در محدوده منطقه 4 شهرداری اصفهان درست در چند کیلومتری مناطق خوش نشین ، مشاهده صحنه عبور فاضلاب از میان کوچه ها، زباله های انباشت شده و بازی کودکان معصوم میان تلی از فاضلاب منازل و زباله، محرومیت و بی توجهی در منطقه ای در کلانشهر اصفهان را به وضوح نشان می دهد. آری ! اینجا "روشن دشت" است؛ یکی از مناطق شرق اصفهان که مواردي همچون نبود سيستم دفع فاضلاب، عدم پاسخگويي سيستم قديمي سبتينگ اين منطقه و افزايش جمعيت آن طي سال هاي اخير سبب شده فاضلاب اين منطقه در وضعيتي نامناسب و بعضاً در کوچه و خيابان روان شود.
***
ريشه هاي بروز مشکلات فعلي براي ارائه خدمات شهري به ساکنان منطقه روشن دشت، از آنجایی آغاز شد که قبل از الحاق اين منطقه به شهر اصفهان، از سوي بخشداري تفکيک هايي در اين منطقه صورت گرفت و پروانه ساخت به افراد داده شد. پس از الحاق روشن دشت به اصفهان در سال 86 ، صاحبان پلاک هاي اين منطقه درخواست صدور پروانه ساخت طبقاتي کردند که به سبب عدم پيش بيني ارائه خدمات شهري در اين منطقه با اين درخواست ها موافقت نشد.
آن زمان بالغ بر سه هزار پلاک در منطقه روشن دشت تفکيک شد، اما اکنون فقط حدود 25 درصد اين پلاک ها ساخته شده و مردم در آن ساکن هستند.
یکی از ساکنان منطقه روشن دشت در گفت و گو با خبرنگار "جوان" می گوید: سالهاست که ساکنان روشن دشت و چند منطقه اطراف آن از نبود فاضلاب در رنج و عذاب به سر می برند و فاضلاب منازل به سمت خیابان اصلی سرازیر می شود و گاهی با همین فاضلاب ها فضای سبز و بلوار وسط خیابان ها را آبیاری می کنند.
فریده فصیحی می افزاید: این منطقه زیر نظر شهرداری منطقه چهار اصفهان است ؛ به این معنا که همان عوارضی را که شهروندان مناطق بالا شهر اصفهان پرداخت می کنند، شهروندان روشن دشت نیز پرداخت می کنند اما فاصله ارایه خدمات شهری به ما نسبت به ساکنان جنوب شهر اصفهان از زمین تا آسمان است.
متأسفانه فاضلاب بالادست شهرک روشن دشت به منازل مسکونی پایین دست نفوذ می کند و مشکلاتی برای اهالی این منطقه به وجود آورده است.
گویا بخشداری در گذشته كانال كشي، زه كشي و دفع آبهاي سطحي در روشن دشت و شهرک زاینده رود را به صورت نیمه کاره رها کرده و در این مدت برخی از اهالی این شهرک خروجی شبکه فاضلاب خود را به صورت خلاف به خط زهکشی متصل کرده اند که به همین دلیل در کنار معابر این محدوده بوی تعفن فاضلاب ایجاد شده است.
بنا به گفته اهالی، منطقه روشن دشت بدون هیچ مطالعه ای از لحاظ ژئو فیزیکی و زمین شناسی احداث شده و در نظر نگرفتن این مباحث منجر شده معضلاتی گریبانگیر شهروندان و شهرداری شود چرا که خاک این شهرک به دلیل سنگلاخی بودن، آب را در خود نفوذ نمی دهد و باعث می شود فاضلاب بالادست شهرک روشن دشت به منازل مسکونی پایین دست سرایت کند و مشکلاتی برای اهالی این منطقه به وجود آورد.
نیازبه 200 میلیارد ریال اعتبار
مدت هاست از سوي استانداری و شهرداری اصفهان به اهالی منطقه روشن دشت و چند محله دیگر اطراف آن برای حل مشکلات شبکه آب و فاضلاب وعده هایی داده شده است ؛ وعده هایی که هنوز در کما به سر می برند.
به دنبال طرح مشکلات ناشي از نبود شبکه فاضلاب در منطقه روشن دشت اصفهان، بارها مسئولان بازديدهایي از اين منطقه انجام داده و مسايل آن را مورد بررسي قرار داده اند و رفع مشکلات موجود توسط آب و فاضلاب استان به صورت جدي مطالبه شده است.
پيگيري هاي اخیر مسئولان نیز سبب شده شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان براي حل مشکل فاضلاب اين منطقه به جاي استفاده از روش سبتينگ، طراحي يک شبکه منظم فاضلاب را براي حل ريشه اي اين مشکل در دستور کار قرار دهند.
قرار شد بخشي از بودجه لازم براي اجراي اين طرح از منابع مالي شرکت آب و فاضلاب استان و بخش ديگر هزينه ها به وسيله اعلام عمومي در منطقه روشن دشت و پذيرش متقاضيان دريافت انشعاب تأمين شود.
