«بار ديگر به رهبران احمقمان هشدار ميدهيم به سوريه حمله نكنيد، اگر اين كار را بكنيد خيلي چيزهاي بدي اتفاق خواهد افتاد و از اين جنگ امريكا چيزي به دست نميآورد»، اين توئيتي است كه دونالد ترامپ در 5 سپتامبر 2013 نوشته است، زماني كه باراك اوباما، رئيسجمهور پيشين امريكا تا آستانه حمله نظامي مستقيم به سوريه به بهانه حملات شيميايي غوطه شرقي پيش رفت اما حالا ترامپ بدون توجه به توصيههاي قبلي خود، دستور حمله نظامي «محدود» به يك پايگاه هوايي سوريه را بر اساس بهانه تكراري شيميايي داد كه باعث تعجب طرفداران و مخالفان خود شده و سؤالهاي زيادي را درباره اهداف و نيات ترامپ از اين اقدام غافلگيرانه در ذهن ناظران ايجاد كرده. پاسخ به اين سؤالات يك چيز را از هماكنون مشخص ميكند و آن اينكه رؤساي جمهور امريكا از گذشته درس نميگيرند و براي پيشبرد اهداف استعماري خود حتي «شرم» ندارند كه به مثابه نيروي هوايي داعش و القاعده عمل كنند. تنها ساعتي پس از اصابت موشكهاي هاواك امريكايي به پايگاه هوايي در مركز سوريه، شبهنظاميان داعش به سمت مناطق مجاور پيشروي كردند.
به گزارش «جوان» اوايل روز گذشته (جمعه) وزارت دفاع امريكا اعلام كرد با ۵۹ فروند موشك كروز پايگاه هوايي «شعيرات» واقع در مركز سوريه را هدف حملات خود قرار داد. دولت سوريه با تأييد اين حمله از كشته شدن پنج نظامي سوري و زخمي شدن ۹ نفر ديگر در حمله موشكي امريكا به پايگاه هوايي سوريه خبر داد. همچنين منابع روسي خبر دادند 9 فروند جنگنده متعلق به ارتش سوريه در اين حملات از بين رفته و خسارت زيادي به اين پايگاه هوايي وارد شده است. مقامات امريكايي دليل اين حمله را واكنش به انفجارهاي شيميايي روز سهشنبه در استان ادلب عنوان كردند. ترامپ نيز به نوبه خود طي بيانيهاي سعي كرد خود را مدافع حقوق بشر نشان دهد و با ديكتاتور خواندن بشار اسد مدعي شد: «بر سر اينكه سوريه از تسليحات شيميايي ممنوعه استفاده كرده است هيچ بحثي نيست». اين ادعاي ترامپ در حالي است كه كمتر از چهار روز از انفجار شيميايي در شهر خان شيخون واقع در استان ادلب ميگذرد. روسيه و سوريه تأكيد دارند كه يك انبار شيميايي متعلق به القاعده را هدف قرار دادهاند و شواهد زيادي دارند كه باعث ميشود درباره ادعاي غرب شك كرد. خبر انفجار شيميايي را رويترز براي اولينبار به نقل از يك پاكستاني بزرگ شده در انگليس به نام «شجاع اسلام» منتشر كرد كه اسناد زيادي درباره همكاري با القاعده و داعش وجود دارد. باوجود اين، از همان زمان انتشار خبر از مواضعي كه مقامات امريكايي گرفتند معلوم بود كه آنها بنابر گفته ترامپ تصميم گرفتهاند «اتفاقي بيفتد.»
