به گزارش «جوان»، نلسون ماندلا كه از چندي پيش در بيمارستان بستري بود سرانجام روز پنج‌شنبه به دليل بيماري سرطان ريه درگذشت. ماندلا در ماه‌هاي اخير چندين بار به دليل مشكلات جسماني در بيمارستان بستري شده بود. او در دهه 80، زماني كه زنداني شده بود، دچار بيماري سل شد. نلسون ماندلا اولين رئيس‌جمهوري سياه‌پوست آفريقاي جنوبي بود كه از سال ۱۹۹۴ به مدت پنج سال اين سمت را بر عهده داشت و بسياري او را پدر آفريقاي جنوبي مي‌دانند. ماندلا از سال 1962 به دليل مبارزه با نظام تبعيض نژادي حاكم بر آفريقاي جنوبي به زندان افتاد و تا سال 1990 در زندان بود.
وي روز يازدهم فوريه 1990 زماني كه پس از قريب به سه دهه تحمل حبس در رژيم آپارتايد از زندان آزاد شد، همه چشم‌هاي جهان به وي دوخته شد و پس از آزادي رئيس‌جمهور كشورش شد و مسير آشتي ملي در آفريقاي جنوبي را بنيان نهاد، اعتبار اكثريت سياه‌پوست اين كشور را به آنها بازگرداند و البته به سفيدپوستان نيز اطمينان خاطر داد كه تغيير چيز نگران كننده‌اي براي آنها نمي‌تواند باشد. در حالي كه اقليت سفيدپوستان آفريقاي جنوبي از بالاترين استاندارد زندگي قاره آفريقا كه برابر سطح زندگي در كشورهاي غربي جهان اول بود، برخوردار شده بودند، اكثريت سياه‌پوستان از لحاظ هرگونه استانداردي همچون درآمد، تحصيل و حتي ورود به ادارات دولتي مورد تبعيض قرار داشتند در اين شرايط بود كه نلسون ماندلا رهبري جنبش ضد آپارتايد را به دست گرفت. نلسون ماندلا به‌رغم حبس طولاني مدت، دشمنان سابق خود را بخشيد و به عنوان رئيس‌جمهوري وقت از تمام نژادها خواست براي دستيابي به آشتي ملي همكاري كنند. رهبر پيشين آفريقاي جنوبي، عليه آپارتايد (يا حاكميت اقليت سفيد بر كشور) مبارزه و در سال ۱۹۹۳ جايزه صلح نوبل را دريافت كرد. نلسون ماندلا نقش برجسته‌اي در برقراري صلح در ساير مناقشات به عهده داشت.
درگذشت ماندلا به يكي از مهم‌ترين خبرهاي داغ در سراسر جهان تبديل شد و بيشتر رهبران كشورهاي جهان مرگ وي را به خانواده و رهبران آفريقاي جنوبي تسليت گفتند. ميخائيل گورباچف آخرين رهبر اتحاد شوروي سابق روز جمعه به خبرگزاري ايتارتاس گفت: «ماندلا مردي بود كه شايسته است از طرف همه ما به خاطر آنچه انجام داد از وي تجليل به عمل آيد. ياد و خاطره او براي هميشه باقي خواهد ماند». محمود عباس رئيس تشكيلات خودگردان فلسطيني بامداد جمعه درگذشت نلسون ماندلا را تسليت گفت و در اظهاراتي افزود: « سوگوار رهبري بين‌المللي و بزرگ هستيم، ماندلا شجاع‌ترين و مهم‌ترين فردي در جهان بود كه از ما حمايت كرد». باراك اوباما رئيس‌جمهور امريكا دستور داد در پي درگذشت نلسون ماندلا رئيس‌جمهور سابق آفريقاي جنوبي پرچم امريكا تا شامگاه دوشنبه به حالت نيمه افراشته درآيد. اوباما در بيانيه‌اي رسمي افزود: «براي از دست دادن او گريه مي‌كنيم، اما ياد او را تا ابد زنده نگاه خواهيم داشت». ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهوري روسيه، در پيام تسليت خود افزوده است: «ماندلا با گذر از آزموني دشوار، تا به آخر به آرمان‌هاي انسانگرايانه و عدالت‌محور خود وفادار ماند و بدينگونه، فصلي از تاريخ آفريقا، كه با غلبه بر آپارتايد و برپايي آفريقاي جنوبي دموكراتيك آغاز شده بود، با نام نلسون ماندلا همراه است.»
اليزابت دوم، ملكه بريتانيا نيز ضمن ابراز تاثر عميق از درگذشت ماندلا، گفته است كه «او تلاشگري خستگي‌ناپذير براي پيشبرد منافع كشورش بود و ميراث برجاي مانده از او، صلحي است كه امروزه در آفريقاي جنوبي مشاهده مي‌كنيم.»
حسن روحاني، رئيس‌جمهوري ايران، در پيام خود به مناسبت درگذشت ماندلا، از وي با عنوان شخصيتي ممتاز ياد كرده كه «با پيوند اخلاق و سياست، شيريني بخشش در عين فراموش نكردن را حتي به زندانبانان و به بند‌كشندگان خود چشانيد و از خود خاطره كم‌نظيري براي جهان بشريت به جا گذاشت. شگفتي زندگي او در آن بود كه مي‌دانست چگونه زندگي كند.» محمد جواد ظريف وزير خارجه ايران نيز به درگذشت نلسون ماندلا واكنش نشان داد. به گفته ظريف، ماندلا با شجاعت و شفقت‌اش به بشريت الهام بخشيد.
