پیدایش نهضت خاطره‌نویسی در ایران برای دفاع 8 ساله، قابل مقایسه با ادبیات جنگ در کشورهای پیشرفته هم نیست؛ چرا که به لحاظ حجم و گستردگی بی نظیر است.
رزمندگان ما در طول دفاع مقدس از همه طبقات اجتماعی، سنین و صنوف دست به کار نوشتن شدند و خاطراتشان را مکتوب کرده‌اند.
همین حجم عظیم خاطره‌نویسی دفاع مقدس پایه بسیاری از مستندات ما شده که هم به عنوان خاطره صرف و در تاریخ‌نویسی و پژوهش‌های تاریخی به کار آمده‌اند و هم برای تبدیل به متون دیگر فرآورده‌های هنری و ادبی ازجمله رمان، نمایشنامه و ..
طبیعی است وقتی در یک زمینه تولید انبوه وجود داشته باشد، حتما نمونه‌های بارزی هم در آن زمینه بروز خواهد کرد.
در ادبیات دفاع مقدس و درحوزه خاطره‌نویسی ما نیز قله‌های زیادی وجود دارد و این آثار شاخص سبب شده‌اند، کتاب‌های خاطرات جایگزین رمان دفاع مقدس شود.
علاقه‌مندان به دانستن درباره دفاع مقدس، رویدادهای این دوره و فضا و شرایط حاکم بر آن هم همواره به این کتاب‌های خاطره رجوع کرده‌اند.
اینها نکاتی است که به اعتقاد من خاطره‌نویسی دفاع مقدس در ایران را با خاطره‌نویسی در همه دنیا متفاوت می‌کند.
کتاب‌های خاطره، ویژگی مهم و مؤثری که دارند همان خاطره بودنشان است و اینکه مستندات را به مخاطبان خود ارایه می‌کنند.
در این کتاب‌ها شخصیت، زمان و مکان از تخیل نویسنده ظاهر نشده‌اند و در تأثیرگذاری با رمان و شعر و نثر ادبی تفاوت ماهوی دارند.
آنچه این کتاب ها را مورد توجه قرار می‌دهد توانایی‌های نویسنده یا سبک و تکنیک نگارشی آنها نیست.
کتاب‌های خاطره دقیقا به این دلیل مورد توجه قرار می‌گیرند که مخاطب مطمئن شود درباره آنها اغراق، کوچک‌نمایی یا بزرگ‌نمایی صورت نگرفته و در سندیت آنها تردیدی نیست.
اما گویی این روزها مردم علاقه بیشتری به کتاب‌های خاطره نشان می‌دهند.
تیراژ بالای کتاب «دا» و توجه بسیاری از کتاب‌خوان‌ها و علاقه‌مندان به ادبیات دفاع مقدس به کتاب «بابانظر» حکایت تازه‌ای دارد: آنچه درباره این کتاب‌ها مزید بر علت شده تا افراد بیشتری مخاطب این کتاب‌ها
بشوند، زمان نگارش و ارایه آنهاست.
کتاب‌های اخیر علیرغم اینکه به خاطر مستندبودن مورد توجه هستند، زمانی ارایه شده‌اند که از تب و تاب دفاع مقدس و گرمای آن فاصله گرفته‌ایم. مردم حالا بیشتر کنجکاو هستند درباره این دوره بدانند و فضای حاکم بر آن را لمس کنند. امروز مردم سوال‌های زیادی درباره دفاع مقدس، فرهنگ، اقتصاد و سیاست آن دوران دارند و این کتاب‌ها پاسخ ملموس‌تری به آنها می‌دهد. در 150 سال اخیر مردم کشور ما تجربه مشابهی با هشت سال دفاع مقدس نداشته‌اند. بنابراین به دنبال ناگفته‌های این تجربه تلخ هستند؛ می‌خواهند بدانند بر پدران و برادران و پسرعموهای شهیدشان چه گذشته و چه موقعیت و شرایطی را تجربه کرده‌اند.
