کد خبر: 1070475
تاریخ انتشار: ۰۶ آذر ۱۴۰۰ - ۲۲:۰۰
سید رحیم نعمتی

الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان و نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان، به دعوت ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، به شهر سوچی رفتند تا نشست سه‌جانبه‌ای را در جمعه گذشته برگزار کنند. هرچند که این نشست در آستانه سالگرد جنگ ناگورنو قره‌باغ و صحبت در مورد توافقنامه‌های ۹ نوامبر ۲۰۲۰ و ۱۱ ژانویه ۲۰۲۱ بود، اما شکی نیست که این نشست به دلیل درگیری‌های نظامی بین دو طرف در روز‌های گذشته و کشته و زخمی شدن نیرو‌های دو طرف برگزار شده است. در واقع، شکنندگی اوضاع بین دو طرف آن قدر جدی است که پوتین لازم دیده با فراخواندن رهبران دو کشور، نقش پدرخواندگی خود را ایفا کرده باشد، اما آیا این نقش آن قدر تأثیر دارد که بتواند مانع تنش بعدی شود؟
تصویری که از نشست سوچی منتشر شد گویای وضعیت بود. پوتین در یک سوی میز بزرگی نشسته بود که سوی دیگر علی‌اف و پاشینیان نشسته بودند. از گزارش‌های مربوط به این جلسه پیدا است که این دو شکایت‌های خود را به پوتین عرضه می‌کردند و پوتین در نقش یک پدرخوانده سعی می‌کرد نوعی آشتی و مصالحه بین این دو ایجاد کند. علی‌اف مدعی رعایت توافق آتش‌بس بود، اما پاشینیان موارد متعدد نقض آتش‌بس از سوی ارتش آذربایجان را یادآوری می‌کرد و در مقابل، علی‌اف از مقاومت ارمنستان در مقابل ایجاد کریدور ارتباطی بین آذربایجان و جمهوری خودمختار نخجوان شکایت داشت و پاشینیان موانع این کار را برمی‌شمرد. در بیانیه مشترک سه طرف بعد این نشست تأکید شده بود بر اینکه: «ما توافق کردیم که تلاش‌های مشترک را با هدف تسریع راه‌حل‌های ممکن برای مسائل باقی‌مانده از بیانیه‌های ۹ نوامبر ۲۰۲۰ و ۱۱ ژانویه ۲۰۲۱ افزایش دهیم.» سخنان پوتین نیز چیزی بیشتر از این جمله نبود و در واقع امر، او تنها به گفتن اهدافی بسنده کرد که در توافقنامه آتش‌بس ۹ اکتبر و به خصوص توافقنامه ۱۱ ژانویه ذکر شده بودند بدون اینکه سند جدید یا دستورالعمل مشخصی علاوه بر آن دو توافقنامه به دست آمده بود.
به عبارت ساده‌تر، نشست سوچی نشان داد که هنوز راه زیادی برای حل اختلافات ارضی بین ارمنستان و آذربایجان وجود دارد. تنها اقدام عملی و مؤثری که پوتین انجام داده برگزاری مانور نظام در شهر کازان روسیه بود که به شماری از نیرو‌های ارتش ارمنستان اجازه ورود به آن مانور را داد. در واقع، این کار پوتین از یک سو جبران پشت کردن او به ارمنستان در جنگ سال قبل بود و از سوی دیگر، هشداری به آذربایجان که با برگزاری چندین مانور ارمنستان را تهدید می‌کند. با این حال، این اقدام پوتین کم‌رمق‌تر از آن است که علی‌اف را از هجوم به خاک ارمنستان منصرف کند. در واقع، حمایت ترکیه از علی‌اف و عدم تمایل روسیه به درگیر شدن در مشکلات دو کشور به اندازه کافی انگیزه به علی‌اف می‌دهد که همچنان بر طبل جنگ بکوبد. هرچند که ارمنستان امید به حمایت پیمان امنیت جمعی امید دارد و حتی واردان توگانیان، سفیر ارمنستان در روسیه، طی درگیری‌های اخیر از این گزینه و درخواست کمک ارمنستان از این پیمان گفت، اما باید توجه داشت که سرنخ این پیمان در مسکو و در دست شخص پوتین است. حقیقت این است که مسئله اوکراین و مشکل مرزی روسیه با این کشور برای پوتین در اولویت اصلی است، به نحوی که به طور کامل بر مسئله اختلافات در قفقاز جنوبی سایه انداخته است. از سوی دیگر، پوتین چندان تمایلی ندارد با ورود جدی در این قضیه روابطش را با ترکیه به هم بزند. بنابراین، حمایت پوتین از ارمنستان بیشتر از حد دیپلماتیک و با همین دست اقدامات نخواهد بود و روشن است که پیمان امنیت جمعی با توجه به این موضوع پشتیبان قابل اعتمادی برای ارمنستان نخواهد بود. این مسائلی نیست که از دید علی‌اف و مخصوصاً همتایش در آنکارا، رجب طیب اردوغان، مخفی بماند و به همین جهت، سایه پدرخواندگی پوتین بر قفقاز جنوبی کم‌اثرتر از آن است که بتواند مانع از تنش در این منطقه شود.

نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار