جوان آنلاین: دیگر دوران «بگمبگم»ها و «نمیگذارند»ها گذشته و اکنون وقت عمل است. رئیسجمهور روز گذشته بار دیگر در مقام مطالبهگری قرار گرفت و از حقوق پایین حقوقبگیران انتقاد کرد و گفت: «در پرداخت در حوزههای مختلف با مشکل مواجه هستیم. چه محیطبانان، چه استادان دانشگاه و چه هر قشر دیگری. اعضای هیئت علمی ما امروز بین ۲۰ تا ۲۵میلیون حقوق میگیرند. چگونه با ۲۰میلیون میشود در تهران زندگی کرد؟» این اظهارات در حالی است که مسعود پزشکیان دیگر نماینده مجلس نیست که از دولت افزایش حقوق حقوقبگیران را مطالبه کند، حتی کاندیدای ریاست جمهوری نیست که مشکلاتی که همه آحاد جامعه از آن مطلعند، برای مردم و مخاطبانش فهرست کند. او اکنون رئیسجمهور و خودش مخاطب تمامی این مطالبات است. ببینیم این مطالبات آقای رئیسجمهور در جلسات شورای عالی تعیین دستمزد کارگران که در روزهای آتی شروع میشود، چگونه بروز و ظهور پیدا میکند.
گلهگذاری و مطالبات مسعود پزشکیان تمامی ندارد؛ در پنج ماه گذشته مدام از وضعیت موجود کشور، اعم از ناترازی انرژی، حقوق و دستمزد، آلودگی هوا، مسائل ارزی و حتی بهداشت و پزشکی انتقاد میکند.
وی میافزاید: «میگویند با ادامه همین روند مشکل را حل کنیم، چگونه؟ هر که بلد است به میدان بیاید.»
ظاهراً رئیسجمهور فراموش کرده است که دیگر نماینده مجلس نیست که از دولت افزایش حقوق حقوقبگیران را مطالبه کند، حتی کاندیدای ریاست جمهوری نیست که مشکلاتی که همه آحاد جامعه از آن مطلعند، برای مردم و مخاطبانش فهرست کند. او اکنون رئیسجمهور و خودش مخاطب تمامی این مطالبات است. قطعاً آقای رئیسجمهور در سالهایی که نماینده مجلس بودند به تمامی این مشکلات واقف بوده و با علم به آن، برای انتخابات ریاست جمهوری کاندیدا شدهاند، بنابراین این گونه مطالبات و رفع مشکلاتی که برای همگان واضح و روشن است، به مرد عمل نیاز دارد و بس.
پزشکیان روز گذشته در همایش ملی روز هوای پاک بار دیگر از ناترازیها سخن گفت و اشارهای هم به حقوق پایین حقوقبگیران کرد و گفت: «در پرداخت در حوزههای مختلف با مشکل مواجه هستیم. چه محیطبانان، چه استادان دانشگاه و چه هر قشر دیگری. اعضای هیئت علمی ما امروز بین ۲۰ تا ۲۵میلیون حقوق میگیرند. چگونه با ۲۰میلیون میشود در تهران زندگی کرد؟»
مقوله مزد با سرنوشت حداقل ۲۰میلیون ایرانی سر و کار دارد. آنانی که دم از تلاش خود برای تحقق عدالت میزنند و عاشق رونق اقتصادی هستند و دلشان برای شادابی ملت میتپد، به جای شعار دادن، واقعیتهای جامعه را باید بپذیرند و بر وفق قانون عمل کنند.
