جوان آنلاین: رقابت‌های لیگ نخبگان و لیگ قهرمانان آسیا از اواخر شهریور ماه آغاز می‌شود. قرعه‌کشی این مسابقات هم روز جمعه گذشته برگزار شد و سه نماینده فوتبال ایران حریفان خود را شناختند.
سال‌ها از آخرین موفقیت باشگاه‌ها یا بهتر بگوییم تیم‌های ایرانی (چون اصولاً باشگاهی به معنای واقعی کلمه نداریم) در آسیا می‌گذرد و طی دهه‌های گذشته هر چه دیده‌ایم جز شکست چیزی نبوده است؛ شکست‌هایی که طی سال‌های اخیر دیگر تبدیل به تحقیر شده و امروز که فوتبال باشگاهی کشورمان را با فوتبال باشگاهی همین کشور‌های غرب آسیا مقایسه می‌کنیم، به راحتی متوجه می‌شویم که چقدر عقب هستیم و با وجود خرج‌های آنچنانی و هزینه‌های نجومی هیچ پیشرفتی نداشته‌ایم.
امروز کنفدراسیون فوتبال آسیا مجاب شده است سهمیه ایران را کم کند و این نیست مگر پیشرفت قابل توجه رقبا و در جا زدن فوتبال ایران که سوءمدیریت در آن بیداد می‌کند. نمایندگان فوتبال ایران در حالی خود را آماده حضور در این دو رویداد می‌کنند که به هیچ عنوان قابل مقایسه با رقبا نیستند. در واقع ما در فوتبال باشگاهی آسیا تقریباً «هیچیم»!
امروز فوتبال باشگاهی ایران خوشحال از اینکه با تیم‌های قدر آسیایی روبه‌رو نمی‌شود، در خواب صعود و پیروزی به سر می‌برد، در حالی که اولین شکست رقم‌خورده و سپاهان به الدحیلی باخته که فقط در همان سال تأسیس تیم خطرناکی نشان می‌داد و بعد از چند سال تقریباً حرفی برای گفتن نداشت، اما با وجود این نماینده پرمدعای فوتبال ایران را شکست داد تا راهی لیگ نخبگان شود و سپاهان را به لیگ قهرمانان بفرستد.
سؤالی که امروز لازم است مسئولان فوتبال، مسئولان باشگاه‌ها و سران ورزش به آن پاسخ دهند، این است که ما دقیقاً کجای فوتبال آسیا قرار داریم؟ وقتی از رویارو نشدن با تیم‌های مطرح غرب آسیا خوشحال می‌شویم، یعنی اینکه خودمان قبول کرده‌ایم دیگر چیزی نیستیم. فوتبال باشگاهی ایران سال‌هاست از سطح اول قاره فاصله گرفته، سال‌هاست با پرونده‌سازی خود را حرفه‌ای نشان داده و سال‌هاست فقط باخته و به روی مبارک هم نیاورده است. فدراسیون فوتبال سال‌هاست در این راه اشتباه پشت متخلفان فوتبال ایستاده و به جای درست کردن زیربنایی فوتبال هر سال خود تیشه به ریشه فوتبال زده است.
حالا ما اینجا هستیم، در آستانه آغاز فصل جدید لیگ‌های آسیایی، اما خودمان خیلی خوب می‌دانیم با وجود تیم‌های تراز اولی که دیگر همسطح فوتبال اروپا و جهان هستند، هیچ حرفی برای گفتن نداریم. خوشحالیم که فعلاً از خطر بازی با آنها جسته‌ایم، اما می‌دانیم که حتی مقابل تیم‌های درجه دوم آسیا هم حرف چندانی برای گفتن نداریم، نمونه‌اش هم با اولین شکست مشخص شد.
فوتبال امروز صرفاً در ریخت و پاش شعار‌های قشنگ خلاصه نمی‌شود. فوتبال را باید در زمین بازی کرد، آن هم با امکانات. ما حتماً با وجود مسئولان امروز فوتبال چه در فدراسیون و چه در باشگاه‌ها دو تای اول یعنی ریخت و پاش و شعار‌های قشنگ را تا دل‌تان بخواهد داریم و قطعاً دو تای دوم یعنی بازی در زمین و امکانات را نداریم و نخواهیم داشت.