نيت ترامپ
درباره نيت ترامپ از اين حمله فرضيههاي مختلفي مطرح شده است. عدهاي آن را نمايشي عنوان كردند كه به دنبال فرار از چالش سياست داخلي به ويژه بحث رابطه ترامپ با پوتين صورت ميگيرد. با اين حمله ترامپ ميخواهد بگويد كه نه تنها «آدم روسها» نيست بلكه در صورت لزوم حاضر است عليه منافع مسكو اقدام نظامي انجام دهد. بر اين اساس اين اقدام ترامپ نمايشي و نمادين خواهد بود. به ويژه آنكه پنتاگون تأييد كرده است كه پيش از حمله، روسيه را از عمليات قريبالوقوع مطلع كرده بود تا به هواپيماها يا پرسنل روس در سوريه آسيبي وارد نشود. ماكس فيشر، تحليلگر سياست خارجي امريكا و ستوننويس نيويورك تايمز در صفحه توئيتر خود آورده است: «اگر اين حمله با هشدار قبلي به روسيه صورت گرفته است پس اين حملات عمدتاً نمادين به نظر ميرسد و تأثير كمي بر رفتار و محاسبات رژيم خواهد داشت.» مت پريس خبرنگار لس آنجلس تايمز هم نوشت: «تلويزيونهاي كابلي بيشتر ويدئوي شيلك موشكها ر ا نشان ميدهند تا اين استراتژي بلندمدت ما را در سوريه تشريح كنند.»
از سوي ديگر اين احتمال وجود دارد كه دولت امريكا با اين حمله درصدد واكنش روسيه است تا زمينههاي تغيير موازنه قوا به ضرر محور تهران، مسكو و دمشق را فراهم آورد. مقامات روسي ضمن اينكه سياست شفاف و جدي را در مقابل اين حملات اتخاذ كردند، متعهد شدند سيستم دفاعي سوريه را تقويت كنند. روسيه در بيانيهاي به حمله موشكي امريكا به استان حمص سوريه، واكنش نشان داد و آن را برخلاف حق حاكميت كشورها و بر اساس يك بهانه ساختگي دانست. كاخ كرملين در اين بيانيه آورده است: پوتين حملات امريكا را تلاش اين كشور براي منحرف كردن اذهان عمومي از كشته شدن غيرنظاميان در عراق ميداند و اعتقاد دارد كه اين حملات تجاوز به كشوري داراي حق حاكميت است. اين بيانيه ميافزايد: «حمله موشكي بر خلاف قوانين بينالمللي است و آسيب بالايي به روابط روسيه و امريكا وارد ميكند و مانع از شكلگيري يك ائتلاف منسجم جهاني عليه تروريسم ميشود.» سرگئي لاوروف، وزير امور خارجه روسيه، ضمن تجاوزكارانه خواندن حمله امريكا، تأكيد كرد كه اقدام نيروهاي امريكايي، مسكو را به ياد تجاوز به عراق در سال 2003 انداخت كه بدون اجازه شوراي امنيت صورت گرفت. وي اعلام كرد كه تمام همكاريها بين امريكا و روسيه در سوريه متوقف ميشود. وزارت دفاع روسيه نيز اعلام كرده روشن است حمله نظامي به شعيرات مدتها پيش برنامهريزي شده بود و تأكيد كرده كه تأثير اين حمله از بعد نظامي چندان زياد نيست. بنابر اعلام وزارت دفاع روسيه، از 59 موشكي كه از روي ناوهاي امريكايي به سوي پايگاه هوايي الشعيرات سوريه شليك شده، تنها 23 فروند به هدف اصابت كردهاند. وزارت دفاع روسيه همچنين تأكيد كرده است كه مسكو اقدام به تقويت توان دفاع ضدموشكي سوريه خواهد كرد. از ديگر دلايلي كه براي تصميم ناگهاني ترامپ مطرح شده نقش پترو دلارهاي عربستان سعودي است. ناظران معتقدند ترامپ با اين اقدام دلارهاي بيشتري از اعراب دريافت خواهد كرد و آنها امتيازهاي بيشتر به رئيسجمهور «تاجر پيشه» امريكا خواهند داد.
