جوان آنلاین: وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، زبان فارسی را اصلیترین رکن هویتی ایران میداند، چون که این زبان از هویت ایرانی اسلامی تفکیکناپذیر است، میان ایران و زبان فارسی پیوندی عمیق با هویت دینی ایجاد شده و از این جهت با زبانهای دیگر متفاوت است.
به گزارش جوان، سیدعباس صالحی روز گذشته در آیین روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی که در تالار قلم کتابخانه ملی برگزار شد، اظهارداشت: زبان فارسی رکن اصلی هویتی ایران است، هر زبان کارکردهای مختلفی از جمله کارکردهای ارتباطی، عاطفی، ادبی و هنری دارد، اما زبان در بسیاری از حوزههای جهانی یک کارکرد هویتی هم دارد.
وی گفت: در کشور ما نیز چنین رویکردی وجود دارد. هویت دارای چندضلع است و چند برداشت از آن میتوان داشت؛ از یک سو تشخصبخش و تمایزبخش است و فاصله با دیگری را تعریف میکند.
صالحی افزود: همچنین زبان، معنابخش و الهامبخش روحی برای کالبد یک ملت است که اگر این روح کمرنگ شود، طبیعتاً یک جامعه و ملت احساس کممعنایی و شاید بیمعنایی بکند. براین اساس، هویت این دو بخش را توامان دارد، هم تشخص میبخشد، مانع از خلقشدگی میشود و هم معنابخشی میکند و فرصتی برای تپش زنده به یک ملت میدهد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: زبان فارسی در هویت ایرانی رکن اصلی است، در کتاب «خدمات متقابل اسلام و ایران»، نقل قولی از شهید مطهری آمده است، مبنی بر اینکه در برخی فرهنگها، زبان بیشتر از دین یا جامعه در ادامه دادن یا بر جای ماندن آن فرهنگ نقش دارد، اهمیت این اصل قابل تأمل است که ما به این نگاه بیشتر توجه کنیم که زبان فارسی اصلیترین رکن هویت ایرانی است.
وی گفت: مؤلفههای هویت ایرانی در معرض تحولات تاریخی قرار گرفتند، تحولات زبان فارسی میانی نسبت به فارسی باستان خیلی گستردهتر و تحولات فارسی نوین پس از اسلام نسبت به فارسی میانی بسیار کمتر است، اما این دورههای تاریخی قابل توجه شد.
صالحی افزود: زمانی که فتوحات اسلامی به ایران میرسد، زبان تغییر نمیکند، اما در خاورمیانه، مصر و بخشهایی از شمال آفریقا زبان تغییر میکند. آیا فاتحان متفاوت عمل کردند به نظر نمیآید چنین باشد، برداشتم این است که ظرف زبان فارسی میتوانست حامل تفکرات دینی جدید باشد؛ ظرفیتی که در زبان فارسی بوده و به سرعت توانسته است با دین جدید نسبت برقرار کند. براین اساس نیازی به تغییر زبان پدید نمیآمد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: با همین نگاه هم وقتی که اسلام میخواهد از ایران به سمت قارهها و کشورهای دیگر همچون پاکستان و مالزی برود، با ظرف زبانی زبان فارسی منتقل شده است؛ چون این زبان قدرت ارتباطی بیشتری نسبت به زبان عربی دارد.
وی اظهارداشت: زبان فارسی از هویت ایرانی اسلامی تفکیکناپذیر است، میان ایران و زبان فارسی یک پیوند عمیقی با هویت دینی ایجاد شده و از این جهت متفاوت با زبانهای دیگر است و مسلمانان در کنار زبان فارسی با هویت دینی ارتباط عمیقی برقرار میکنند. دینداری ایران در بستر زبان فارسی حرکت کرده است و این اثبات پذیر است.
صالحی گفت: همچنین بخشی از هویت ایرانی، زبان فارسی است که توسط همه اقوام ایرانی ساخته و پرداخته است و به عنوان زبان میانجی میتوان از آن برای برقراری ارتباط استفاده کرد. ارزشها و اسطورهها در طول قرون مختلف در بستر زبان فارسی شکل گرفتند و این زبان بیشترین اشعار و ضربالمثلها را درون خودش دارد که شکلدهنده هویتهای ارتباطی و اجتماعی هستند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: اگر حوزههای همچون خلیج فارس را مهم میدانیم که حتماً باید مهم بدانیم و هیچ نگاه طمعورزانه در نام، آب و خاک این منطقه نباید وجود داشته باشد، روح و بنیان هویت ایرانی نیز زبان فارسی است. ممکن است نگاههای سیاسی و دینی متفاوت وجود داشته باشد، نگاه نسبت به اداره جامعه هم متفاوت باشه، اما اگر به ایران میاندیشیم باید به زبان فارسی با نگاه هویتی بیندیشیم.