با این وضعیت پاسخ سؤالی که مطرح شد بسیار مهم است. اینکه ما کجای فوتبال آسیا هستیم و اصولاً دنبال چه هستیم؟ رقبا راه خودشان را پیدا کرده‌اند و با سرعت خارق‌العاده‌ای در مسیر پیشرفت حرکت می‌کنند، اما ما چه؟ فوتبال باشگاهی ایران سال‌هاست همه چیز را باخته، شاید از همان سال‌هایی که آقایان یاد گرفتند پرونده‌سازی کنند و سر کنفدراسیون آسیا را کلاه بگذارند، ولی حالا این طشت از بام افتاده است. پاسخ برای همه روشن است؛ ما در سطح اول فوتبال باشگاهی آسیا هیچ جایی نداریم، حالا این حقیقت را آقایان کت و شلوارپوش فوتبال کی قرار است متوجه شوند، نمی‌دانیم، اما زمان درک این مسئله بسیار مهم است، چون ارتباطی مستقیم با نابودی کامل فوتبال باشگاهی در ایران دارد؛ هر چه دیرتر نابودی نزدیک‌تر. پس فعلاً از تماشای بازی‌های قدرت‌های باشگاهی آسیا لذت می‌بریم، به امید روزی که شاید ما هم به سطح اول آسیا برگردیم، هر چند با این مدیریت و برنامه‌ریزی چنین چیزی محال است.
خوش‌شانس مثل تی‌تی‌ها
قرعه‌کشی لیگ نخبگان آسیا بیش از همه تراکتور را خوشحال کرد و از همین‌حالا تی‌تی‌ها امیدوارند از فرصت پیش آمده بتوانند برای صعود به مرحله بعد بهره بگیرند. تراکتور تنها نماینده این فصل فوتبال ایران در لیگ نخبگان خواهد بود و استقلال و سپاهان باید در لیگ قهرمانان بازی کنند. قهرمانی در لیگ‌برتر آرزوی دیرینه هواداران پرشور تراکتور بود که با حضور دراگان اسکوچیچ یک فصل رؤیایی برای‌شان رقم خورد و در نهایت تیم یکدست این مربی کروات با شایستگی جام قهرمانی را بالای سر برد. بااینکه در فوتبال ما قهرمانی لیگ یعنی همه چیز ولی در دنیای حرفه‌ای و فوتبال آسیا، این تازه اول راه است و نماینده فوتبال کشور باید در تورنمنت قاره‌ای مقابل بهترین‌های آسیا به میدان برود. از آنجاکه AFC برای بالا بردن سطح فوتبال قاره‌کهن حسابی متحول شده، تفکیک لیگ باشگاهی آسیا به دو دسته لیگ‌نخبگان و لیگ‌قهرمانان یکی از مهم‌ترین آنهاست. باتوجه به سهمیه ایران، تراکتور تنها نماینده ماست که مستقیماً در بالاترین لیگ آسیا حضور دارد. در این میان قدرت بالای تیم‌های عربستانی، سرمایه‌گذاری هنگفت مدیران باشگاه‌ها و بهره گرفتن از ستاره‌های سرشناس فوتبال جهان، باعث شده است تیم‌های وطنی مقابل آنها حرف زیادی برای گفتن نداشته باشند و به اعتقاد برخی‌ها از پیش بازنده باشند. به همین‌خاطر است که عدم‌رویارویی با سه تیم الهلال، الاتحاد و الاهلی عربستان باعث خوشحالی تراکتوری‌ها شد. در عین حال باید تأکید کرد هشت تیم دیگری که شاگردان اسکوچیچ باید با آنها روبه‌رو شوند نیز کم خطرناک نیستند. باتوجه به قرعه اعلام شده سه تیم اماراتی، سه تیم قطری، یک تیم ازبکستانی و یک تیم عراقی حریفان تراکتور هستند و این تیم از هم‌اکنون باید به فکر تقابل با آنها باشد. ۲۵ شهریور شباب الاهلی امارات اولین حریف تراکتور خواهد بود و پس از آن هم دو بازی با الوحده و شارجه امارات در مهره‌ماه پیش‌روی این تیم هستند. از آنجاکه فوتبال امارات سطح خیلی بالایی ندارد، انتظار می‌رود قرمز‌های تبریز از این سه بازی بیشترین امتیاز ممکن را کسب کنند، منتها خیلی نمی‌توان روی این حرف‌ها حساب کرد و باید در زمین مسابقه حرف زد. تا همین فصل قبل تیم‌های ایرانی برابر تیم‌های اماراتی بار‌ها به مشکل خوردند. فصل گذشته سپاهان ۴ بر یک مغلوب شباب الاهلی و از صعود به لیگ نخبگان بازماند. الوصل امارات نیز فصل پیش به مرحله حذفی رسید. شباب الاهلی فصل پیش قهرمان امارات شده و شارجه و الوحده نیز عناوین دوم و سوم لیگ این کشور را به دست آورده‌اند. شباب الاهلی با داشتن سه بازیکن ایرانی یعنی سعید عزت‌الهی، رضا غندی‌پور و سردار آزمون، تیمی آشنا برای ایرانی‌ها محسوب می‌شود. الدحیل، السد و الغرافه هم تیم‌های قطری هستند که به ترتیب یکم دی‌ماه، ۲۱ و ۲۸ بهمن به مصاف تراکتور خواهند رفت. السد و الدحیل غول‌های فوتبال قطر به حساب می‌آیند و برای درخشش در آسیا هزینه‌های هنگفتی را پرداخت می‌کنند. تیم السد فصل گذشته قهرمان لیگ ستارگان قطر شده و الدحیل و الغرافه هم به عنوان تیم‌های دوم و سوم جواز حضور در لیگ نخبگان را به دست آورده‌اند. تیم‌های قطری فصل گذشته هر دو تیم استقلال و پرسپولیس را به دردسر انداختند؛ پرسپولیس درخانه با تساوی ۱-۱ مقابل الغرافه متوقف شد و السد یک‌بار استقلال و یک‌بار هم پرسپولیس را شکست داد، البته آبی‌ها هم در آزادی با سه گل از خجالت الغرافه درآمدند. از طرفی الدحیل این فصل با عبور از سد سپاهان به لیگ نخبگان رسیده است. دو حریف ازبک و عراقی را نیز اصلاً نباید دست‌کم گرفت. الشرطه فصل پیش نتوانست از مرحله گروهی بالا بیاید و در رتبه یازدهم قرار گرفت. این تیم عراقی بااینکه به پرسپولیس باخت، اما توانست استقلال را با تساوی ۱-۱ متوقف کند. نسف‌قارشی امسال نماینده فوتبال ازبکستان است. این تیم به‌عنوان قهرمان لیگ این کشور سهمیه لیگ نخبگان را گرفته و باید دید در حضور تیم‌های قدرتمند غرب آسیا راه به جایی خواهد برد یا نه. باتوجه به اینکه از بین ۱۲ تیم غرب آسیا هشت تیم اول جواز صعود خواهند گرفت، تراکتوری‌ها برای صعود باید قدر امتیازهای‌شان را بدانند. در غیر این صورت جبران امتیاز‌های از دست رفته آسان نخواهد بود.
تجربه جدید استقلال
استقلال فصل گذشته نتوانست جواز حضور در لیگ نخبگان را کسب کند و بعد از یک سال حضور در سطح نخست فوتبال آسیا، این بار حضور در سطح ۲ آسیا را تجربه خواهد کرد. استقلال در دومین دوره رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا (سطح) به همراه الوصل، المحرق و الوحدات در گروه A قرار دارد؛ سه حریفی که نوید سه سفر خاص را به ساپینتو و شاگردانش می‌دهند. یکی از ماجراجویی‌های این فصل ساپینتو لیگ قهرمانان آسیاست؛ تورنمنتی که می‌تواند فرصت ایده‌آلی برای استقلال و سرمربی پرتغالی آن باشد، البته به شرط آنکه قدرش را بدانند. وضعیت استقلال در این رقابت‌ها به مراتب بهتر از سپاهان است، هرچند حریفان استقلال، به خصوص نماینده اردن که سال گذشته سپاهان را به دردسر انداخت، نباید دست کم گرفت، اما بی‌تردید استقلال شانس صعود از این گروه و رسیدن به مراحل بالاتر را دارد.