فرصت داعش
درحالي كه درباره اهداف و نيت ترامپ از اين حمله گمانهزنيهاي زيادي ميشود اما آنچه مسلم است اينكه امريكا نيروهاي هوايي خود را در خدمت داعش قرار داده است. پايگاه هوايياي كه هدف قرار گرفت نقش مهمي در مبارزه با داعش در مركز سوريه داشت و همچنين ارتش سوريه از اين پايگاه به مناطق تحت محاصره ديرالزور كمك رساني ميكرد. شبكه الميادين گزارش داد كه ساعاتي پس از حمله امريكا به حمص، داعش حمله خود را به سوي تدمر در استان حمص آغاز كرده است. هر چند منابع خبري گزارش دادند ارتش سوريه و نيروهاي مقاومت ضمن دفع حملات داعش در ريف حمص، موفق شدند سه منطقه را از اشغال داعش آزاد كنند و شماري از اين تروريستها را از پاي درآورند. خبرگزاري اسپوتنيك به نقل از يك فرمانده سوري گزارش داد كه ارتش سوريه در جنوب شرق تدمر پاتك خود عليه داعش را آغاز كرده و موفق به پيشروي شده است.
در همين حال، فرماندهي كل ارتش و نيروهاي مسلح سوريه ضمن محكوميت حمله امريكا به حمص، تأكيد كرد كه اين تجاوز ميتواند پيامهاي اشتباهي به گروههاي تروريستي داشته باشد و سبب شود كه آنها در آينده هر گاه در ميدان نبرد شكست خوردند، از سلاح شيميايي استفاده كنند. در اين بيانيه آمده است: «اين تجاوز امريكا كه محكوم است، بر تداوم راهبرد اشتباه امريكا دلالت دارد و روند مبارزه با تروريسم را كه ارتش سوريه در حال انجام آن است، از بين برد و امريكا را شريك داعش و النصره و ساير گروههاي تروريستي قرار داده است كه از روز نخست جنگ ظالمانه به سوريه عادت داشتهاند كه به مراكز ارتش و پايگاههاي نظامي سوريه حمله كنند. » دفتر رياست جمهوري سوريه نيز در پيامي اقدام امريكا را «رفتاري نابخردانه و غيرمسئولانه» خواند و اعلام كرد: «تجاوز امريكا اراده ما را براي درهم كوبيدن تروريستها و بالا بردن روند حمله به آنها در هر جايي كه باشند، بيشتر كرده است.»
واكنشها
اما كشورهاي اروپايي از حمله نظامي امريكا به سوريه با احتياط حمايت كردند. وزير خارجه فرانسه در گفتوگويي تلويزيوني گفت كشورش احتمالاً به اقدام نظامي امريكا در سوريه ملحق خواهد شد اما با اين وجود گفتوگوهاي ديپلماتيك بهتر از راه نظامي است. «آنگلا مركل» صدراعظم آلمان و «فرانسوا اولاند» رئيسجمهور فرانسه با انتشار بيانيهاي مشترك، دولت «بشار اسد» رئيسجمهور سوريه را به تنهايي مسئول حمله شيميايي در سوريه دانستند. اين دو مقام اروپايي همچنين اعلام كردند كه دولت اسد به تنهايي مسئول حمله امريكا به سوريه است. با اين وجود «مايكل فالون» وزير دفاع انگليس در واكنش به حمله موشكي امريكا به پايگاه هوايي «الشعيرات» در استان حمص سوريه، گفت كه واشنگتن درخواستي از ما براي مشاركت در حمله به سوريه نكرده است. بنا بر اعلام شبكه العربيه، فالون افزود: حمله امريكا را آغازي براي حمله نظامي همهجانبه نميدانيم و ما دائما با فرماندهان امريكايي در رابطه با حمله موشكي، در ارتباط بوديم.