در این باره مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان در گفت و گو با "جوان" با تایید اینکه محور شرق اصفهان از جمله مناطق شهری کلان شهر اصفهان بوده که هنوز فاقد شبکه فاضلاب است ، می گوید: بر اساس مطالعات و طراحی های انجام شده منطقه های روشن دشت، دنارت، کانال ردان ، فیزدان، پینارت، روشن شهر ، شهرک زاینده رود، ارغوانیه و روستای سمسور در مجموع به 100کیلومتر شبکه جمع آوری فاضلاب نیاز دارند که از ابتدای منطقه سالن همایش های بین المللی اجلاس سران آغاز و به خیابان شریعتی و خوراسگان منتهی می شود .
هاشم امینی ادامه می دهد: از محور جی شیر نیز شبکه جمع آوری به سه راه پینارت منتهی و از طریق ایستگاه پمپاژ به کلکتور در حال اجرای قطر 1200 میلی متر خیابان شریعتی منتهی می شود.
وی با اشاره به اینکه در این مناطق حدود 50 هزار نفر ساکن هستند که شامل 11 هزار انشعاب فاضلاب می شود، می افزاید:اجرای این شبکه بر اساس برآورد سال جاری حداقل 200 میلیارد ریال اعتبار لازم دارد که منابع مالی شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان در تکاپوی تأمین آن در مدت زمان کوتاه است اما با توجه به اینکه اجرای شبکه های فاضلاب مستلزم منابع مالی کافی می باشد در این راستا علاوه بر استفاده از منابع داخلی ، از بودجه های عمرانی نیز باید استفاده شود تا مدت زمان اجرای آن کوتاه شود .
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان تصریح می کند: با توجه به وسعت انجام کار و میزان اعتبار بالای آن، پیش بینی می شود اجرای این طرح چند سال زمان ببرد که مدت اجرای آن بستگی به تأمین و تحقق اعتبار از منابع مالی دارد.
هنوز از سوی مسئولان بهداشت بروز بیماری شایعی در این منطقه گزارش نشده اما قطعاً وضعيت کنوني تجمع فاضلاب براي مردم و محيط زيست مشکلات جدي به دنبال خواهد داشت.
درست یک ماه پیش بود که در یکی از شهرک های تهران در یک روز 500 نفر راهی اورژانس شدند که پیگیری های به عمل آمده حاکی از آن بود بر اثر شکستگی لوله، فاضلاب وارد آب آشامیدنی منازل شده بود و همین امر باعث مسمومیت ساکنان شهرک شده بود. این مسأله برکناری چند مسئول را به همراه داشت.
مشکل باید اساسی حل شود نه مقطعی !
پس از اینکه مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان انجام هر چه سریعتر اجرای شبکه های فاضلاب را مستلزم منابع مالی دانست، خبرنگار ما بارها و بارها جهت پیگیری این موضوع و میزان تخصیص اعتبار به این طرح برای اجرای آن در حداقل زمان ممکن با استانداری اصفهان تماس گرفت اما مسئولان مربوطه از پاسخگویی امتناع و شانه خالی می کردند .
هر چند مشکلات در شهر اصفهان به قدری است که گویا به تنها چیزی که توجه نمی شود ، سلامتی مردم است و برخی مسئولان حداقل از جایگاه و پست سازمانی خود به فکر آبیاری زمین هایی نیستند که از فاضلاب تغذیه می کنند.
پیگیری های خبرنگارما ادامه یافت تا اینکه معاون فنی و اجرایی دفتر فنی استانداری اصفهان در تماسی با "جوان" به توضیح چگونگی تخصیص اعتبار پروژه فاضلاب روشن دشت و 9 محله اطراف آن پرداخته و می گوید: سالهاست در استانداری اصفهان با همکاری شرکت آب و فاضلاب استان و شهرداری منطقه 4 اصفهان به دنبال حل این مشکل بوده ایم اما رفع مشکل فاضلاب در محله های شرق اصفهان نیازمند اعتبارات فراوان است.
مجید کشاورز می افزاید: باید در شورای برنامه ریزی استانداری برای طرح فاضلاب شرق اعتباری خاص در نظر گرفته شود تا این مشکل نه به صورت مقطعی بلکه به شکل اساسی مرتفع شود.
وی با اشاره به اینکه منابع اعتباری در حیطه اختیارات معاونت برنامه ریزی استانداری اصفهان است ، ابراز امیدواری می کند در بودجه سال آینده رقم قابل توجهی برای پیشرفت هر چه سریعتر فاضلاب شرق اصفهان در نظر گرفته شود.
زندگي در فضاهای محروم شهر با افسردگي، هرج و مرج و فقدان خدمات شهری همراه است و در يك كلام زندگي سالم شهري در این محله ها جريان ندارد. بر اين اساس يكي از ضرورت هاي مهم برای مسئولان و مدیران شهری باید رسیدگی به مناطق محروم و کمی آن طرف تر از مرکز شهرها باشد.
به هر حال آنچه در تصاویر این گزارش نیز به چشم می خورد، این است که منطقه "روشن دشت" و روستاهای الحاقی به دلیل کمبود زیرساخت های خدماتی به پاشنه آشیل این منطقه تبدیل شده است.
امید است مسئولان اصفهان گوشه چشمی هم به حل مشکل فاضلاب شرق اصفهان که بوی تعفن آن تا میانه هسته مرکزی این شهر رسوخ کرده بیندازند و برای رفع این مشکل عزم خود را بیش از پیش جزم کنند تا ساکنان این مناطق نیز از کوچکترین حق خود "زندگی" بهره مند شوند.
