با دلارهايمان چه كنيم ؟ دلار پايين‌تر مي‌آيد يا بالا مي‌رود ؟ اين سه سؤالي است كه اين روزها از كارشناسان و خبرنگاران اقتصادي به كرات پرسيده مي‌شود، در حالي كه سيستم بانكي و بازارهاي پولي بايد براي آن تدبير كنند.
به گزارش «جوان»، يكي از دلايل طرح اين سؤالات نوسانات قيمتي رو به پايين اين روزهاست اما شايد دليل اصلي و ديگرش نداشتن جايگزين بازاري مطمئن براي حفظ دارايي‌ها و پس‌اندازهاي مردمي است كه از خير سود سپرده بانكي گذشته‌اند.
بنابر اين گزارش، اين روزها كه خوش‌بيني سياسي در دو عرصه داخلي و بين‌المللي با انتخاب نيروهاي كاركشته در حوزه‌هاي اقتصادي و سياست بين‌الملل ايجاد شده و تيم دولت با هماهنگي ميان ساير اركان نظام و نحله‌هاي فكري در حال تدارك سفر به نيويورك است همه در شك حفظ دلارهاي پنهان در پستوي خانه‌ها يا صندوق‌هاي بانكي هستند. دلارهايي كه هر از چند گاهي بخشي از آن با كوچك‌ترين تلنگري در عرصه بين‌المللي و اقتصادي رونمايي و راهي بازار مي‌شود.
بنابر اين گزارش، در اين ميان اظهار‌‌نظرهاي متفاوتي درباره آينده بازار ارزهاي خارجي بيان مي‌شود. دولتي‌ها و در رأس آنها دكتر نوبخت، معاون رئيس‌جمهور كاهش قيمت دلار را نتيجه آرام شدن فضاي اقتصادي و برنامه‌هاي دولتي مي‌داند.
وي گفته بود: بي‌ترديد احساس ثبات اقتصادي و اينكه اقتصاد در حال برنامه‌ريزي است در كاهش نرخ ارز و طلا در روزهاي گذشته بي‌تأثير نبوده است. محمدباقر نوبخت در حاشيه مراسم همايش هم‌انديشي بودجه‌ريزي عملكرد در مورد جريانات بازار ارز و كاهش قيمت‌ها افزوده بود: تمامي اين جريان‌ها مربوط به محاسبات جامعه از ناامني بود كه احساس مي‌شد بر اين اساس تلاش كردند تا ريال خود را به دارايي با ارزش تبديل كنند اما اگر بدانند كه جامعه اكنون به تعادل رسيده و قرار نيست اتفاقات غير‌مترقبه‌اي رخ دهد روش معقول و منطقي اقتصادي را در پيش خواهد گرفت.
اما در ميان كارشناسان اقتصادي نظر متفاوت و كاملاً برعكس آن نيز و جود دارد. عضو اتاق بازرگاني معتقد است نرخ‌هاي دلار تحت تأثير سفر نيويورك است و بعد از سفر به نرخ‌هاي قبل بر‌مي‌گردد.
عضو هيئت نمايندگان اتاق بازرگاني ايران در گفت و گو با ايسنا مي‌گويد: نوسانات نرخ ارز در فضاي فعلي بايد بين 3 هزار و100 تا 3 هزار و 300 تومان باشد و مسائل مطرح شده درباره سفر رئيس‌جمهور به نيويورك نوعي فضاي رواني مثبت را به وجود آورده كه براساس آن در روزهاي اخير شاهد كاهش نرخ ارز بوده‌ايم.
عوض محمدي پارسا كاهش نرخ ارز را كاذب مي‌داند و با تأكيد بر اينكه متوسط نرخ واقعي ارز 3 هزار و 200 تومان است، اظهار كرد: 30 درصد از نوسانات نرخ ارز مربوط به فضاي سياسي كشور است.
پارسا با بيان اينكه به زودي نرخ ارز مجدداً در نقطه واقعي خود قرار مي‌گيرد، گفته است: نرخ ارز بايد مجدداً به 3 هزار و 200 تا 3 هزار و 300 تومان نزديك شود، در غير اين صورت به صادرات لطمه مي‌زند و صادركنندگان با فروش ارز صادراتي خود به واردكنندگان مي‌توانند در ايجاد تعادل مجدد در بازار ارز كمك كنند.
