محمد مهدي نيك ضمير
گويا اعتراضات جامعه و فعالان زن به رويكرد و عملكرد دولت روحاني نه تنها پاياني نداشته بلكه با ارائه بودجه سال 97 وارد فاز تازهاي نيز شده است.
اين روزها در حالي انتقادات بيشماري نسبت به كاهش اعتبارات حوزه زنان در بودجه ۹۷ طرح و بيان ميشود كه در دوازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوري، كمپين انتخاباتي و حاميان رئيسجمهور منتخب ضمن اشاره به وعدههاي روحاني از قبل از آغاز به كار دولت يازدهم همچون «ايجاد فرصتهاي برابر براي زنان»، «اشتغال زنان»، «مخالفت با تفكيك جنسيتي و محروم شدن دختران از انتخاب بعضي رشتهها»، «بازنگري در فقه اسلامي براي حمايت از زنان» و... بر وعده روحاني مبني بر «وزارت زنان بر وزارتخانهها» تأكيد كرده و به فعاليتهاي انتخاباتي خود شدت بخشيدند.
در اين ميان اما گرچه برخي از مطالبات زنان در حوزه سياسي و كسب پست و منصب پس از انتخابات و در جريان چينش كابينه طرح و پيگيري و با انتقادات بيشماري نيز روبهرو شد، اما گذر زمان و فروكاهش انتقادات ادامه داشت، تا اينكه بودجه سال 97 دور جديدي از انتقادات از دولت روحاني را كليد زد.
جامعه زنان اين بار و به صورت يكپارچه نسبت به كاهش برخي اعتبارات حوزه زنان انتقاد و با اشاره به نقش كاهش بودجه در اين زمينه نسبت به تأثير آن در افزايش آسيبهاي اجتماعي به عنوان يكي از ضرورتهاي اصلي در تلاشها براي كاهش آن به ويژه در برنامه ششم توسعه تأكيد كردند.
بر اساس بررسيهاي صورت گرفته در شرايطي كه انتظار ميرفت با توجه به افزايش ۲۰درصدي زنان سرپرست خانوار طي پنج سال گذشته، اين بخش از زنان سهم بيشتري را در بودجه به خود اختصاص دهند، اما متأسفانه در بودجه پيشبيني شده سال ۱۳۹۷، ۱۴ ميليارد و ۶۰۰ميليون تومان براي آنان در نظر گرفته شده كه در مقايسه با امسال ۴۰ درصدي كاهش نشان ميدهد.
در اين ميان اما آنچه نگراني را در اين زمينه دو چندان كرده، توجه به اين نكته اساسي است كه از حدود 3ميليون زن سرپرست خانوار حدود 40 درصد آنان تحث پوشش نهادهاي حمايتي قرار داشته و با توجه به كاهش 40 درصدي بودجه در اين زمينه شاهد مستعد شدن اين بخش از زنان در خصوص آسيبهاي اجتماعي هستيم.
از ديگر سو براي درك تصوير مناسبتر در خصوص انتقادات نسبت به كاهش بودجه زنان سرپرست خانوار، ميتوان مجموعه اين انتقادات را در محورهاي زير خلاصه كرد:
- بايد تأكيد داشت كه طرح توانمندسازي زنان سرپرست خانوار از اولويتهاي كلان فرابخشي بود، يعني يك طرح بسيار مهم براي برنامه پنج ساله بود، اما اعتباراتش به جاي آنكه زياد شود كم شده و از ۲۰ ميليارد به ۱۵ ميليارد كاهش يافته است.
- در حالي كه طبق برنامه ششم توسعه بنا بود طي يك طرح بيمه زنان خانهدار با بيش از سه فرزند مورد توجه قرار گيرد، اما اعتبار اين طرح در بودجه بيش از 30 درصد كاهش داشته است.
- با توجه به اينكه مطالبات زنان و درك خواست و رفع مشكلات آنها بايد مورد تأكيد و توجه اساسي قرار ميگرفت، شاهد افزايش 38 درصدي بودجه معاونت زنان در بخش بروكراتيك هستيم.
- با وجود افزايش هزينههاي زندگي و ازدياد جواناني كه در صف ازدواج قرار دارند و مشكلات عديدهاي كه در مسير قرار دارد؛ متأسفانه در رديف وام ازدواج در لايحه بودجه هيچ تغييري رخ نداده است.
- با وجود اينكه رئيسجمهور در خصوص بودجه سال 97 گفته بود كه اين بودجه ضدفقر خواهد بود، اما واقعيت موجود بيانگر آن است كه در اين بودجه زنان سرپرست خانوار كه جزو طبقه حساس و فقير هستند، مورد پوشش واقع نشدهاند.
در مجموع با توجه به مطالب گفته شده ميتوان تأكيد كرد از دولت انتظار ميرود با توجه به شعارهايي كه در زمينه تقويت جايگاه و شرايط زنان مطرح كرده، به مسائل حمايتي آنها اهميت داده و كاش اين مهم را در ارائه بودجه سال 97 عملياتي ميساخت.