پیگیری‌های خبرنگار «جوان» حاکی است وزارت نفت آمادگی خود را برای نصب جکت و آغاز عملیات حفاری در میدان مشترک گازی آرش اعلام کرده و منتظر اعلام نظر نهادهای ذی‌ربط است.
طی ماه‌های اخیر با توسعه دیپلماسی سیاسی و اقتصادی دولت سیزدهم گام‌های زیادی برای توسعه همکاری‌های ایران با برخی کشور‌های خاورمیانه از جمله عربستان، مصر و امارات برداشته شد، به طوری که این امر سبب بهبود روابط سیاسی و اقتصادی کشورمان با کشور‌های همسایه شده است؛ موضوعی که نزد تمام تحلیلگران داخلی و کارشناسان عرب‌زبان به عنوان پایان مناقشات یاد شده است.
با این حال به نظر می‌رسد اختلاف نظر زیادی بین چهار کشور ایران، عراق، عربستان و کویت بر سر میدان گازی الدره یا آرش صورت گرفته است. موقعیت میدان گازی آرش نشان می‌دهد این میدان در شمال خلیج‌فارس و در استان بوشهر قرار دارد، از طرف دیگر می‌توان گفت حدود ۴۰درصد محدوده میدان گازی آرش در آب‌های ایران قرار دارد، به طوری که در سال‌های گذشته شرکت ملی نفت ایران برای تعیین میزان ذخایر درجای میدان گازی آرش یک حلقه چاه اکتشافی به نام «چاه شماره یک آرش» حفاری کرد.
ایران بهره‌برداری از این میدان را در سال۱۳۹۱ آغاز کرد، با این حال، اما در مارس۲۰۲۲ کویت و عربستان‌سعودی قراردادی برای تقسیم منابع میدان گازی آرش امضا کردند که اعتراض ایران را برانگیخت. در پاسخ، اما وزیر خارجه کویت اعلام کرد که میدان گازی آرش، یک میدان سه‌جانبه بین کویت، عربستان و ایران است. در ژوئن۲۰۲۲ وزیر نفت ایران اعلام کرد که ایران به زودی بهره‌برداری از این میدان گازی را آغاز خواهد کرد.
توافقنامه حقوق دریاها؛ عامل پیروزی عراق در آرش
«وائل عبداللطیف» نماینده سابق عراقی مدعی شد کل میدان الدره متعلق به عراق است. وی در ادامه می‌گوید: «قانون دریایی تعیین‌کننده است و توافقنامه حقوق دریاها عامل فیصله‌دهنده اختلافات بین عراق، کویت، عربستان و ایران در این خصوص است. عبداللطیف می‌افزاید: «این نقشه و این خط قرمز توسط کویت ترسیم شده که عراق را محدود کرده است. خط برش شده، مرز واقعی ماست و کل میدان الدره (آرش) متعلق به عراق است نه کویت و عربستان‌سعودی.»
عربستانی‌ها چه می‌گویند؟
خبرگزاری دولتی عربستان صبح روز چهارشنبه ۱۴تیر به نقل از یک منبع آگاه در وزارت خارجه این کشور اعلام کرد که مالکیت مناطق نفتی دریایی تقسیم شده از جمله میدان الدره به طور کامل و انحصاری تنها در اختیار عربستان‌سعودی و کویت قرار دارد. فقط عربستان و کویت حق استفاده قانونی از ثروت‌های این مناطق را دارند. این منبع وزارت خارجه که خبرگزاری رسمی عربستان نامش را ذکر نکرده است، می‌گوید: «عربستان‌سعودی بار دیگر از ایران می‌خواهد گفتگو‌های خود را برای تعیین مرز‌های شرقی منطقه نفتی تقسیم‌شده میان عربستان‌سعودی و کویت به عنوان یک طرف گفتگو مطابق قوانین بین‌المللی آغاز کند.»
با این حال بد نیست بدانیم توافق عربستان و کویت در سال گذشته در شرایطی صورت گرفت که روابط ایران و عربستان همچنان در تنش به سر می‌برد و حالا با احیای این روابط می‌توان به نقش عربستان در تنش‌زدایی از این اختلاف امیدوار بود.
موضع ایران چیست؟
«جواد اوجی» وزیر نفت نیز در واکنش به صحبت‌های مسئولان عربستانی و کویتی اعلام کرد مطالعات جامع میدان مشترک آرش با حفاری چاه اکتشافی و انجام لرزه‌نگاری تکمیل شده و به زودی با نصب پایه، عملیات حفاری در این میدان آغاز خواهد شد، به طوری که حتی محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران از آمادگی کامل ایران برای آغاز حفاری در میدان مشترک نفتی آرش خبر داده بود.
وی از طرف دیگر می‌گوید: هم‌اکنون میدان نفتی مشترک تعیین‌تکلیف‌نشده‌ای بین ایران و عربستان وجود ندارد، از سوی دیگر با توجه به احیای روابط بین دو کشور کار‌های مقدماتی برای انجام همکاری دوجانبه آغاز شده است.
همچنین محمد ایرانی، سفیر جمهوری اسلامی در کویت چندی پیش گفته بود که حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه در تماسی تلفنی با احمد ناصر المحمد الصباح، همتای کویتی خود در همین خصوص رایزنی کرده و ایران آماده ازسرگیری مذاکرات با کویت در خصوص میدان گازی الدره (آرش) است.
حال باید منتظر ماند و دید که دیپلماسی انرژی دولت سیزدهم چگونه از منافع مردم ایران در این میدان گازی مشترک دفاع خواهد کرد.