به گزارش «جوان» اگر‌‌چه پاسخ به سؤالات تكراري مطرح شده اين روزها درباره بازار ارزهاي خارجي را نمي‌توان با دو كلمه آري- خير جواب داد و نگاه‌هاي متفاوت و متضادي درباره آن وجود دارد اما نگاهي به وضعيت اقتصاد كه به جاي چشم‌انداز منفي، اينده‌اي مبهم اما روشن، پيش روي فعالان قرار مي‌دهد، پاسخ به اين سؤالات خروج تدريجي دلارها و سرازير شدن به بازار تا زمان تغيير منفي فضاي موجود محتمل‌تر است. با اين حال علاوه بر فضاي سياسي ميزان و نوع سرمايه‌گذاري روي ارزهاي خارجي، اندازه مقاومت افراد را در تزريق دلارهايشان به بازار تعيين مي‌كند. اما در سوي ديگر سؤال اساسي عرضه كنندگان اين است كه با اين پول‌هاي تبديل شده به ريال چه كنيم ؟ و آيا راهكاري براي سپرده‌گذاري ارزي مطمئن وجود دارد ؟
شايد در نگاه اول بتوان بورس با بازدهي 60 درصدي را توصيه كرد اما آنهايي كه ارزهاي خارجي را از دو سال پيش به عنوان پايگاه اصلي حفظ ارزش دارايي‌ها و بازار سرمايه‌اي نگاه كرده‌اند به خوبي از تأثير دلار بر بازارهاي سرمايه‌اي چون بورس باخبرند. به عبارت ديگر شايد تا چندي پيش تبديل دلار به ريال و ورود اين سرمايه به بازار بورس سود تضمين شده‌اي داشت اما بورس (به خصوص در بخش سهام‌هاي صادراتي) مانند بازار سردرگم ارزهاي خارجي به تدريج محتاط‌تر عمل خواهد كرد.
لذا محبوس كنندگان دلار سرمايه‌گذاري در بورس را در زمان حاضر چندان جذاب نمي‌دانند و همان طور كه در نگهداشتن دلارهايشان دچار ترديد شده‌اند، براي نقد كردن دلارها نيز شك دارند. دلار به دستان در زمان حاضر با اين نگراني روزگار را سپري مي‌كنند كه مبادا تحريم‌ها برداشته شود و درآمدهاي نفتي به شرايط عادي برگردد و پول ملي، قدرت از دست داده خود را بازيابد. علائم موجود در عرصه سياست بين‌المللي اين روزها نگراني‌شان را بيش از پيش كرده است و رصد اخبار بين‌المللي بيش از پيش اوقاتشان را پر مي‌كند.
كوتاه سخن آنكه بازار ارزهاي خارجي در كماي اخبار سياسي بسر مي‌برد و چنانچه سيستم بانكي نتواند آنها را از بلاتكليفي استرس‌زا بيرون آورد، همچنان منتظر اخبار و تحولات بين‌المللي خواهند بود تا سود و يا آب رفتن سرمايه‌هايشان را به نظاره بنشينند. حال آنكه اگر سيستم بانكي بتواند براي زمان حاضر نسخه‌اي طراحي كند و نسبت به جذب سپرده‌هاي ريالي و ارزي اقدام نمايد نه تنها مانع سرازير شدن سرمايه‌ها به خارج در قالب سپرده‌گذاري‌هاي نقدي و سرمايه‌گذاري‌ها يا برهم زدن بازار جديدي در كشور نخواهيم بود بلكه شاهد اثرگذاري مثبت در اقتصاد خواهيم بود.
سيستم بانكي مي‌تواند با همكاري وزارت اقتصاد و ساير وزارتخانه با تعريف پروژه‌هاي جديد و منطقي كردن سود سپرده‌هاي ارزي و ريالي نسبت به جذب اين پول پنهان شده در پستوي خانه‌ها اقدام كند تا هم مردمي كه سپرده‌هاي خود را به ارزهاي خارجي تبديل كرده‌اند از نگراني و بلاتكليفي بيرون آيند و هم اين سرمايه نقش مؤثري در اقتصاد ايفا كند.
