سرويس فرهنگ و هنر جوان آنلاين: عبدالکریم تاراس چرنینکو اولین مترجم نهج‌البلاغه به زبان روسی است که هم‌اکنون مشغول شرح آن به زبان روسی نیز هست. وی متولد شهر سن پترزبورگ روسیه است و اوایل فروپاشی کمونیسم در روسیه به اسلام گروید و مذهب اهل بیت (ع) را برگزید. دکتر تاراس دارای چند مدرک دانشگاهی در رشته‌های ریاضی، اقتصاد و هوافضاست و درحال حاضر هم در کرسی استادی دانشگاه شهر پراگ پایتخت جمهوری چک تدریس می‌کند. یکی از تخصص‌های دکتر تاراس، امور بانکداری و مالی است. همین حضور وی در کشور‌های مختلف سبب شده به زبان‌های انگلیسی، عربی، اردو و فارسی تسلط یابد. «جوان» با همکاری انجمن شهید ادواردو آنیلی با این اندیشمند و رهیافته روسی گفتگو کرده است.
طی سال‌های اخیر اسلام در روسیه چه جایگاهی دارد؟
بعد از آزادی دین، ادیان مختلف فعال شدند. درباره اسلام هم فرقه‌های متعددی ورود پیدا کرده‌اند، اما چون مردم شناختی از اسلام حقیقی ندارند همه این‌ها را به عنوان مسلمان می‌بینند لذا باید اسلام واقعی که دینی منطقی و عقلانی است را به مردم روسیه معرفی کرد تا در انتخاب دچار کج‌فهمی نشوند. به نظر من رسالت شیعیان بسیار سنگین است، نباید کوتاهی کنند و الا وهابیون و داعشی‌ها دینی وارونه از اسلام را به مردم ارائه خواهند داد.
چه کسانی می‌توانند این رسالت را به عهده بگیرند؟
اندیشمندان و نخبگان شیعه بهترین افراد برای عرضه اسلام واقعی و عقلانی هستند؛ افرادی که قدرت تحلیل و مناظره در زمینه‌های گوناگون را دارند و می‌توانند چهره واقعی اسلام را نشان بدهند، اما متأسفانه گاهی اندیشمندان کاری به اسلام ندارند و گاهی هم مبلغان در سطح نخبگی نیستند و تنها راوی اسلام هستند که اقناع‌کننده نیست.
یکی از دوستان رهیافته روسی می‌گفت در کشور روسیه بت‌پرستی هم باب شده است؛ صحت دارد؟
روسیه بزرگ جمعیتی بیش از ۰۷۱ میلیون نفر دارد که به‌خصوص بعد از فروپاشی شوروی و آزادی دین، فرقه‌های متعددی جولان پیدا کرده‌اند. متأسفانه وجود گروه‌های بت‌پرست را نمی‌توان منکر شد برای همین نیاز به مبلغان دینی آگاه و متخصص داریم. مبلغانی که به روسیه می‌آیند باید سطح سواد زیادی داشته باشند تا بتوانند با این جهل مردم به‌خوبی برخورد کنند.
بعضاً کشور‌های لائیکی، چون هلند و سوئیس را با کشور‌های اسلامی مقایسه می‌کنند و می‌گویند آن‌ها مسلمان نیستند ولی تابع قانون هستند. شما سال‌ها در این کشور‌ها زندگی کرده‌اید نظرتان چیست؟
این قیاس غلط و اشتباهی است، چون هر کشوری فرهنگ و مشخصه‌های خودش را دارد. اتفاقاً در این کشور‌ها هرچند نظام سرمایه‌داری رشد خوبی کرده، اما در مقابل اخلاق و معنویت در سطح پایینی است.
بهترین کشوری که تاکنون رفته‌اید و رفتار درستی با مسلمانان داشته‌اند کدام بوده است؟
تفاوت می‌کند؛ شما اگر به هرکدام از کشور‌های اروپایی بروید و به عنوان کارمند یا کارگر ساده باشید آنجا امن و راحت است، اما چون نگاه به اسلام خوب نیست برخورد‌ها متفاوت می‌شود؛ مثلاً خانمی در آلمان مسلمان شده بود برای حجاب کلاه سر می‌کرد وقتی اطلاع دادند که او، چون مسلمان است مو‌هایش را زیر کلاه گذاشته بلافاصله اخراج شد. در بلژیک هم زن باحجاب باید جریمه بدهد. متأسفانه در غرب نسبت به اسلام نگاه و برخورد درستی نمی‌شود.
