با وجود تأكيدات مقام معظم رهبري مبني بر آسان‌سازي تحصيل كودكان اتباع بيگانه به ويژه افغان، فرآيند ثبت‌نام تا تحصيل اين كودكان در مدارس كشور با چالش‌هايي مواجه است. فارغ از نداشتن اوراق هويت، اعمال محدوديت‌هاي زماني و مالي براي ثبت‌نام كودكان اتباع بيگانه از سوي آموزش و پرورش باعث شده تنها 340 هزار نفر از 1/5 ميليون پناهنده غير‌رسمي افغان در مدارس كشور مشغول به تحصيل باشند و جمعيت قابل توجهي نيز به واسطه عدم اجراي صحيح سياست‌هاي اجرايي از تحصيل محروم بمانند. اين مسئله يكي از پربحث‌ترين مسائل مطرح شده در جلسه روز گذشته شوراي شهر تهران بود.
معصومه آباد، عضو كميسيون اجتماعي شوراي شهر تهران نطق ديروز خود در صحن شوراي شهر را به مسئله دسترسي آسان و كم‌هزينه كودكان اتباع بيگانه به تحصيل در مدارس كشور اختصاص داد.
وي با تأكيد بر گزارش وزارت امور خارجه، كه قريب به 1/5 ميليون پناهنده غير‌رسمي افغانستاني در كشور وجود دارد، خاطر نشان كرد: تنها 340 هزار نفر از 1/5 ميليون پناهنده غير‌رسمي افغان مشغول به تحصيلند و با وجود تعهد ما در كنوانسيون بين‌المللي حقوق كودك، جمعيت قابل‌توجهي نيز به واسطه عدم اجراي صحيح سياست‌هاي اجرايي از تحصيل محروم مانده‌اند.
بار مضاعف تحصيل كودكان اتباع بيگانه آباد گفت: از مديريت شهري و اعضاي شوراي شهر مي‌خواهم در راستاي فرمايشات مقام معظم رهبري، در مسير آسان‌سازي تحصيل كودكان اتباع بيگانه به ويژه افغان، بودجه‌اي حدود 50 تا 100هزار تومان از محل درآمد مربوط به عوارض اتباع خارجي به هر كودك تخصيص دهند.
وي تأكيد كرد: اگر از كودكان اتباع بيگانه در زمينه ادامه تحصيل حمايت نكنيم و اين كودكان از تحصيل باز بمانند، بي‌شك تبعات اين بازماندگي از نظام تعليم و تربيت مي‌تواند نتايج منفي گسترده‌اي براي كشور و پايتخت در پي داشته باشد. آسيب‌هايي كه در رأس آن بر ميزان جرم و بزه جامعه مي‌افزايد و منجر به كاهش سلامت جامعه مي‌شود.
رسانه‌ها اين اظهارات عضو كميسيون اجتماعي شوراي شهر پايتخت را «تأكيد آباد بر احقاق حق تحصيل كودكان مهاجر در كشور» عنوان كردند.
با اين وجود شواهد نشان مي‌دهد يكي از موانع در مسير نزديك شدن به ايده‌آل‌ها در پوشش آموزشي و تربيتي حداكثري كودكان اتباع بيگانه كه اكثريت آنها را افغان‌ها تشكيل مي‌دهند، اين است كه هنوز برخي برخورداري كودكان خارجي از امكان و امتياز تعليم و تربيت را يك حق نمي‌دانند و دليل مقاومت خود را وجود كاستي‌ها در رابطه با فراگيري تحصيل در ميان كودكان ايراني و چالش‌هاي موجود در تأمين امكانات آن بيان مي‌كنند.
علاوه بر اين به ويژه در سال‌هاي اخير تعداد قابل‌توجهي از دانش‌آموزان كشور در مقابل برخورداري از امكانات تحصيل حتي در مدارس دولتي، تحت عناوين مختلف مجبور به پرداخت پول مي‌شوند و با خريد خدمات آموزشي، بخشي از بار كمبود مزمن بودجه و اعتبارات آموزش و پرورش را به دوش مي‌كشند. در اين شرايط تحصيل رايگان دانش‌آموزان اتباع بيگانه كه اغلب از تمكن مالي پاييني برخوردارند را چراغ حرامي مي‌دانند كه به خانه رواست.
همه اتباع خارجي به مدرسه دسترسي دارند از سوي ديگر اسفنديار چهاربند، مديركل آموزش و پرورش شهر تهران ديروز در حاشيه چهارمين جشنواره نوجوان سالم به خبرنگاران گفت: ثبت‌نام اتباع غيرمجاز براساس هماهنگي‌هاي صورت گرفته انجام مي‌شود و امسال اتباع خارجي كه امكان دسترسي به مدرسه نداشته باشند، نخواهيم داشت.
وي درخصوص ثبت‌نام از دانش‌آموزان اتباع غيرمجاز نيز اعلام كرد: ما همانند سال‌هاي قبل براي ثبت‌نام اتباع برنامه‌ريزي كرديم و ثبت‌نام اتباع غيرمجاز براساس هماهنگي با اداره كل اتباع وزارت كشور در حال انجام است و آن گروه از دانش‌آموزان اتباعي كه فاقد هرگونه اسناد هويتي هستند به اداره اتباع وزارت كشور مراجعه مي‌كنند و پس از دريافت معرفينامه در مدارس ثبت‌نام مي‌شوند.
