راوند با چهار مدرسه ابتدایی دخترانه که نزدیک به ۱۰۰۰ دانشآموز را در خود جای داده، و سه مدرسه متوسطه اول دخترانه با حدود ۵۰۰ دانشآموز، تنها یک دبیرستان دخترانه دارد. در این میان، هنرستانی وجود ندارد که بتواند پاسخگوی نیازها و استعدادهای هنری دانشآموزان دختر باشد. این کمبود، هم برای خانوادهها و هم برای دخترانی که استعدادهای خلاقانه دارند، به یکی از جدیترین دغدغهها بدل شده است.
نبود رشتههای هنری در این منطقه در مقطع متوسطه دوم باعث شده است که بسیاری از دانشآموزان ناچار به انتخاب رشتههایی شوند که با علایق و استعدادهایشان همخوانی ندارد. برای نمونه، زهرا، دانشآموز پایه نهم، میگوید: «من عاشق طراحی و نقاشیام، اما باید بروم انسانی بخوانم، چون هنرستانی اینجا نیست. نمیتوانم هر روز تا کاشان بروم.»
براساس نظرسنجی انجام شده بین مدارس راهنمایی دخترانه راوند، از مجموع ۱۴۱ دانشآموز پایه نهم، ۷۰ نفر یا هنرستان را بهعنوان انتخاب اول خود در نظر گرفته بودند یا تمایل شدیدی به تحصیل در هنرستان داشتند. اما واقعیت تلخ این است که هر سال حدود دوسوم این دختران، به دلیل نگرانی خانوادهها، نبود امنیت کافی در مسیر، و هزینههای بالای رفتوآمد به شهر، ناگزیر به ادامه تحصیل در همان تنها دبیرستان نظری منطقه میشوند.
حتی کادر آموزشی این دبیرستان نیز از این وضعیت گلایه دارند. آنان معتقدند که ثبتنام دانشآموزانی که هیچ علاقهای به رشتههای نظری ندارند، موجب افت شدید کیفیت آموزشی و چالش در مدیریت کلاسها شده است. بهویژه در رشته علوم انسانی، ضعف پایه علمی دانشآموزان و نبود انگیزه جدی، بار آموزشی مدرسه را سنگینتر کرده است.
مسیر میان راوند و کاشان، گرچه تنها ده کیلومتر است، اما برای بسیاری از خانوادهها، این فاصله، فاصلهای پرمخاطره است. تردد روزانه دختران نوجوان در جادههایی که گاه از لحاظ امنیت اجتماعی نگرانیهایی به همراه دارند، خانوادهها را از فرستادن فرزندانشان به هنرستانهای درون شهر باز میدارد. این عامل، سبب شده است برخی از دختران قید ادامه تحصیل را بزنند یا ناگزیر به ترک تحصیل شوند.
این مشکل فقط مسئلهی آموزش نیست، بلکه مسئلهی عدالت است. در شرایطی که دولت و نهادهای آموزشی از «عدالت آموزشی» سخن میگویند، نابرابری در دسترسی به رشتههای تحصیلی – بهویژه در مناطق حاشیهای مثل راوند – به پرسشی جدی بدل شده است. چرا یک دانشآموز دختر راوندی باید برای تحقق آرزوی سادهاش، یعنی تحصیل در رشته مورد علاقهاش، تا این حد در مضیقه باشد؟
شهروندان راوند، بهویژه والدین دانشآموزان، بارها خواستار راهاندازی یک هنرستان دخترانه در منطقه شدهاند. آنها معتقدند با توجه به جمعیت فعلی دانشآموزان دختر در مقاطع پایینتر، وجود چنین مرکزی در آینده نیز توجیهپذیر و ضروری است. با نگاهی به روند افزایشی دانشآموزان دختر در راوند، این نیاز نه تنها یک مطالبه، بلکه یک ضرورت آموزشی است.
در این میان، برخی کارشناسان آموزشی پیشنهاد مشخصی ارائه دادهاند: تبدیل مدرسه تازهتأسیس نبی، که در مرکز راوند قرار دارد، به یک هنرستان دخترانه. به گفته این کارشناسان، این اقدام میتواند با یک تیر چند نشان بزند؛ هم دغدغه قدیمی دانشآموزان و خانوادهها برای داشتن هنرستانی در منطقه برطرف میشود، هم توازن میان دو مدرسه متوسطه اول برقرار میگردد، و هم در کوتاهمدت نیازی به احداث ساختمان آموزشی جدید نخواهد بود.
در نهایت، پرسش اینجاست: آموزش و پرورش کاشان، چگونه میتواند دختران خلاق راوندی را نبیند؟ آیا وقت آن نرسیده است که راوند هم سهم خود را از تنوع آموزشی بگیرد و با احداث یک هنرستان دخترانه، صدای بیصدای استعدادهای هنری را نیز بشنود؟