پس از اجرای طرح تحول نظام توزیع کالا و خدمات در سال ۱۳۸۸، فروشگاه‌های زنجیره‌ای هم از نظر تعداد فروشگاه‌ها و شعبات آن‌ها و هم سهم آن‌ها از ارزش افزوده خرده‌فروشی، از رشد زیادی برخوردار شده است، البته هنوز به نسبت سایر کشورها که بخش اعظم عرضه محصولات در آن کشورها، توسط فروشگاه‌های زنجیره‌ای استاندارد انجام می‌گیرد، سهم فروشگاه‌های زنجیره‌ای در شبکه توزیع کالا و خدمات ایران کم است. فروشگاه‌های زنجیره‌ای با توجه به استاندارد‌های مشخص، علاوه بر نگهداری، بسته‌بندی، حمل‌ونقل، فرآوری و در نهایت خرده‌فروشی محصولات مختلف، در تأمین کالا‌ها (تولیدوواردات)، به خصوص کالا‌های اساسی، ضروری و مهم، فعالیت گسترده‌ای دارند.
همچنین این فروشگاه‌ها برای جذب مشتریان بیشتر از اقشار مختلف جامعه، اقدامات زیادی برای تنوع بیشتر در تأمین محصولات (به صورت مستقیم و غیرمستقیم) و عرضه اقلام مختلف کالا‌ها با کیفیت و قیمت مختلف انجام می‌دهند، به طوری که در بیشتر فروشگاه‌های زنجیره‌ای، از یک کالا با برند‌های متفاوت عرضه می‌شود و از هر برند نیز در بسته‌بندی‌های متعدد و متنوع از کمترین مقدار آن، تهیه و عرضه می‌شود.
این امر از ابعاد مختلف دارای اهمیت است چراکه از این طریق هم اقشار کم‌درآمد به راحتی می‌توانند کمترین وزن از محصول مورد نیاز را با توجه به نقدینگی‌اش تهیه کنند و هم افرادی که مقدار مصرف‌شان از محصولات (به تبع علل مختلف از جمله عادت به مصرف محصول تازه) کم است، مقدار مورد نیازشان را تأمین‌کنند.
در بیشتر فروشگاه‌های زنجیره‌ای در کشور‌های توسعه‌یافته به تبع الزام دولت، کالا‌های اساسی و ضروری، در بسته‌بندی حداقل و مقیاس کم و ارزان (البته با کیفیت مناسب)، برای افراد کم‌درآمد عرضه می‌شود. باید توجه داشت که در کنار این دو نوع متفاوت از یک کالا، انواع روش‌های مختلف تخفیف به ویژه عرضه محصولات به صورت حراج نیز در این فروشگاه‌ها به کار گرفته می‌شود.
لازم به ذکر است این راهکار فروشگاه‌های زنجیره‌ای استاندارد، متفاوت از عرضه کالا‌های تولیدی شرکت‌های مختلف در این فروشگاه‌هاست که معمولاً از هر کالایی انواع مختلف را تحت مارک‌های تجاری (برند) معروف با کیفیت و قیمت متفاوت عرضه می‌دارند. به این ترتیب در شعب مختلف فروشگاه‌های زنجیره‌ای استاندارد، با توجه به ویژگی‌های فرهنگی و اقتصادی مراجعه‌کنندگان، انواع مختلف کالا‌های تولیدی فروشگاه برای سلیقه و درآمد آن‌ها عرضه می‌شود. این امر اگرچه برای افراد مختلف جامعه صورت می‌پذیرد، اما نقش و اهمیت آن برای افراد کم‌درآمد و آسیب‌پذیر بیشتر است.
در سال‌های اخیر روند افزایش قیمت کالا‌ها و خدمات به دلایل متعدد به خصوص به تبع رشد لجام‌گسیخته نقدینگی و تورم، موجب کاهش شدید قدرت خرید اقشار کم‌درآمد و آسیب‌پذیر شده است. بر این اساس برای حمایت از عمده اقشار از جمله خانوار‌های آسیب‌پذیر، کم‌درآمد و بیکار، ضرورت دارد دولت، مطالعه و برنامه‌ریزی برای تولید و عرضه کالا‌ها و خدمات ارزان، در شبکه توزیع کالا و خدمات در مناطق مختلف کشور مدنظر قرار دهد. لازم به ذکر است متولی سیاستگذاری در امور ایجاد و فعالیت بنگاه‌های عمده‌فروشی و خرده‌فروشی در کشور وزارت صنعت، معدن و تجارت است.
این وزارتخانه باید اقدامات لازم برای عملیاتی شدن چنین فعالیت‌هایی را آماده و پیگیری کند، البته با توجه به فعالیت فروشگاه‌های خرده‌فروشی سنتی در کنار فروشگاه‌های زنجیره‌ای، باید چنین اقداماتی در خرده‌فروشی‌های مستقل هم مورد توجه قرار گیرد. مثلاً در عرضه انواع گوشت قرمز و سفید، عموماً این محصولات در بسته‌بندی‌های بیشتر از یک کیلوگرم انجام می‌گیرد، در حالی که برخی افراد علاقه‌مند به خرید و مصرف گوشت تازه هستند و مصرف آنان کمتر از بسته‌بندی‌های موجود است، ضمن آنکه قیمت یک کیلوگرم گوشت خیلی بیشتر از دستمزد روزانه بسیاری از شاغلان کشور است. چرا دولت کارخانه‌های فرآوری این‌گونه محصولات را مجبور به عرضه در مقیاس‌های نیم کیلوگرم یا ربع کیلو نمی‌کند. در بسته‌بندی بسیاری از محصولات چنین مشکلی دیده می‌شود، به عنوان نمونه در بیشتر بسته‌بندی حبوبات در بازار محصولات در وزن ۹۰۰ گرمی عرضه می‌شوند.
در کل باید تأمین و عرضه محصولات ارزان، برای حمایت از اقشار کم‌درآمد و آسیب‌پذیر و خانوار‌های مختلف جامعه در شرایط فعلی اقتصاد کشور در دستور کار تیم اقتصادی دولت قرار گیرد، البته این کار باید با کمک و مشورت افراد خبره، آگاه، متخصص و باتجربه پیگیری شود. در این زمینه اقدامات زیادی می‌شود انجام داد. مثلاً همچون بیشتر کشورها به خصوص کشور‌های توسعه‌یافته، امکان فعالیت افراد با ابزار و امکانات تأمین و عرضه محصولات مختلف، همچون دست‌فروشی یا استفاده از انواع چرخ‌دستی و خودرو‌های سبک و سنگین برای عرضه کالا و خدمات است.
همچنین برگزاری انواع روز بازار‌ها در مناطق مختلف شهرها، امکان عرضه مستقیم محصولات تولیدی بدون واسطه در محل تولید یا نمایشگاه‌های عرضه محصولات از دیگر اقدامات برای دستیابی به اهداف حمایت از عرضه محصولات ارزان و متنوع از عموم مردم است.
آنچه مسلم است اینکه با گسترش رقابت در حلقه‌های مختلف زنجیره تأمین و عرضه محصولات می‌توان به سمت کاهش قیمت‌ها، افزایش کیفیت و تنوع محصولات و در نهایت اشتغال بیشتر نیروی کار حرکت کرد، البته این اقدامات در اثر سیاستگذاری اقتصادی دولت با توجه به منافع عموم مردم به وجود خواهد آمد. اگر مثل شرایط دو دهه اخیر، منافع بخش یا گروهی همچون فعالان صنف خاصی در تأمین (تولید و واردات) و عرضه محصولات بر منافع عموم مردم به عنوان مصرف‌کنندگان اولویت یابد، آنگاه فضای رقابتی در سمت عرضه اقتصاد کشور شکل نخواهد گرفت.
در هر حال ضرورت دارد بنگاه‌های بسته‌بندی و فرآوری محصولات مختلف ملزم شوند، محصولات‌شان به خصوص کالا‌های اساسی را در حداقل وزن و ابعاد ممکن، بسته‌بندی و در اختیار خرده‌فروشان مختلف قرار دهند. در کل باید توجه داشت شبکه توزیع باید محصولات مورد نیاز عموم مردم را با بالاترین کیفیت، با قیمت مناسب، رعایت اصول بهداشتی و سلامت و مهم‌تر از همه رعایت حرمت انسانی همه مردم به ویژه اقشار کم‌درآمد و آسیب‌پذیر تأمین و عرضه کند.
