جوان آنلاین: کتاب «بیتگل» نوشته محمدحسن جمشیدی داستان دانشآموزان مدرسهای است که هر کدام روایتگر بخشی از قصهای کلیتر و منسجمترند. جمشیدی در ۲۳ فصل، هر فصل را با راوی متفاوتی پیش میبرد و با این ساختار، تنوع روایتها و شخصیتها را به شکلی چشمنواز به مخاطب عرضه میکند.
قصه در بستر یک محله و مدرسه شکل میگیرد که بچههایی مثل سناره، سوخته، یتیم، فتنه، کیهان و زرافه در آن حضور دارند؛ نامهایی که نویسنده آنها را از دل فرهنگ محله بیرون کشیده و به شخصیتها داده است. این انتخابها به کتاب رنگ و بوی خاصی میبخشد و از فضای کلیشهای مدرسه فراتر میرود.
داستان حول محور چالشها و رابطه میان این بچهها و معلمشان، «کیا» میچرخد. جمشیدی به خوبی توانسته تعاملات انسانی و اجتماعی را با جزئیاتی ملموس نشان دهد، آن هم در دل فضایی که به تدریج وارد موضوعات نوین و پیچیدهتری مثل ارز دیجیتال و بیتکوین میشود. ورود این موضوعات مدرن در دل روایتهای ساده و روزمره دهه ۶۰ هم تازگی دارد و هم سؤالاتی درباره تأثیر فناوریهای نو بر زندگی نسلهای مختلف به وجود میآورد.
ساختار روایی «بیتگل» با فصلهای کوتاه و متعدد و نگاه هر راوی به یک زاویه از ماجرا، ریتم سریع و متناسب با قصه و تنوع لازم را برای جذب خواننده فراهم میکند. هر فصل گویی قطعهای از پازل است که با همدیگر تصویری بزرگتر و دقیقتر را میسازند. این شیوه روایت، اگرچه میتوانست به پراکندگی منجر شود، اما جمشیدی با دقت و ظرافت توانسته انسجام را حفظ کند و ما را به تدریج درگیر قصه و شخصیتها نگه دارد.
نکته قابل توجه در «بیتگل» زبان و لحنی است که نویسنده انتخاب کرده؛ در بعضی از فصلها بیانی محاورهای، نزدیک به زبان مردم محله، همراه با طنزی که در پس نامهای خاص و گفتوگوهای شخصیتها دیده میشود، باعث شده کتاب علاوه بر حس نوستالژیک، انرژی و شور نوجوانانه خود را نیز حفظ کند.
به طور کلی میشود گفت که رمان «بیتگل» خوشخوان است؛ قصه پیش میرود و با پیچیدگی یا ابهام طرف نمیشویم و احتمالاً بعد از خواندن آن، به قصههایی که پیشتر خواندهاید دقیق میشوید. در واقع تلنگری به ذهن مخاطب میزند تا در برخورد با داستانها و ماجراهای دیگر از وجههای مختلف به آن نگاه کند.
در نهایت، «بیتگل» فراتر از یک داستان مدرسهای صرف است؛ این کتاب تلاشی است برای نشان دادن تحولات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی از نگاه کودکان و نوجوانانی که هر کدام نماینده بخشی از جامعهاند. ورود بیتکوین و اتفاقی که در پایان رخ میدهد، سمبلی از تغییراتی است که حتی کوچکترین و سادهترین شخصیتها هم ناگزیر از مواجهه با آن هستند. «بیتگل» برای کسانی که میخواهند نگاهی تازه و چندوجهی به زندگی و تأثیر تحولات نوین بر نسلهای متفاوت داشته باشند، کتابی خواندنی و ارزشمند است. جمشیدی با روایتهای کوتاه، شخصیتپردازی دقیق و ترکیب موضوعات روز و گذشته، اثری خلق کرده که هم سرگرمکننده است و هم قابل تأمل.