از سوي ديگر، مقامات مختلف رژيم صهيونيستي با نخستوزير اين رژيم همراه شدند و خوشحالي بيحد و مرز خود از حمله امريكا به خاك سوريه را نشان دادند؛ رئيس اطلاعات رژيم مذكور، اين حمله را پيامي واضح به محور ايران توصيف كرد. دفتر «بنيامين نتانياهو» نخستوزير رژيم صهيونيستي تنها حدود سه ساعت پس از اين حمله بيانيهاي صادر و از آن اعلام حمايت كامل كرد. «اسرائيل كاتص» رئيس اطلاعات رژيم صهيونيستي در واكنش به حمله مذكور گفت: حمله به سوريه، پاسخي مطلوب به تجاوز از خطوط قرمز بود و اين حمله اهميتي راهبردي داشت. «موشه يعلون» وزير سابق امنيت رژيم صهيونيستي گفت: امريكا به ايفاي نقش اخلاقي كه در دولت باراك اوباما عقبگرد داشت، بازگشته است. پس از اعلام حمايت رژيم صهيونيستي و معارضان سوري از حمله امريكا به سوريه، عربستان نيز حمايت كامل خود را اعلام كرد. يك مقام مسئول وابسته به وزارت كشور عربستان در گفتوگو با خبرگزاري دولتي عربستان «واس»، دولت سوريه را مسئول هدف قرار گرفتن اين كشور دانست و تصميم «دونالد ترامپ» رئيسجمهور امريكا را در اين خصوص ستود. اين تصميم از معدود تصميمهايي بود كه توسط مخالفان سرسخت داخلي ترامپ مورد حمايت و تحسين قرار گرفت. جان مك كين و ليندزي گراهام از سناتورهاي جمهوريخواه و جنگطلب كه روابط پرتنشي با ترامپ دارند با صدور بيانيهاي از اين اقدام وي حمايت كردهاند. اين دو سناتور گفتند: «برخلاف دولت قبلي (اوباما)، پرزيدنت ترامپ با يك لحظه سرنوشتساز در مورد سوريه كه مواجه شد دست به اقدام زد. او شايستگي آن را دارد كه براي اين كار مورد حمايت مردم امريكا قرار بگيرد.» «ابراهيم كالين» سخنگوي رياست جمهوري تركيه ضمن اعلام حمايت از حمله موشكي امريكا به خاك سوريه، خواستار ايجاد منطقه پرواز ممنوع بر فراز سوريه شد. كالين با بيان اينكه حمله به سوريه يك اقدام مثبت توسط امريكا بود، گفت: بايد براي جلوگيري از كشتار بيشتر مردم، منطقه پرواز ممنوع برفراز سوريه و همچنين منطقه امني در شمال اين كشور تشكيل شود. اعلام حمايت عربستان و رژيم صهيونيستي از حملات امريكا واكنش مقامات سوري را در پي داشت. بثنيه شعبان، مشاور بشار اسد رئيسجمهور سوريه در مصاحبه با الميادين گفت: «كشورهايي كه خود را كشورهاي عربي مينامند و از جنگها در سوريه، يمن و ليبي حمايت مالي ميكنند هيچ ارتباطي با عربيگرايي ندارند. هماهنگي عربستان، اسرائيل و امريكا در حال حاضر آشكارتر شده است.»
***
ظريف: امريکا در طرف القاعده و داعش ميجنگد
محمد جواد ظريف، وزير امور خارجه ايران روز جمعه در سه پيام توئيتري پياپي، از حمله امريكا به يك پايگاه هوايي در سوريه انتقاد كرد.
وي در پيام اول خود نوشت: «به عنوان تنها قرباني استفاده وسيع از تسليحات شيميايي در دوران اخير (توسط صدام در دهه 80 ميلادي)، ايران استفاده از تمام انواع تسليحات كشتار جمعي توسط هركسي عليه هر كس ديگر را محكوم ميكند.» وي در توئيت دوم خود افزود: «امريكا در دهه 80 ميلادي به صدام كمك كرد تا عليه ايران از سلاح شيميايي استفاده كند، [اما] سپس با ادعاهاي مجعول در خصوص تسليحات شيميايي به استفاده از نيروي نظامي پناه برد، اول در سال 2003 و اكنون در سوريه.» آقاي ظريف در سومين پيام خود در شبكه اجتماعي توئيتر نوشت: «دو دهه از واقعه 11 سپتامبر نگذشته كه نيروهاي نظامي امريكا در يك جبهه در كنار القاعده و داعش در يمن و سوريه ميجنگند. وقت آن رسيده كه به تبليغات جنجالي و مخفيكاري پايان داده شود.»
دست آقای ترامپ درد نکنه . دست منافقین داعش درد نکنه . واقعا دست مریضا