خطر جدی
بی‌تردید الوصل امارات سخت‌ترین حریف استقلال در این رقابت‌هاست. تیمی که به دلیل داشتن چهره‌های سرشناس خارجی ساپینتو و شاگردانش را در معرض آزمونی دشوار قرار خواهد داد. این تیم طی سال‌های اخیر با جذب بازیکنان مطرح خارجی و سرمای‌گراری جدی در لیگ امارات توانسته خود را به عنوان یکی از مدعیان غرب آسیا مطرح کند.. الوصل در فصل گذشته لیگ داخلی امارات نیز عملکرد خوبی داشت و نشان داد که تیمی ساختارمند و خطرناک است. بازی مقابل الوصل نه فقط از نظر فنی بلکه از لحاظ روانی هم برای استقلال چالش‌برانگیز خواهد بود؛ چراکه در تقابل‌های گذشته، نمایندگان ایران معمولاً در زمین اماراتی‌ها کار سختی داشته‌اند. ساپینتو باید برای عبور از این مانع بزرگ برنامه‌ریزی ویژه‌ای داشته باشد و اگر استقلال به دنبال صدرنشینی است، شکست دادن یا حداقل امتیاز گرفتن از الوصل در تهران کلیدی خواهد بود.
باتجربه، اما شکننده
المحرق، اما بی‌شک می‌تواند بهترین قرعه برای آبی‌پوشان تهرانی باشد؛ تیمی که به واسطه قهرمانی در لیگ بحرین جواز حضور در این رقابت‌ها را کسب کرده است. المحرق شاید از نظر نام و سرمایه در سطح الوصل نباشد، اما تیمی باتجربه و ریشه‌دار در فوتبال بحرین است که از کنار سرسختی آن نمی‌توان به سادگی عبور کرد و از آنجا که نماینده‌های ایران همواره در رقابت‌های مختلف به سختی از سد حریفان بحرینی عبور کرده‌اند، المحرف را نمی‌توان باوجود شکننده‌بودن دست کم گرفت، خصوصاً که این تیم در مصاف‌های خانگی با تکیه بر حمایت هوادارانش کاملاً جنگنده ظاهر می‌شود و استقلال برای کسب امتیاز در منامه باید با تمرکز بالا بازی کند، با وجود این، اما روی کاغذ استقلال نسبت به این حریف برتری فنی دارد و اگر از دام بی‌دقتی‌ها عبور کند، می‌تواند سه امتیاز کلیدی را به حساب خود واریز کند.
حریف دردسرساز
الوحدات اردن، تیمی که در فصل گذشته سپاهان را در همین رقابت‌ها به دردسر انداخت و نشان داد دست‌کم گرفتن حریفان اردنی تا چه اندازه می‌تواند اشتباه بزرگی باشد، این دوره به پست ساپینتو و شاگردانش خورده است. الوحدات با تکیه بر بازیکنان جنگنده و تاکتیک‌های دفاعی منسجم، عموماً بازی را برای حریف کند می‌کند و اجازه خلق موقعیت‌های متوالی نمی‌دهد. در دیدار‌های خانگی نیز این تیم به واسطه جو خاص ورزشگاه‌های اردن، کار را برای هر رقیبی دشوار می‌کند. با وجود این، اما استقلال به شرط درس گرفتن از تجربیات تلخ سپاهان از مصاف با این حریف و آمادگی روحی بالا می‌تواند از اردو حتی در زمین خودش امتیاز بگیرد که در آن صورت مسیر صعودش هموار می‌شود.
قرعه دشوار زردپوشان اصفهانی
سپاهان این فرصت را داشت نخستین حضورش در لیگ نخبگان آسیا را تجربه کند، اما شکست مقابل الدحیل در پلی‌آف، مسیر زردپوشان اصفهانی را برای دومین سال متوالی به سمت لیگ قهرمانان آسیا (سطح ۲) تغییر داد، تورنمنتی که فصل گذشته نیز تجربه حضور در آن را داشتند، اما به رغم تمام هزینه‌هایی که کرده بودند نتوانستند در مصاف با تیم‌های درجه ۲ و ۳ آسیا عملکرد قابل قبولی ارائه دهند. شاگردان محرم نویدکیا این دوره به همراه الحسین اردن، موهون باگان هند و آهال ترکمنستان، سه حریف متفاوت، اما در عین حال خطرناک در گروه C حضور دارند.
