کد خبر: 811720
تاریخ انتشار: ۲۴ شهريور ۱۳۹۵ - ۱۴:۳۶
هرگز نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق
محمد ولوی
به گفته محمدحسین پناهی مدیر روابط عمومی منطقه 6 ، طبق مصوبه شورای اسلامی شهر تهران، خیابان الهی حد فاصل نجات‌الهی و قرنی، روز یکشنبه 28 شهریور به دلیل وجود بنیاد نهج‌البلاغه، کلیسا و سفارت لبنان به نام جرج جورداق، مولف لبنانی کتاب «امام علی (ع) صدای عدالت انسانی» نامگذاری می‌شود.

خاورمیانه از مغرب عربی تا بلاد رافدین در اوج التهاب جنگ و آشوب است.، پایتخت های اموی و عباسی روزانه توسط ارتشهای غربی بمباران می شود. قدس در اشغال و محاصره غزه توسط ارتش یهودی سالهاست ادامه دارد. سودان تجزیه شد. و در این وضعیت حتی ارتش اتیوپی به خود جرات می دهد با نام "سپاه ابرهه حبشی” وارد سومالی شده و آن را اشغال کند.

سعودی و هم پیمانان خلیجی به مدد پترودلارها، زیرساخت های کشور تاریخی و فقیر یمن را نابود کرده و سوریه هر روز در خون خود غرق می شود. قدافی سالهاست در یوتیوب مرده است. لبنان در غیاب رییس جمهور درگیر بحران زباله هاست. اخوان المسلمین در مصر از زندان بیرون آمده، بر تخت نشست و سپس جنازه هایشان در خیابانها دیده شد. یادداشت های فیسبوک ارزشی بالاتر از کتب کتابخانه تاریخی بغداد پیدا کرده و اهمیت توییتر از دایره المعارف المنجد بالاتر رفت !

در این وضعیت زوال سیاسی در کشورهای عربی، رسانه های عربی در 5 نوامبر 2014 بالاتفاق خبری متفاوت را از زاویه نگاه خود پوشش دادند که برای بسیاری از اهالی فرهنگ در جهان عرب، بعد تراژیک آن کمتر از دیگر اتفاقات این روزها نبود :

درگذشت جرج جرداق !

النهار لبنان می نویسد : عاشق علی(ع) در گذشت. و الحیات نوشت : آخرین بازمانده دوران شکوه هنر عربی و آخرین سراینده اشعار ام کلثوم خواننده اسطوره ای مصری و سراینده اجرای معروف "هذه ليلتي" از دنیا رفت.

لبنان به دلیل شرایط متفاوت همواره بستری مناسب برای ظهور و بروز فعالیت های فرهنگی بوده است. جرج سمعان جرداق شاعر، موسیقیدان، نویسنده، نمایشنامه نویس، روزنامه نگار، اندیشمند و ادیب مسیحی لبنان در 1931 میلادی در مرجعیون در جبل عامل لبنان در خانواده ای با ریشه های غسانی در محيطي شيفته علم و معرفت به دنیا آمد.

جرداق در کودکی عاشق طبیعت بود و از هر فرصتی برای رفتن به کوه استفاده می کرد تا در آنجا شعر بخواند. فرارهای مدام وی از مدرسه باعث شکایت معلمان به خانواده شد.

برادر بزرگتر وی فواد که فیلسوف و لغت شناس بود به جای تنبیه، او را تشویق کرد و نسخه ای از نهج البلاغه را در اختیار وی گذاشت و به وی توصیه می کند این کتاب را که سرشار از مضامین عالیه ادبیات عرب است مطالعه کند.

پدر جرداق نیز که یک مهندس بود به علت ارتباطات با شیعیان جنوب لبنان به حضرت على (ع) بسیار ارادت داشت و حتی بر سردر خانه ، جمله «لا فتى الا على، لا سیف الا ذوالفقار» را حک کرده بود.

در این فضا وی تا سن 14 سالگی بخش عمده نهج البلاغه رو حفظ می کند تا آنکه در 18 سالگی برای تحصیل به کالج کلیسایی بیروت می رود. و در همین سن کتابی را با عنوان "واگنر و زن" در مورد موسیقیدان و فیلسوف اسطوره ای آلمانی ریچارد واگنر که به خداوندگار اوپرا معروف است می نویسد. کتابی که توسط یک مستشرق آلمانی با اجازه وی به این زبان برگردانده می شود. ابداع و نوآوری این کتاب به حدی بود که دکتر طه حسین ستون ادبیات معاصر عرب، زبان به تحسین آن گشود. و خواندن آن را برای دانشجویان مقطع دکتری ادبیات عرب الزامی می کند.

بعد از فراغت از تحصیل وی دو پیشه را تا پایان عمر در پیش گرفت :

1.نوشتن برای روزنامه ها و مجلات در زمینه های ادبی با نامهای مستعاری که به گفته خود جرداق هر کدام از آنها برای خوانندگان این جراید جذاب بود. حال آنکه بسیاری از علاقمندان این نوشته ها نمی دانند که نویسنده آنها او بوده است.

2. تدریس. آثار ادبي و فکري امام علي (ع) يکي از سرفصلهای موجود در برنامه هاي آموزشي مدارس بیروت بود و جرداق از بین گزینه هایی که در اختیار داشت این عنوان را برای تدریس برگزید.

