کمتر ملتی به اندازه ما ایرانیان با شعر و شاعری عجین است. شاید اغراق نباشد اگر بگوییم به اندازه تمامی روزهای سال میتوانیم روزی مخصوص یک شاعر داشته باشیم. شعر نه تنها همزاد تاریخ ملت ایران است بلکه همه ما از گهواره با شعر که در قالب لالاییهای مادرانه بوده، بزرگ شدیم. تاریخ ادبیات ایران با ظهور نوادری، چون فردوسی، نظامی، خاقانی، مولوی، حافظ، سعدی و صائب به ادوار مختلف تقسیم میشود. در کنار این مهم توجه به شعرای معاصر تا جایی پیش رفته که «شهریار» درخشانترین چهره شعر معاصر ایران محسوب میشود و ۲۷ شهریور را به واسطه روز درگذشت او «روز شعر و ادب ملی» نامیدهاند. همه او را میشناسیم. هم او که میسراید: «به علی شناختم من به خدا قسم خدا را...». سید محمدحسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار در خانوادهای متدین، کریم الطبع و اهل فضل به دنیا آمد. پدرش حاجی میر آقای خوشکنابی از وکلای مبرز، فاضل و عارف روزگار خود بود که به سبب حسن کتابتش به عنوان خوشنویسی توانا مشهور حدود خود گشته بود. تاریخ گواهی میدهد که پدر او اولین مشوقش بود و با بداهه سرایی او در حیاط خانه بسیار خوشحال میشد؛ خرسندیای که مادر شهریار را هم همراه میکند. قرائت قرآن، ترسل و نصاب و گلستان سعدی و حافظ را آموخت و پس از آشنایی با دیوان حافظ با شعر و ادبیات آشنا شد. زندگی استاد شهریار زندگی همراه با ادبیات، هنر، سیاست و جامعه بوده است. شهریار از معدود شعرایی است که در زمان خود طعم شهرت را چشید، شهرتی که بینالمللی شد. تولد در زمان مشروطه و همراهی و همگامی با سیر تحولات تاریخی ایران از او شاعری مبارز، مؤمن و به تمام معنا، موحد و وطن پرست ساخته بود. شهریار دو زبانه ایران محبوبیتی بس شگرف میان ایرانیان چه فارس زبانها و چه ترک زبانها دارد. یکی از ویژگیهای بارز و روشنی که همواره درباره شهریار گفته میشود مردمی بودن و مردمداری اوست. در روزگاری که میتوانست شاعری حکومتی باشد و در ناز و نعمت روزگار بگذراند، ترجیح داد مردمی باشد و با توده جامعه زندگی کند. بعد از مرگ برادرش شهریار سرپرستی چهار فرزند او را برعهده گرفت که کوچکترین آنها چند ماه بیشتر نداشت. به همین علت تا مدتها قید ازدواج را زد تا بتواند برادرزادههایش را سر و سامان دهد. چنانکه میگوید: «یار و همسر نگرفتم که گرو بود سرم» شهریار تا مدتها به سرودن شعر فارسی ادامه داد تا اینکه مادرش از او خواست اشعاری (به آذری) بسراید که هم خودش و هم سایر همشهریانش بفهمند! برای اینکه دل مادر را به دست بیاورد منظومه «حیدربابا» را سرود که حداقل به ۶۰ زبان ترجمه شده است و از شاهکارهای ادبیات ایران به شمار میرود. همین سبک و روش زندگی است که آثار شهریار مانند دیوان حافظ از سوی ناشران مختلف و کوچک و بزرگ راهی بازار کتاب میشود. نکتهای که بیانگر اقبال عمومی مردم به اشعار و آثار اوست. در آثار این شاعر توجه به قرآن و مذهب موج میزند.
شهریار با قرآن و نماز بزرگ شده بود. عمق تعلقات دینی و توجهات مذهبی خانواده و نیز شخص استاد شهریار به حدی است که عشق به ائمه اطهار علیهالسلام در بسیاری از اشعارش عیناً هویداست: «ستون عرش خدا قائم از قیام محمد/ ببین که سر بکجا میکشد مقام محمد» زندگی این شاعر گویای زیست شاعرانه او در عصر معاصر است. زیستی که فارغ از تجملات و در عین تواضع بوده و توانسته است از شهریار نامی جاودانه و مردمی به یادگار بگذارد.