شما به عنوان یک فعال در حوزه‌های مختلف اسلامی اگر بخواهید اندیشمندان را به اسلام دعوت کنید چطور وارد عمل می‌شوید؟
همان‌طور که گفتم باید روی این افراد سرمایه‌گذاری کرد زیرا قدرت تأثیرگذاری بالایی دارند زیرا دین اسلام دینی جامع و عقل‌گرا و منطقی است. باید با این افراد بحث و گفتگو کرد تا به‌خوبی متوجه مفاهیم اسلامی بشوند؛ در پاکستان سازمان اندیشمندان اسلامی ۰۲ سال پیش تشکیل شد. اندیشمندان مسلمان در حوزه‌های مختلف علمی موضوعات قرآن را به بحث و تحلیل می‌گذارند که به نظرم کار بسیار خوب و اثرگذاری است. باید از ظرفیت بالای دین اسلام و به‌خصوص قرآن در ارتباط با اندیشمندان بهره برد. در پاکستان هرچند مشکلات اقتصادی زیاد است ولی نخبگان اسلامی بسیار فعال و پویایی دارد که مفاهیم و آیات قرآنی را به زبان علم با توجه به شرایط روز اثبات و تحلیل می‌کنند. کتاب قرآن را فقط یک کتاب ساده در نظر نمی‌گیرند و همین را برای تبلیغ اسلام استفاده می‌کنند، اما چون جمعیتش زیاد است این شخصیت‌های برجسته دیده نمی‌شوند. تألیفات زیادی هم به زبان اردو و بعضاً انگلیسی دارند، اما متأسفانه به دلیل کمبود بودجه خروجی بین‌المللی به سطح وسیع را ندارند.
خود شما هم تفاسیر را به روسی ترجمه کرده‌اید؟
بله ترجمه تفسیر المیزان به زبان روسی به چاپ پنجم رسیده است. برای ادامه کار به من گفتند بودجه نداریم؛ درحالی‌که در روسیه درخواست برای ترجمه زیاد است. تفسیر المیزان علامه طباطبایی از دیدگاه منطقی و علمی بسیار خوب است و مقبولیت زیادی هم دارد. تفسیر نمونه آیت‌الله مکارم شیرازی را هم ترجمه کرده‌ام همچنین تفسیر نهج‌البلاغه را که تا به حال چهار مرتبه چاپ کردم و منتظر چاپ پنجم هستم. نهج‌البلاغه کتاب ارزشمندی است که معنای آن برای عموم مردم روس قابل فهم نیست و باید روان‌تر به زبان روسی باشد. امیدوارم علاقه‌مندان بیشتری را با این کتاب مهم آشنا کنم.
شما بیشتر از همه روی تفسیر نهج‌البلاغه فعال هستید. کدام قسمت آن را بیشتر دوست دارید؟
نامه امام علی به مالک اشتر حاوی نکات بسیار ارزشمندی است ولی در کل نهج‌البلاغه از دیدگاه علمی و فنی کتاب مهمی است که نگاه بلند امام علی را به تصویر می‌کشد آن هم به زبان ساده و روان. امام علی هنرمندانه ۰۰۴۱ سال پیش موارد مهم علمی را به زبانی ساده برای مردم عصر خویش بیان کرده‌اند.
تفسیر نهج‌البلاغه شما بین دانشمندان بازخوردی هم داشته است؟
بله؛ خیلی‌ها بودند که کتاب را دوست داشتند. اسقف سن پترزبورگ به دلیل اینکه کتاب را جزو کارهای تقریب مذاهب دانست جایزه‌ای به من داد دوستان مسیحی خیلی از کتاب استقبال کردند. اکثر مسلمانان در روسیه مهاجر هستند که نهج‌البلاغه را می‌شناسند ولی فهمش برایشان مشکل است برای همین تفسیر روسی آن با اقبال خوبی مواجه شد.
حقیقتا اگر در معرفی اسلام واقعی کوتاهی کنیم داعشی ها ان را در دست می گیرند 