این اتفاق سرآغاز دوره مطالعه عمیق وی بر روی آثار امام علی(ع) می شود. وی در مطالعات خود پیرامون امام علی متوجه می شود افرادی که درباره امام علی(ع) کتاب نوشتند، هیچ کدام به دنبال شناخت ابعاد شگرف شخصیتی امام علی(ع) نرفته و با نگاهی ناشی از تعصبات دینی به این موضوع پرداخته اند. وی می گوید : هر چه بیشتر در شخصیت امام علی(ع) دقیق می شدم به حقانیت وی بیشتر پی بردم و تاسف خوردم که نویسندگان شیعه تنها به دنبال اثبات ولایت امام علی(ع) در اسلام بوده و نوشته های اهل سنت بر نفی اصل ولایت در اسلام تمرکز داشته است. این اتفاق باعث می شود تا جرداق شروع به نوشتن سلسله مقالاتی در شناخت امام علی(ع) در یک مجله محلی در جنوب لبنان کند. یکی از کشیش های مارونی با مطالعه این مقالات، با هزینه کلیسا که قاعدتا بایستی برای مخارج کلیسا خرج می شد پیشنهاد انتشار کتاب در مورد علی(ع) را می دهد. کتابی که شهرت جهانی یافت : امام علی‌(ع) و صدای عدالت انسانی.

میخاییل نعیمه از ادبای معروف مسیحی پس از مطالعه این اثر زبان به تحسین آن گشود و در مقدمه ای که بر کتاب نوشت امام علی (ع) را بزرگترین مرد عرب پس از پیامبر خواند.

جرداق می گوید : وقتی حاصل درآمد از فروش کتابم را به کشیش تحویل دادند، اظهار کرد که این کار او فقط برای منفعت علمی بوده و از گرفتن آن خودداری و آن را وقف امور خیریه کرد.

وی سپس مؤلف فرهنگنامه امام علي را در 5 جلد و در بيش از 1300 صفحه با عناوين علي و حقوق بشر؛ علي و انقلاب فرانسه؛ علي و سقراط؛ علي و عصر او؛ علي و قوميت عربي منتشر ساخت:

جرج جرداق نسخه ای از این فرهنگنامه را برای مرجع شیعه آیت الله بروجردی می فرستد و در ابتدای آن می نویسد : «من در حالات و سیره و تاریخ زندگی امام علی مطالعه کرده‌ام و در آن، به اصول و مبانی و معانی بزرگی که تازه بشریت امروز و مخصوصا دنیای غرب ادعای رسیدن به آن معانی و پیشنهاد آن مبانی را دارد رسیده‌ام؛ اصولی که اساسی و جهانی است و همه اگر چه به ظاهر باشد همگان را به آن می خوانند. این اصول، همه در سیره و گفتار و کردار امام در حد اکمل وجود دارد.

اسلام‌شناسان و خاورشناسان غربی اگر چه کم و بیش این معانی را در زندگی آن امام عظیم درک کرده‌اند اما نخواسته‌اند قبول کنند که این افتخار برای شرق است و پیش از غربی‌ها و قرن‌ها پیش در شرق، کسانی بوده‌اند که همه این اصول و حقایق را درک کرده و بیان کرده‌اند، و از این جهت این واقعیت را کتمان کرده‌اند.

در شرق هم دانشمندان و علما، چنان‌ که باید، این اصول را از سیره و حال و مقال آن حضرت استفاده نکرده‌اند، و من دریغ دانستم که چنین شخصیت بزرگی در شرق باشد و قدرش مخفی بماند، لذا این کتاب را نوشتم و چون مسیحی هستم کسی نمی‌تواند مرا نسبت به بیان مراتب بلند امام به تعصب نسبت دهد، و چون زبانم عربی است و اهل مطالعه هستم هم کسی نمی‌تواند به عدم اطلاع و نا آگاهی متهم سازد.

این کتاب را نوشتم و شما (حضرت آیت الله بروجردی) بعد از مطالعه تصدیق می‌نمایید که "إنی أنصفت الإمام بعض الإنصاف"، من بعضی از حق را نسبت به این مرد بزرگ توانسته‏ ام، ادا کنم. من شما را شایسته ترین و لایق ترین شخصیتی یافتم که این کتاب را به او هدیه نمایم، لذا آن را به شما اهدا می کنم

آیت الله بروجردی کتاب را مطالعه کرده و از آن استقبال می کند. بعد از آیت الله صافی که از شاگردان برجسته ایشان بودند می خواهد که کتاب را دقیق مطالعه کند. سپس در جلسه ای توصیه به ترجمه این کتاب به زبان فارسی می کند که در نهایت این کتاب اولین بار توسط آیت الله سید هادی خسروشاهی در سال 1342 به فارسی ترجمه و منتشر گردید.

علامه محمد رضا حکیمی صاحب کتاب الحیات، پس از درگذشت جرج جرداق اینگونه نوشته است :


او کامل‌ترین و تمام‌ترین کتاب را - بعد از کتاب «الغدیر» - نوشته است...زبان عرب، زبان بلاغت است. در زبان عربی شعر و خطابه و نامه و کتاب، همه آثاری پر ارج و پر آفاق فراوان است، اما صوت العداله، در میان آن‌همه آثار، درخششی چشمگیر دارد. جرج جرداق نمی‌نویسد، بلکه تصویر می‌آفریند، و تابلو می‌سازد، و از رسالت واژه و تعبیر، به سرشاری استفاده می‌کند... سخن درباره این کتاب شگفت، و این قلم شکوهمند، و این نویسنده عاشق... بسیار می‌توان گفت که می‌گذرم.

جرج جرداق نویسنده توانا و سحرآفرینی بود که همواره در تاریخ اسلام زنده خواهد ماند.

آری، هرگز نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق ...

نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار