جوان آنلاین: دی ماه یکی از سختترین و در عین حال عجیبترین ماههای دوران دفاع مقدس است. در این ماه دو عملیات بزرگ کربلای ۴ و ۵ در سال ۶۵ انجام گرفت. تقریباً میتوان گفت تمامی روزهای این ماه، آبستن حوادث بسیار سختی در دفاع مقدس بود. از سوم دی تا پنجم همین ماه عملیات کربلای ۴ انجام گرفت و دو هفته بعد نیز کربلای ۵ در ۱۹ دی ماه آغاز شد. بررسی شرایط آن روزهای کشور و جبههها در دی ماه سال ۶۵ را پیشرو دارید.
یک سال پس از والفجر ۸
بررسی ورود ایران به سال ششم جنگ (۱۳۶۵) بدون نگاه و بررسی عملیات والفجر ۸ امکانپذیر نیست. در واقع اگر عملیات والفجر ۸ انجام نمیشد، شاید کربلای ۴ و ۵ نیز انجام نمیگرفتند. والفجر ۸ و فتح فاو در حالی انجام گرفت که ایران از سال ۶۱ اقدام به ورود به خاک عراق کرده بود، اما غیر از تصرف جزیره مجنون در عملیات خیبر، پیروزی خاصی تا قبل از والفجر ۸ کسب نشده بود. وقتی در زمستان سال ۶۴ ایران توانست فاو را فتح کند و دسترسی عراق به خلیج فارس را تا حد زیادی از بین ببرد، فرماندهان جنگ (چه فرماندهان سیاسی و چه فرماندهان نظامی) به این باور رسیدند که باید در سال بعد (۱۳۶۵) یک اقدام اساسی برای تعیین سرنوشت جنگ انجام گیرد.
تداوم فتوحات فاو
در عملیات کربلای ۴ قرار بود فتوحات عملیات والفجر ۸ تکمیل شود و رزمندگان از جنوب بصره تا فاو را تحت کنترل خود درآورند. در این صورت تنها کانال عراق ازام القصر تا خلیج فارس که تنها راه باقیمانده این کشور به آبهای آزاد بود نیز قطع میشد. کربلای ۴ میتوانست یک ضربه اساسی به بعثیها وارد کند؛ بنابراین برای این عملیات تمهیدات زیادی نیز اندیشیده شده بود. تعداد گردانهای شرکت کننده بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ گردان در نظر گرفته شده بود که به نسبت عملیات بزرگ گذشته، یک تحول مثبت به شمار میرفت. اما نکات منفی این عملیات حداقل به نسبت والفجر ۸ این بود که حفاظت عملیات آن طور که باید رعایت نشد و در نهایت نیز هوشیاری دشمن و لو رفتن عملیات منجر به عدم الفتح در کربلای ۴ شد.
ایستادگی بر اهداف اولیه
کربلای ۴ از روز سوم دی ماه آغاز شد و تا پنجم دی ۱۳۶۵ یکی از کوتاهترین عملیات دفاع مقدس بود، چراکه لو رفتن این عملیات باعث شد فرماندهان به سرعت دستور بازگشت نیروها را بدهند تا از تلفات بیشتر رزمندگان جلوگیری شود. اما چون سال ۶۵ سال سرنوشت ساز جنگ بود و از طرف دیگر تمهیدات بسیاری برای تشکیل گردانهای رزمی جدید اندیشیده شده بود، فرماندهان به سادگی از قضیه عبور نکردند و تصمیم گرفتند عملیات دیگری انجام دهند. در واقع ایستادگی بر اهداف اولیه شروع عملیات کربلای ۴ که روشن شدن تکلیف جنگ بود، باعث شد عملیات کربلای ۵ دو هفته بعد از اتمام کربلای ۴ آغاز شود.
کربلای ۵ بر اساس یکی از محورهای عملیات کربلای ۴ به سرعت طرحریزی و اجرا شد. در کربلای ۴ دو تیپ از سپاه مأمور بودند با عبور از سنگرهای نونی شکل به شلمچه نفوذ کنند و حالا این محور ایذایی تبدیل به محور اصلی کربلای ۵ شده بود.
در تاریخ ۱۹ دی ۱۳۶۵ نیروهای ایرانی دوباره در مناطق عملیاتی تجمع کرده و اینبار فشار اصلی را روی دژ شلمچه وارد کردند و با نفوذ به این دژ مناطق حساسی را تا حومه بصره به تصرف درآوردند. هرچند کربلای ۵ به خونینترین عملیات کل دوران دفاع مقدس تبدیل شد و با تقدیم هزاران شهید، تکتک روزهای «دی ماه» نام صدها شهید را در دیباچه خود به ثبت رساند.
