کار بسکتبال ایران در گروه مرگ بازی‌های المپیک با قعرنشینی تمام شد. همگروهی با تیم‌های قدرتمند و مدعی امریکا و فرانسه کار شاگردان مهران شاهین‌طبع را از همان ابتدا سخت کرد و سه باخت پی‌در‌پی نیز قابل پیش‌بینی بود. خروس‌ها آخرین حریفمان در المپیک ۲۰۲۰ بودند، دیداری که فرانسه با حضور ستاره‌هایش آن را با پیروزی ۷۹ بر ۶۲ پشت سر گذاشت. بسکتبال در توکیو تجربه‌ای تازه برای خود اندوخت، تجربه رویارویی با قدرت‌های اول بسکتبال جهان. تجربه‌ای که هرچند تلخ و گزنده بود، اما به‌طور حتم به کار بسکتبال ایران خواهد آمد.
بسکتبال ایران سومین حضورش در بازی‌های المپیک را تجربه کرد؛ بعد از المپیک ۱۹۴۸ و ۲۰۰۸، توکیو ۲۰۲۰ سومین محک بسکتبال ما در میان بهترین‌های جهان بود. آوردگاهی که ملی‌پوشان با تیم اول جهان (امریکا)، تیم هفتم دنیا (فرانسه) و چک که در رده دوازدهم رده‌بندی فیبا ایستاده همگروه بودند. مصاف با چک نخستین بازی ما در سایتاما آره‌نا بود و نتیجه تلاش بسکتبالیست‌های ایرانی با شکست نزدیک ۸۴ بر ۷۸ همراه شد. پس از آن قدرت اول بسکتبال جهان را در پیش داشتیم و با توجه به ظرفیت‌های بسکتبال کشورمان هیچ‌کس انتظار خلق شگفتی از ملی‌پوشان ایران را نداشت. اگرچه برخی‌ها از شکست با اختلاف ۵۴ امتیازی انتقاد کردند، ولی با در نظر گرفتن اختلاف سطح بسکتبال امریکا با بسکتبال ایران، آسیا و حتی سایر قدرت‌های این رشته چندان نباید از باخت ۱۲۰ بر ۶۶ تعجب کرد. در مقابل فرانسه، بازیکنان کشورمان کمی باتجربه‌تر ظاهر شدند و در نهایت جایگاه آخر گروه A رقابت‌های بسکتبال المپیک توکیو به ایران اختصاص یافت.
با این حال سرمربی تیم ملی از عملکرد بازیکنانش در این بازی‌ها ابراز رضایت کرد. مهران شاهین‌طبع که قبل از سفر به توکیو از پایان یافتن مأموریتش پس از سه سال حضور روی نیمکت تیم ملی سخن گفته بود با اشاره به تلاش شاگردان اظهار داشت: «فرانسه تیم بسیار خوبی است و بازیکنانش در لیگ‌های معتبر بازی می‌کنند. بازی با این تیم متعادل بود و اگر آسیب‌دیدگی حامد و برخی از بازیکنان نبود شرایط بهتری داشتیم. به جز امریکا مقابل تیم چک و فرانسه بازی متعادلی انجام دادیم. به نظرم باید مقابل این دو تیم با تمرکز بیشتری بازی می‌کردیم، ولی در مجموع عملکرد بازیکنان رضایت‌بخش بود. بسکتبال قابل مقایسه با هیچ رشته‌ای نیست و باید برای رسیدن به نتیجه بیشتر تلاش کرد. تمام تیم‌ها، بازیکنان‌شان همیشه در حال بازی و در شرایط مسابقه هستند. کشور‌هایی مثل ژاپن را دیدید که در این بازی‌ها چه نتایجی کسب کردند. سعی کردیم در این مسابقات بازی‌های باکیفیتی انجام دهیم و عملکردمان قابل قبول بود. از بازیکنان تیم تشکر می‌کنم که با تمام توان تلاش کردند.»
کاپیتان نیکخواه با اینکه به صورت ضمنی اعلام بازنشستگی از تیم ملی کرده است، اما همچنان حاضر است به تیم کشورش کمک کند. صمد نیکخواه‌بهرامی به ۲۴ سال حضورش در تیم ملی ایران اشاره کرد: «به احتمال زیاد آخرین مسابقه ملی‌ام بود. اولین بار ۱۷ سال داشتم که به تیم ملی دعوت شدم و حدود ۲۴ سال با تمام وجود بازی کردم. همیشه سعی کردم بهترین باشم. در برخی رویداد‌ها بهتر بودم و برخی دیگر خیلی خوب نبودم، اما با تمام وجود کار کردم. اگر احساس کنم هر لحظه حتی در سن ۷۰ سالگی با آب و حوله می‌توانم به بچه‌ها کمک کنم، حتماً آن را انجام می‌دهم. از دو سال پیش نیز گفتم تا بعد از المپیک را حتماً بازی می‌کنم و تابستان به تابستان جلو می‌روم و تصمیم می‌گیرم. از طرفی تا تورنمنت بعدی فاصله زیاد است و مشکلات شخصی هم دارم.» کاپیتان تیم ملی با تأکید بر بالا رفتن تمرکز بازیکنان در بازی آخر گفت: «به غیر از بازی با امریکا در دو بازی دیگر خودمان خیلی خوب کار کردیم و بازی قابل احترامی به نمایش گذاشتیم. در بازی با امریکا خیلی خوب نبودیم، اما در بازی مقابل فرانسه تمرکز زیادی داشتیم. این‌گونه بازی‌هاست که به بسکتبال ایران کمک می‌کند. آنچه ما از این المپیک می‌خواستیم تجربه حضور در آن و ایجاد خودباوری و اعتماد به نفس در بچه‌ها بود که فکر می‌کنم توانستیم به دست آوریم. هدف ما قهرمانی نبود، بلکه این بود که در این رویداد بزرگ تجربه کسب کنیم. هیچ وقت شما نمی‌توانید با پیکان در مسابقات فرمول یک انتظار قهرمانی داشته باشید.»
بهترین بازیکن ایران مقابل فرانسه، اما قصد خداحافظی ندارد. حامد حدادی سنتر باتجربه تیم ملی در این بازی با مصدومیتی که داشت ۱۸امتیاز کسب کرد و به گفته خودش همچنان در تورنمنت‌های مهم پیراهن تیم ملی را به تن خواهد کرد: «همیشه گفتم، ما هر چند سال یک‌بار شانس بازی با تیم‌های بزرگ را داریم و باید از این فرصت‌ها بهترین استفاده را کنیم. به خاطر مصدومیتی که داشتم، نمی‌خواستم بازی کنم، اما با خوردن مسکن تمام تلاشم را کردم. فعلاً قصد خداحافظی از تیم ملی را ندارم، اما سعی می‌کنم کمتر باشم و فقط برای بازی‌های مهم حضور پیدا کنم. دوست دارم تا وقتی که می‌توانم امتیازآور باشم به تیم ملی کمک کنم. همه می‌گویند که سن من بالا رفته، اما بازیکنانی هستند در کشور‌های مختلف که تا ۴۰ سالگی بازی می‌کنند.»
