سرويس اقتصادی جوان آنلاين: ترامپ بارها از کشورهای اوپک به ویژه عربستان خواسته بود تولید نفت را کاهش ندهند تا قیمت نفت افزایش نیابد. بررسیهای رویترز نشان میدهد تولید اوپکیها ۲۸۰ هزار بشکه در روز نسبت به ماه گذشته کاهش یافته و این بیتوجهی به خواستههای ترامپ است.
کارشناسان بر این باورند که یکی از مهمترین عوامل این موضوع ناامیدی عربستان از امریکا در مسائل خاورمیانه و خلیجفارس است، اما در نگاهی دیگر و با توجه به مسائل داخلی عربستان میتوان دریافت عربستان اکنون از یک کشور نفتی متمایل به حفظ مشتریان نفتی به یک کشور متمایل به بالا رفتن قیمت نفت بدل شده است که اصطلاحاً در گذشته از آنها بهعنوان بازها یاد میکردند.
بررسیهای رویترز نشان میدهد میزان تولید نفت کشورهای عضو اوپک در ماه جولای به کمترین میزان هشت ساله خود رسیده است؛ دلیل این کاهش پایبندی کشورهای عضو به طرح کاهش تولید نفت است.
۱۴ عضو اوپک در ماه جاری روزانه ۴۲ /۲۹ میلیون بشکه نفت صادر کردهاند که این رقم نسبت به ماه ژوئن ۲۸۰ هزار بشکه کاهش یافته و کمترین میزان از سال ۲۰۱۱ تاکنون محسوب میشود.
همچنین این بررسیها نشان میدهد که عربستان به طرح کاهش تولید نفت کاملاً پایبند بوده و حتی بیش از میزان تعهداتش تولید نفت را کاهش داده است.
کشورهای عضو اوپک و حتی عربستان اعلام کردهاند منافع این کشورها بر خواسته امریکا ارجحیت دارد و بیشترین کاهش عرضه نفت از سوی عربستان بوده است، تولید عربستان ۶۵/۹ میلیون بشکه در روز بوده که از سهم ۳۱/۱۰ میلیون بشکهای خود کاهش داشته است.
افزایش کسری بودجه ۳ ماهه عربستان
با وجود عرضه کم نفت اوپکیها، قیمت نفت از بیشترین رقم خود در سال ۲۰۱۹ که ۷۵ دلار در ماه آوریل بود به ۶۵ دلار کاهش یافته است، این در حالیست که برآوردهای تحلیلگران در بانک سرمایهگذاری «الراجحی کپیتال» عربستان اعلام کرده بودند که بودجه ۲۰۱۹ این کشور برای نداشتن کسری بودجه و اجرای برنامههای حمایتی دولت در اقتصادشان نیازمند قیمت نفت ۸۴ دلار در هر بشکه است.
به عبارت دیگر عربستان در سالجاری میلادی برای اجتناب از یک کسری بودجه دیگر، به قیمت نفت بالاتر از ۸۴ دلار در هر بشکه نیاز دارد که چیزی حدود ۱۹ دلار در هر بشکه فاصله دارد.
در بودجه سال ۲۰۱۹ که از سوی عربستان سعودی اعلام شده است، میزان هزینه ۱۰۶/ ۱ تریلیون ریال (۳۵۰ میلیارد دلار) پیشبینی شده که ۷ درصد بالاتر از سال ۲۰۱۸ است؛ لذا آمار بودجه منعکسکننده فشار اقتصادی روی سعودیها برای تقویت قیمت نفت با وجود داشتن ذخایر ارزی خارجی بالغ بر ۵۰۰ میلیارد دلار بوده است.
همچنین تا زمانی که قیمت نفت بهبود پیدا نکند، عربستان سعودی با بدهی روبهرشد یا تقاضا برای برداشت از ذخایر ارزی روبهرو است. بودجه این کشور از زمان ریزش قیمت نفت در سال ۲۰۱۴ تحت فشار قرار داشته، اما وزارت دارایی عربستان سعودی اعلام کرد انتظار دارد کسری تا سال ۲۰۲۳ صفر شود.
وزارت دارایی عربستان اعلام کرد: درآمد نفتی عربستان سعودی با رشد ۳ درصدی صادرات، در سال ۲۰۱۸ به ۶۰۸ میلیارد ریال رسید که ۳۸ درصد رشد سالانه داشت. در این بین، درآمد غیرنفتی به ۲۸۷ میلیارد ریال بالغ شد که ۱۲درصد رشد سالانه داشت.
اگرچه رشد درآمد نفتی ناشی از فروش بیشتر به عربستان سعودی اجازه داد کسری بودجه سال ۲۰۱۸ به ۱۳۸ میلیارد ریال محدود شود که کمتر از پیشبینی اکتبر این وزارتخانه برای کسری ۱۴۸ میلیارد ریال بود.
کسری ۹ میلیارد دلاری در سه ماه اول
نگاهی به آمار کسری بودجه عربستان سعودی در سه ماهه دوم ۲۰۱۹ نشان میدهد که بار دیگر روند کسری بودجه این کشور رو به رشد است، هر چند که این روند به گفته مسئولان این کشور ناشی از هزینهکردهای محرک اقتصادی است.
طبق بیانیه روز پنجشنبه وزارت مالی عربستان سعودی، کسری بودجه سه ماهه دوم این کشور در سالجاری به ۵/۳۳ میلیارد ریال (معادل ۹/ ۸ میلیارد دلار) افزایش یافت، درحالیکه در دوره مشابه سال گذشته کسری بودجه تنها ۹/۷ میلیارد ریال شده بود.
هزینهکردها ۵ درصد نسبت به سه ماهه دوم سال گذشته افزایش یافته است که در این میان هزینهکردهای نقدی، سوبسیدها و کمکهای اجتماعی بیشترین رشد را داشتهاند. از طرف دیگر درآمدهای نفتی ۵ درصد نسبت به سال گذشته افت کردند و درآمدهای غیرنفتی هم ۴ درصد کاهش یافتند.
دادهها نشان میدهد که تزریق پول دولتی به اقتصاد، که از مدتها قبل وعده داده شده بود، محقق شده است، لذا رویکرد عربستان در بازار نفت و بنا به آنچه مطرح شد، اکنون میتواند متمرکز روی افزایش قیمت باشد.
اکنون عربستان متمرکز به تزریق بیشتر یارانهها در اقتصاد خود است و طبق دادههای بلومبرگ، پیشبینی میشود تولید ناخالص داخلی امسال پس از افت ۷/ ۰ درصدی سال گذشته، ۷/ ۱ درصد رشد کند.
طبق دادههای وزارت مالی عربستان، هزینهکردهای دولتی در سالجاری به ۶۱ میلیارد ریال رسید که ۲۷ درصد نسبت به سال گذشته جهش داشته است. سوبسیدهای دولتی برای کمک به شرکتهای کوچک، ۷۱ درصد رشد کرد.