سرپرست وزارت خارجه طالبان در نامهای به کنگره امریکا با اشاره صریح به توافق دوحه، خواستار واکنش واشنگتن به وضعیت بغرنج انسانی در افغانستان و به تبع آن، آزادسازی پولهای بلوکه شده این کشور شده است. با این حال، فرستاده ویژه امریکا ضمن تعیین شروطی، تأکید کرده که پیشتر توافق شده بود که اگر طالبان به جای اقدام نظامی با افغانها گفتگو نکند، داراییهایش نیز آزاد نخواهد شد.
با گذر زمان اختلافات میان امریکا و طالبان بیش از پیش خود را نشان میدهد. دو روز پس از سقوط کابل، امریکا اعلام کرد که ذخایر پول بانک مرکزی افغانستان را مسدود کرده است. افغانستان که پس از روی کار آمدن طالبان با وضعیت نابسامان اقتصادی دست و پنجه نرم میکند و ادامه این روند نیز به زعم سازمانهای جهانی آینده تیره و تاری برای این کشور رقم میزند، به شدت نیازمند آزادسازی پولهای بلوکه شده خود است.
در نامه جدیدی که امیرخان متقی وزیرخارجه طالبان خطاب به اعضای کنگره امریکا نوشته، این مقام طالبان تلاش کرده است با هموار کردن راه تعامل با واشنگتن، مسیر را برای آزادسازی میلیاردها دلار پول بلوکه شده افغانستان هموار کند. در این نامه آمده است: «ما معتقدیم که اجرای کامل و تعهد به توافق دوحه میتواند فصل جدیدی از روابط مثبت بین دو دولت و ملت را بگشاید که این امر به نفع هر دو کشور است. امارت اسلامی افغانستان به عنوان یک دولت مستقل و مسئول مشتاق است روابط مثبت با همه کشورهای جهان از جمله دولت ایالات متحده امریکا برقرار کند.» در این پیام متقی آمده است که از سال ۲۰۱۱ میلادی به این سو، آنها چندین دور مذاکره با سه اداره امریکایی در دوحه داشتهاند. در پیام وی تصریح شده: «جای تعجب است که با اعلام دولت جدید افغانستان، دولت امریکا محدودیتی بر ذخایر بانک مرکزی ما وضع کرد. این برخلاف انتظارات ما و توافق دوحه است.»
امریکا مسئولانه عمل کند
با این حال روز جمعه تام وست، فرستاده ویژه امریکا برای نخستین گام و قبل از آزادسازی داراییها، به رسمیت شناخته شدن طالبان را نیز مشروط به شروطی کرد که شامل مبارزه با تروریسم، تشکیل دولت فراگیر و احترام به حقوق اقلیتهاست. وست در یک رشته توئیت اعلام کرد که پیام طالبان به کنگره امریکا که در آن خواستار اعتمادسازی با واشنگتن برای جلوگیری از یک فاجعه انسانی در افغانستان شده در واقع تحریف حقایق در مورد وضعیت افغانستان بوده است. وی اگرچه به کمک ۴۷۴ میلیون دلاری کشورش به افغانستان در سال جاری اشاره کرد، اما گفت که مقامات امریکا تأکید کرده بودند که اگر به جای مذاکره با افغانها به دنبال کنترل نظامی باشند، کمکهای حیاتی غیرانسانی جامعه بینالملل متوقف خواهد شد و آنچه اتفاق افتاده هم در واقع تحقق همین هشدار است. وست تصریح کرد که ایالات متحده به هوشیاری خود مقابل طالبان ادامه خواهد داد. عبدالقهار بلخی، سخنگوی وزارت خارجه طالبان در واکنش به سخنان وست از امریکا خواست در برابر افغانستان رفتاری مسئولانه داشته باشد. وی در توئیتی نوشت: «اظهارات نماینده ویژه امریکا مبنی بر اینکه افغانستان پیش از آگوست با بحران انسانی مواجه بود، اعترافی صادقانه است. این درست است که مشکلات اقتصادی [از دولت اشرف غنی]به دولت جدید به ارث رسیده است؛ بنابراین همه باید مسئولیتهای خود را برای رسیدگی به این موضوع انجام دهند.»
سازمان ملل در بحران افغانستان اقدام کند
در کنگره نیز نگاه مثبتی به نامه متقی و آزادسازی داراییها وجود ندارد. لیندسی گراهام و مایکل والتز اعضای جمهوریخواه کنگره در نامهای به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، تأکید کردهاند که به هر قیمتی از به رسمیت شناختن بینالمللی طالبان جلوگیری شود، چرا که به زعم این افراد، طالبان بهدلیل رفتارش مستحق به رسمیت شناختهشدن نیست. لغو نشدن تحریمهای سازمان ملل علیه طالبان و جلوگیری از اینکه طالبان کرسی افغانستان را در این سازمان در اختیار بگیرد، دیگر خواسته گراهام و والتز است. آنها معتقدند که عضویت طالبان در سازمان ملل، مشروعیت این سازمان را زیر سؤال میبرد. نقض حقوق زنان و آزادی بیان، ارتباط با سازمانهای تروریستی و قتل همکاران پیشین نیروهای امریکایی مواردی است که گراهام و والتز در راستای خواسته خود به آنها اشاره کردهاند. گراهام و والتز در نامه خود با اشاره به بحران بشری در افغانستان، سازمان ملل را مسئول کمک به افراد نیازمند دانسته است؛ آنهم به شیوهای که طالبان از آن استفاده نکند.