفی حیدری مدیر دفتر تخصصی سینما فیلم‌های مستندی در آن به نمایش درآید که سازندگان آنها در اصفهان زیست داشته باشند.
مستند «رواق منظر دوست» به نویسندگی و کارگردانی غلامرضا مهیمن و محصول تابستان 77 نخستین فیلمی است که به نمایش درمی‌آید. فیلم با این جمله ناصرخسرو قبادیانی سياح ايرانی وقتی به اصفهان رسيد آغاز می‌شود: اصفهان شهری است بر هامون نهاده، آب و هوایی خوش دارد و هرجا که ده گز چاه فرو برند آبی سرد بیرون آید و در شهر جوی‌های آب روان.
فیلم پر است از نماهایی از بناهای تاریخی اصفهان و هنرمندانی که مشغول خلق صنایع‌دستی بی‌شمار این شهر هستند، یعنی همان چیزهایی که عادت کرده‌ایم همیشه در مستندهایی راجع به اصفهان ببینیم.
پس از تماشای فیلم، مرتضی نعمت‌اللهی مجسمه‌ساز اصفهانی در کنار علیرضا ارواحی نویسنده و منتقد سینما قرار می‌گیرد و سخنان خود را با این پرسش آغاز می‌کند که آیا خوانش امروز ما از گذشته به معنای تکرار آن است؟
وی گفت: هنوز تکرار قرن‌های پرفروغ گذشته ما را به جایی نمی‌رساند و علت آن عدم درک ما از تاریخ است. متأسفانه با تاریخ بیگانه‌ایم و به همین دلیل نمی‌توانیم مرز بین سنت و مدرنیته را درک کنیم و شاید مهم‌ترین موضوعی که می‌تواند به تفکر و هنر امروز معنا بدهد شناخت سنت‌ها است.
نعمت‌اللهی با بیان اینکه باید بدون موضع‌گیری سنت‌ها را شناخت، افزود: اگر سنت را از ملتی بگیرید هویت آن را گرفته‌اید چون آینده بر پایه‌های سنت شکل می‌گیرد، اما به صرف استفاده از دستاوردهای گذشته به هویت ملی و فرهنگی خود دست پیدا نمی‌کنیم. موضع‌گیری برابر سنت منجر به آشفتگی می‌شود که در تمام زمینه‌های هنری و فکری شاهد آن هستیم.
وی درباره برخورد انتقادی با سنت ادامه داد: سنت مجموعه رفتارهایی است که در زیست روزمره ما به مرور شکل می‌گیرد و با گذشت زمان جا می‌افتد و جزو آداب و رفتار انسانی ما می‌شود. زیست شهری که مهم‌ترین فضای زیستی ما است پویایی دارد که یکی از ویژگی‌های سنت هم هست و وابستگی به محیط زیست ما را مجبور می‌کند به سنت‌ها احترام بگذاریم چون روابط اجتماعی را آسان‌تر می‌کند.
به گفته نعمت‌اللهی حفظ سنت به تنهایی دغدغه هیچ‌کس نیست، بلکه از آن جهت اهمیت دارد که بتوان با آن آینده را شکل داد؛ پس سنت وقتی سدی در برابر تفکر می‌شود، تقابل با آن شکل می‌گیرد.
علیرضا ارواحی، نویسنده و منتقد سینما نیز درباره خوانش امروز ما از گذشته اصفهان اظهار داشت: در برخورد با گذشته هنرهای تجسمی اصفهان سه نوع نگاه وجود دارد؛ نخست نگاهی تماماً ارجاعی یا حتی ارتجاعی است و نگاه دوم اینکه معتقدند نمی‌توان بین دیروز و امروز اصفهان پیوند و پیوستاری ایجاد کرد و باید آنها را از یکدیگر منقطع کرد و هنرمندان تجسمی خواسته یا ناخواسته به سمت این دو نوع نگاه رفته‌اند. سومین نوع نگاه، نگاه سیال به سنت‌ها است که فکر می‌کنم گمشده هنرهای تجسمی اصفهان است.
به گفته وی شاید در فرهنگ ما مفهوم سنت اشتباه معنا شده و یا اینکه بسیار تک‌سویه است و به فضای فرهنگی هنری ما نیز رسوخ کرده است.
وی با بیان اینکه نگاه سیال و پویا به گذشته چندان در اصفهان قالب نیست، ادامه داد: زمانی که از جریان داشتن و روان بودن صحبت می‌کنیم، آب مفهوم عمیقی پیدا می‌کند و مایی که در اصفهان زندگی می‌کنیم می‌توانیم این معنای سنت را بهتر درک کنیم، اما در عمل این اتفاق کمتر رخ می‌دهد.
وی بیان کرد: افرادی که با نگاه سیال به سنت توجه دارند حسرت و آرزوی بازگشت به گذشته را ندارند بلکه وضعیت امروز برای آنها بسیار اهمیت دارد و می‌خواهند از تجربیات گذشته برای رفع مشکلات امروز کمک بگیرند.
این نویسنده و منتقد سینما تصریح کرد: افرادی که نگاه سنت‌گرایانه دارند قائل به این نیستند که هر آنچه از گذشته به ما منتقل می‌شود را باید تمام و کمال پذیرفت و حتی باید نگاه انتقادانه به گذشته داشت.
به گفته ارواحی، زاینده‌رود نقش زیادی در نوع رفتار بسیاری از هنرمندان اصفهانی داشته و تا دهه 70 در نقاشی و مجسمه‌سازی ریتم مواج و نیم‌دایره‌ای بسیار دیده می‌شده و به عنوان یک سنت عمل می‌کرده است که به مرور از آن کاسته شده است که به تجربه خشکسالی در اصفهان برمی‌گردد. پس سنت می‌تواند از شرایط موجود زندگی ما و همچنین رویکردهای فردی تأثیر بپذیرد.
وی وجود پل را نشانه پیوند دووجهی‌های متفاوت و پیوند‌دهنده تکنولوژی و طبیعت دانست و اضافه کرد: به نظر می‌رسد وجود پل باید نگاهی چندسویه به مسائل برای کسانی که در اصفهان زیست می‌کنند به ارمغان بیاورد، اما در برخی مواقع این‌گونه نیست.