سالهاست اقشار مختلف جامعه اعم از کارگر، کارمند، تحصیلکرده و حتی نخبگان از حقوق پایینشان سخن میگویند. به اذعان تشکلهای کارگری و مسئولان مربوط حقوق ۹۰درصد کارگران و بازنشستگان، در ماه کفاف هزینههای ۱۰روز زندگیشان را هم نمیدهد و ۷۰درصد بازنشستگان حداقل حقوق را میگیرند. کدام مسئول با این حقوقها توان مدیریت هزینههای یک خانواده را دارد؟
شایسته نیست کارگران و بازنشستگان برای مایحتاج روزانه، اجاره منزل و هزینه درمان بیمار به هر جایی رو بیندازند و متأسفانه نهادهای کارگری و بازنشستگان هم نمیتوانند کاری کنند!
تعیین دستمزد کارگران در پایان سال زمان تحقق وعدههای پزشکیان
روزهای پایانی هر سال، نمایش بسیار یأسآوری از چانهزنی نمایندگان کارگری با دولت و نمایندگان کارفرمایی بر سر افزایش حداقل دستمزد کارگر را شاهد هستیم.
دولت و کارفرما در قدمهای همسو و طی چند شبانهروز، در جبهه مقابل نمایندگان کارگری تلاش میکنند دستمزد قانونی قشری را که اگر نباشد، صنعت و خدمات این کشور از کار میایستد حداکثر چند ریال و نه بیشتر اضافه کنند و در این چند شبانهروز، جامعه کارگری نگران این است که برای سال آینده، چند ریال افزایش دستمزد خواهد داشت. به نظر میرسد دولتهای ما، برخلاف تمام شعارهایی که میدهند، طرفدار کارفرما و حتی مرعـوب کارفـرما هستند.
دوشنبهای که گذشت، اولین کمیته سهجانبه دستمزد با موضوع محاسبات مربوط به مزد۱۴۰۴ برگزار شد. براساس بند دوم ماده۴۱ قانون کار، حداقل دستمزد کارگران باید به گونهای تعیین شود که قادر به تأمین هزینههای زندگی یک خانواده متوسط باشد.
«سبد معیشت حداقلی خانوارهای کارگری» ترجمان آماری این الزام قانونی است که در سالهای اخیر در کمیته دستمزد ذیل شورایعالی کار، محاسبات آن صورت گرفته است، هرچند همیشه نرخ سبد معیشت رسمی و مصوب شورایعالی کار با هزینههای واقعی زندگی خانوارهای کارگری فاصلهای معنادار دارد و تنها با اتکا بر سبد خوراکیها و اعمال یک ضریب ساده محاسبه میشود، اما هیچ زمانی این عدد مبنای تعیین دستمزد قرار نگرفته است. به این ترتیب، فاصله دستمزد و سبد معیشت سال به سال عمیقتر شده است تا جایی که امروز دستمزد فقط حدود یکسوم هزینههای بسیار حداقلی زندگی را پوشش میدهد.
سؤال این است که امروز سبد معیشت چه رقمی است و آیا میتوان امید داشت محاسبات سبد در مذاکرات مزدی ۱۴۰۴ مبنا قرار بگیرد؟
«محسن باقری» رئیس کمیته دستمزد کانون عالی شوراها و نماینده کارگران در کمیته دستمزد در رابطه با نشستهای کمیته مزد امسال و برنامه کار آنها به ایسنا میگوید: در نشست دوشنبه کلیات مطرح شد. در مورد راهکارهای محاسبات سبد معیشت بحث کردیم و پیشنهادات برای انجام کار طرح شد. امیدواریم خیلی زود بتوانیم محاسبات سبد معیشت را براساس دادههای بهروز به سرانجام برسانیم و در این زمینه به توافق برسیم. محاسبات سبد معیشت که در مذاکرات دستمزد مورد استفاده قرار میگیرد، معمولاً با استناد به دادههای آماری دیماه یا بهمنماه هر سال انجام میشود، اما تا همین امروز هم مشخص است که فاصله سبد با دستمزد کارگران به طرز بیسابقهای افزایش یافته است.
