فردا اربعین است؛ این ماتمِ شکوهساز حالا به اوج کارکرد تمدنی خود رسیده است. میلیونها ازخودگذشته، اکنون یا در مشایهاند یا در کربلا. فردا، قبله همه عاشقان بینالحرمین است، حتی آنهایی که در عراق نیستند. این مجمع عظیم همه اختلافها را کنار گذاشته و یک هدف والا دارد: لبیک به «هل من ناصر ینصرنی و هل من معین یعیننی» و بسترسازی برای ظهور.
عجایب اربعین و مشایه، همه نظریههای جامعهشناختی رفاهزده و حتی همه افسانههای عشق و عاشقی را به حاشیه رانده است. در گرمای ۵۰ درجه، حدود ۱۰۰ کیلومتر پیادهروی، بدون سرپناه ثابت و در ازدحامی بینظیر، فقط یک عشق ناب است که میتواند چنین حماسهای رقم بزند. عاشقان در این حماسه، به یکدیگر حسادت نمیورزند، بلکه با جانودل به هم خدمت هم میکنند. این عاشقان، به دور از هوی و هوس، طفل و سالخورده، زن و مرد، در بیابانهای عراق حقیقت «پیروزی خون بر شمشیر» را فریاد میزنند. آنها پس از چهارده قرن، گواه این آیهاند که «وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنکُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُم فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ... وَلَیُبَدِّلَنَّهُم مِّن بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا».
البته که این حماسه عظیم، مخالفان و معاندانی هم دارد. همه جبهه کفر و تاریکی، مقابل این جریان نور ایستادهاند. ولی «یُرِیدُونَ لِیُطْفِئُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ کَرِهَ الْکَافِرُونَ» یک وعده راستین و سنت لایتغیر الهی است. «پول اربعین را خرج فقرا کنید» یکی از همین مخالفخوانیهاست. اما مگر جز همین فقرا، حماسه اربعین را رقم زدهاند؟ مگر جز این نیست که اگر فقط بخشی از ریختوپاشهای هزاران میلیاردی مرفهان بیدرد کم شود، همه فقرا از حداقلهای زندگی برخوردار میشوند؟ مگر غیر از این است که حماسه اربعین، مستضعفنواز و انسانساز است؟ چه آن خانواده عراقیای که همه دار و ندارش یک گوساله و چند گوسفند است و آن را در راه حسین (ع) خرج میکند، و چه آن رنجوری که همه سال ذره ذره ذخیره میکند تا با اتوبوس به مرز بیاید و خودش را با ون به نجف برساند و از آنجا پیاده راهی کربلا شود، فارغ از همه این محاسبات مادی معاندان، با سید و سالار خودشان معامله میکنند؛ چه خوش معامله و چه بزرگ آوردهای.
اربعین، دشمنسوز هم شده است. همه بیست، سی میلیونی که این هفته خود را به عراق رساندهاند و همه دهها میلیون نفر دیگری که این روزها قلب و ذهنشان در نجف و کربلا است، آمادهاند تا به جولان ظالم پایان دهند. آنها میتوانند بهراحتی و فقط با یک اراده جمعی، کودککشیها و تحمیل گرسنگیها در غزه را پایان دهند. آنها میتوانند استکبار را زانوزده، به بند بکشانند. آنها میتوانند عدالت و نور را در سراسر زمین بگسترانند. آنها سالهاست در مشایه، با ممارست و تمرین، و با صبر و نهادینه کردن همه ارزشهای اخلاقی، درحال پیریزی یک تمدن نویناند؛ هنگامه برپایی تمدن نوین که فرا برسد، همه عالم، به احترام حماسه مشایه و اربعین خواهد ایستاد.