ناکامی فصل گذشته بدون شک باعث بالا رفتن فشار‌ها و انتظارات از تیم نویدکیا شده است. آن هم در شرایطی که گروه استقلال به مراتب از استقلال دشوارتر است، با وجود این انتظار می‌رود سپاهان که همواره یکی از تیم‌های مدعی در فوتبال ایران است، این بار بتواند نمایشی قابل قبول از خود در سطح ۲ آسیا ارائه دهد و با دست پر لیگ قهرمانان را به پایان برساند. این رقابت‌ها برای طلایی‌پوشان، به خصوص نویدکیا آزمون بزرگی است، خصوصاً که سپاهان علاوه بر امکانات و سرمایه، پشتوانه‌ای، چون هوادارانش را دارد که بی‌شک می‌توانند بر قدرت این تیم در بین تیم‌های درجه ۲ و ۳ آسیا بیفزاید، اما باید دید نویدکیا می‌تواند با درس گرفتن از اشتباهات کارترون در فصل گذشته، در این دوره از لیگ قهرمانان آسیا نتایج متفاوتی را رقم بزند و سپاهان را به دوران اوج خود در آسیا برگرداند؟
مانعی جدی در غرب آسیا
مهم‌ترین رقیب سپاهان در این گروه بدون تردید الحسین اردن است؛ قهرمان دو دوره متوالی لیگ اردن که فصل گذشته نیز در سطح ۲ آسیا حضور داشت و خود را به عنوان تیمی جنگنده معرفی کرد که حریفان و مدعیان بزرگ را به دردسر انداخت، البته که اردنی‌ها همواره برای نماینده‌های ایران حریفی چالشی بودند. سفر‌های طاقت‌فرسا، شرایط میزبانی و تیم‌هایی که از لحاظ بدنی و جنگندگی آنها را به حریفانی دردسرساز تبدیل کرده است. سپاهان فصل گذشته از سفر به اردن خاطره خوشی به یاد ندارد و همین موضوع حساسیت این تقابل را بیشتر می‌کند. اگر طلایی‌پوشان بخواهند در این گروه مدعی بمانند، عبور از سد الحسین کلید کار خواهد بود.
تجربه‌ای تلخ برای ایرانی‌ها
البته که از آهال ترکمنستان هم نمی‌توان به سادگی گذشت. هرچند در نگاه نخست فوتبال ترکمنستان در سطح اول قاره قرار ندارد، اما آهال طی سال‌های اخیر بازی‌های خوبی ارائه داده است، به طوری که در لیگ قهرمانان ۲۰۲۲ فولاد خوزستان به سختی برابر این تیم به برتری رسید. آهال تیمی فیزیکی و سرسخت است، به‌ویژه در خانه، به همین دلیل سپاهان نه یک بازی ساده که یک دیدار چالشی در عشق‌آباد دارد که می‌تواند مسیر صعود را برایش پیچیده کند.
پرهوادار و مبهم
موهون باگان یکی از باشگاه‌های قدیمی، ریشه‌دار و پرهوادار هند است که سال گذشته به شکلی عجیب از حضور در لیگ قهرمانان آسیا انصراف داد تا گروه تراکتور دچار تغییر دهد. لیگ برتر هند طی سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری زیادی کرده و جذب بازیکنان خارجی شناخته‌شده، کیفیت برخی تیم‌ها از جمله موهون باگان را بالا برده است. هرچند از نظر فنی فاصله این تیم با مدعیان غرب آسیا همچنان محسوس است، اما انگیزه و انرژی بالای بازیکنان و هواداران هندی می‌تواند شرایطی غیرقابل پیش‌بینی ایجاد کند و همین دلیل کافی است تا سپاهان مقابل این حریف پرابهام محتاط باشد تا مبادا امتیازی از دست دهد.