ماندلا و دشمني با اسرائيل
ماندلا با توجه به سابقه تاريخي در مبارزه با رژيم نژادپرست آفريقاي جنوبي به طور طبيعي با هر حكومتي كه داراي عقايد نژادپرستانه بود، دشمني داشت. ماندلا با رژيم صهيونيستي كه امروزه به عنوان بزرگ‌ترين نماد نژادپرستي جهاني شناخته مي‌شود نيز دشمني ضمني داشت و روابط خوب آفريقاي جنوبي با اسرائيل، زماني كه ماندلا با رژيم آپارتايد آفريقاي جنوبي در حال مبارزه بود سبب شد تا ماندلا يك دشمني ديرينه نسبت به صهيونيست‌ها داشته باشد. وي از جمله كساني بود كه همواره از ملت فلسطين در مقابل صهيونيست‌ها دفاع مي‌كرد و معتقد بود كه مردم فلسطين بايد سرنوشت خودشان را تعيين كنند. ماندلا رابطه تقريباً با عشق و نفرت دوسويه با يهوديان و اسرائيل داشت. او اولين كارش را با يك شركت حقوقي يهودي در ژوهانسبورگ شروع كرد و برخي از نزديك‌ترين دوستان، مشاوران سياسي و همكاران تجاري او يهودي بودند. او با يهوديان مخالف نبود و حتي يهوديان آفريقاي جنوبي در مبارزه با آپارتايد او را كمك مي‌كردند و وي يهوديان را جدا از صهيونيست‌هاي نژادپرست مي‌دانست. زماني كه او به مشاوره يا پول نياز داشت، يهوديان اولين افرادي بودند كه ماندلا از آنها كمك مي‌خواست. اين دشمني را مي‌توان در اظهارت ماندلا درباره اسرائيل به وضوح مشاهده كرد. در سال 1990 ماندلا اسرائيل را يك دولت تروريستي ناميد و گفت كه ما تشكيلات خودگردان فلسطين را دولت تروريستي نمي‌دانيم و گفت كه اگر ما بخواهيم يك طرف را دولت تروريستي بدانيم اين دولت اسرائيل است، زيرا آنها هستند كه اعراب بي‌دفاع در سرزمينهاي اشغالي را مي‌كشند. در سفر به اسرائيل در سال 1999، عده‌اي از ماندلا پرسيدند كه چرا نهايتاً تصميم گرفته‌اي به اسرائيل سفر كني وي گفت كه براي بسياري از افرادي كه سؤال كردند چرا من به اينجا آمده‌ام مي‌گويم كه اسرائيل از نزديك با رژيم آپارتايد همكاري داشت و همچنين مي‌گويم من با بسياري از افرادي كه مردم ما را مثل حيوان كشتند نيز صلح كردم. ماندلا در سفر خود به ليبي نيز گفت كه ما خودمان را همراه عرب‌هاي فلسطيني در مبارزه براي آزادي فلسطين مي‌دانيم. هيچ شهروند آفريقاي جنوبي وجود ندارد كه حاضر نباشد در مبارزه مشروع عليه نژاد‌پرستان صهيونيست در كنار برادران فلسطيني خود نباشد و اين دشمني ماندلا از سياست‌‌هاي رژيم صهيونيستي را نشان مي‌دهد.
در سپتامبر 1990 در كنگره اصلاحات ژوهانسبورگ ماندلا گفت: « اگر صهيونيسم به معناي حق مردم يهود براي تسخير سرزمينهاي عربي و انكار حق مردم فلسطين براي خودگرداني است، ما چنين چيزي را محكوم مي‌كنيم. در ارتباط با دشمني ماندلا با صهيونيست‌ها خبرگزاري اسرائيلي در گزارش خود گفتند كه نلسون ماندلا ممكن است براي بسياري از مردم سمبل نيكي باشد، ولي براي يهوديان اسرائيل سمبل يهود‌ستيزي بوده است. با اين حال به‌رغم دشمني ماندلا با اسرائيل و طرفداري از فلسطين، شيمون پرز رئيس‌جمهور رژيم صهيونيستي و بنيامين نتانياهو نخست وزير، روز جمعه درگذشت وي را تسليت گفتند. ماندلا از روابط نظامي رژيم صهيونيستي با آپارتايد آفريقاي جنوبي متنفر بود و عاشقانه از سازمان آزادي بخش فلسطين (ساف) كه آن را به عنوان يك جنبش رهايي‌بخش مشابه جنبش خود مي‌ديد، حمايت مي‌كرد. او در حمايت از يهوديان در زندگينامه خود، با عنوان گام بلند براي آزادي نوشت: «من يهوديان را در مسائل مربوط به نژاد و سياست، روشنفكرتر از بسياري از سفيدپوستان يافته‌ام، شايد به اين دليل كه آنها خود در طول تاريخ قرباني تعصب بوده‌اند». ماندلا به طور آشكار حمايت خود از فلسطينيان را در سفر خود به سرزمينهاي اشغالي نشان داد. وي پس از سفر به سرزمينهاي اشغالي در 1999، به غزه رفت، جايي كه او با شور و شوق عرفات را در آغوش گرفت و استقلال فلسطين را تأييد كرد. او معتقد بود اسرائيل بايد از يك راه‌حل دو كشوري با فلسطيني‌ها مذاكره مي‌كرد و از تبديل شدن به يك «دولت آپارتايد» دو مليتي يا در معرض خطر جلوگيري مي‌كرد تا اينكه مانند آپارتايد آفريقاي جنوبي، به يك كشور منفور در سطح جهاني تبديل نشود.
جون به جونتون کنند خودتون نژاد پرستید تیتر ستارگان پارسی یعنی چه
