کانال ژئوپلتیک رسانه نوشت: در سالهای اخیر، سرویسهای اطلاعاتی کشورهای مختلف (اعم از قدرتهای منطقهای و جهانی) با بهرهگیری از روش تطمیع، سعی در نفوذ و جذب منابع انسانی (Human Intelligence/HUMINT) در کشورهای هدف دارند. این شیوه، یکی از پرکاربردترین و مؤثرترین مسیرهای جمع آوری اطلاعات حساس و محرمانه است.
سازوکار تطمیع چگونه عمل میکند؟
در بیشتر موارد، سرویسهای اطلاعاتی یک «نیاز یا نقطه ضعف» فرد را شناسایی میکنند؛ مثل:
- مشکلات معیشتی و اقتصادی
- میل به مهاجرت یا اخذ اقامت
- فرصتهای تحصیلی، شغلی یا درمانی خاص
- نارضایتیهای شخصی یا شغلی
- جستوجوی اعتبار یا موقعیت اجتماعی بالاتر
پس از شناسایی معمولاً رابطهای غیرسیاسی و به ظاهر عادی با هدف برقرار میشود. این ارتباط ممکن است از طریق پیامرسانها، شبکههای اجتماعی، پیشنهاد همکاری علمی یا شغلی یا ملاقات در سفرهای خارجی شروع شود.
ابزارها و دامنه تطمیع
- پیشنهاد مالی (مستقیم یا غیرمستقیم)
- دعوت به رویدادها و دورههای آموزشی یا پژوهشی
- اعطای مساعدت شغلی یا تحصیلی در خارج
- ارائه تسهیلات درمانی، حقوقی یا رفاهی
- تسهیل ویزا یا اقامت و فراهم کردن امکان مهاجرت
- ارتباط با چهرههای مطرح یا شرکت در پروژههای بینالمللی
مکانیسم به دام افتادن
در مرحله نخست، درخواستها ساده و غیرحساس جلوه داده میشوند، اما با گذشت زمان، نوع اطلاعات خواسته شده حساستر میشود و همکاریهای مکرر، فرد را وارد چرخه تهدید و سوءاستفاده قرار میدهد. (مانند تهدید به افشای هویت، آسیب به خانواده یا فشارهای حقوقی)
راهکارهای پیشگیرانه:
- هیچگاه به پیشنهادهای مشکوک یا غیرمنتظره واکنش هیجانی نشان ندهید و بیمطالعه وارد ارتباط نشوید.
- پیشنهادهای مالی، شغلی یا علمی با منشأ نامشخص را بررسی و با نهادهای مسئول مشورت کنید.
- در صورت مواجهه با تطمیع یا اقدام به استخدام اطلاعاتی، بیدرنگ موضوع را به دستگاههای امنیتی گزارش دهید.