نماینده کارگری: مهر ماه، سبد معیشت حداقلی به ۲۷میلیونو۶۴۰هزار تومان رسید
نماینده کارگران در کمیته دستمزد و شورای عالی کار میگوید: امروز دستمزد کارگران چیزی حدود یکسوم هزینههای حداقلی زندگی را پوشش میدهد، البته اگر بخواهیم دقیقتر صحبت کنیم، باید بگوییم دستمزد حدود یکسوم هزینههای ابتدایی و بسیار حداقلی زندگی را تأمین میکند. جایی برای هزینههایی مانند رفاهیات، تفریح، آموزش باکیفیت، درمان کیفی یا مسافرت نیست.
باقری در ارتباط با نرخ سبد معیشت و افزایش این نرخ در ماههای ابتدایی امسال تأکید میکند: با دادههای آماری رسمی منتهی به مهرماه، میانگین کشوری سبد معیشت حداقلی خانوارهای کارگری، ۲۷میلیونو۶۴۰هزار تومان است، این سبد با معیارهای تأییدشده در شورای عالی کار و با استناد به همان فرمولهای رسمی محاسبه شده است. در واقع تا پایان مهر امسال، سبد معیشت حداقلی به ۲۷میلیونو۶۴۰هزار تومان رسیده است.
این فعال کارگری اضافه میکند: با توجه به تورم سنگین ماههای اخیر که بر همه مؤلفههای زندگی از جمله اقلام خوراکی تأثیر گذاشته، بدون تردید نرخ سبد معیشت خانوارهای کارگری در ماههای پس از مهرماه، افزایش یافته و دچار صعود مجدد شده است. پایه محاسبات سبد معیشت، سبد خوراکیها و آشامیدنیهای خانوار است و در پاییز و زمستان امسال، بسیاری از اقلام خوراکی از جمله لبنیات، تخممرغ و روغن گران شدهاند، ضمن اینکه سایر هزینههای زندگی از جمله مسکن و قبوض انرژی نیز سیر تصاعدی داشتهاند، با این حساب در سهچهار ماه بعد از مهرماه، حتماً سبد معیشت حداقل ۲۰ تا ۳۰درصد گران شده است.
باقری ضمن قیاس سبد معیشت حداقلی و حداقل دستمزد کارگران میگوید: متوسط دریافتی کارگران حداقلبگیر حدود ۱۱میلیون تومان است، بنابراین میتوانیم بگوییم کارگران به اندازه یکسوم هزینههای حداقلی زندگی حقوق ماهانه میگیرند و این یعنی هزینههای زندگی کارگران با دوشیفت کار هم تأمین نمیشود، اگر کارگری دو شیفت کامل کار کند و دو تا دستمزد کامل هم بگیرد، باز هم درآمدش یکسوم از سبد معیشت عقبتر است و عقبماندگی شدید مزدی دارد.
این فعال کارگری تأکید میکند: متأسفانه کارگران از بسیاری از هزینههای ساده زندگی زدهاند و دستمزدشان فقط صرف تأمین مسکن، یک سرپناه کوچک و گاهی بیکیفیت و خرید خوراکیها و آشامیدنیهای ضروری آن هم با نازلترین قیمت میشود. در چنین شرایطی، صددرصد افزایش دستمزد بازهم کارگران را به خط فقر و رفاه حداقلی نمیرساند. امیدواریم در مذاکرات مزدی امسال به شرایط حاد و بحرانی معاش کارگران توجه شود و فارغ از درصدها و عددها، به گونهای تصمیم بگیرند که حداقل دستمزد به سبد معیشت نزدیک شود. با توجه به وضعیت موجود و شرایط بد معیشتی حقوقبگیران، باید ببینیم مطالبات روز گذشته آقای رئیسجمهور در جلسات روزهای آتی شورای عالی تعیین دستمزد کارگران بروز و ظهور پیدا میکند یا اینکه مانند روال سالهای گذشته وزیر رفاه و تأمین اجتماعی در جبهه کارفرمایان قرار میگیرد و فقط چند ریالی به حقوق سال آینده کارگران اضافه میشود.